Neft mahsulot

7.4. Yuqori qovushqoqli neft va neft mahsulotlarini issiqlik bilan ishlab, keyin haydash
Issiqlik bilan ishlash yuqori qovushqoqli neft va uning mah- sulotlarini quvurlar orqali tashishdagi asosiy usullardan biri hisoblanadi. Issiqlik bilan ishlash quyidagicha amalga oshiriladi:
Yuqori qovushqoqli va yuqori parafinli neft yoki uning mah- suloti (1) toki bir jinsli eritma hosil bo‘lgunga qadar isitiladi, ya’ni tarkibidagi parafin batamom erib bo‘lguniga qadar (2). Keyin neft eritmasi qabul qilingan rejim bo‘yicha sovitiladi. Natijada mayda kristall tuzilishiga ega bo‘lgan qovushqoqligi past va oquvchanligi yuqori bo‘lgan neft suyuqligi hosil bo‘ladi (3). Oddiy sharoitda (B) sovitilganda yana birlamchi neft tuzilishiga ega bo‘lgan ara- lashma hosil bo‘ladi. Maxsus rejimda (A) hosil bo‘layotgan mayda parafin kristallarini neft tarkibidagi asfalt-smola moddalari o‘rab, ularning kattalashishiga imkon bermaydi, natijada mayda kristall tuzilishiga ega bo‘lgan neft suyuqligi hosil bo‘ladi. Neft tarkibida asfalt-smola moddalari qancha ko‘p bo‘lsa, issiqlik bilan ishlash samaradorligi shuncha yuqori bo‘ladi (21- rasm).



^{21- rasm. Yuqori qovushqoqli neftni issiqlik bilan ishlash
rejimining prinsipial chizmasi:}
1– yuqori qovushqoqli birlamchi neft tuzilishi; 2– qizdirishdan keyingi neft (bir jinsli eritma); 3– maxsus rejimda sovitilgan keyingi neft tuzilishi.
Bunday tuzilishga ega bo‘lgan neft suyuqligi birlamchi holatga, ya’ni issiqlik bilan ishlashgacha bo‘lgan tuzilishga qaytishi uchun o‘rtacha 3–4 sutka, ayrim neftlar uchun esa 20 sutkagacha vaqt kerak bo‘ladi. Bu vaqt ichida maxsus issiqlik bilan ishlangan neft suyuqligini quvur orqali kerakli manzillarga tashish imkoniyati yuzaga keladi. Issiqlik bilan ishlash rejimi, har bir turdagi yuqori qovushqoqli neft uchun laboratoriya sharoitida aniqlanadi.