«neft gazni qayta ishlash kimyoviy texnologiyasi»

 
Amaliy mashg’ulot 
№2 
Vertikal tindirgichlar hisobi 
Neftni qayta ishlash sanoatida engil mahsulot (benzin) dan suv yoki reagentni 
ajratish maqsadida vertikal tindirgichlardan keng foydalanadilar. Engil mahsulot 
(benzin) ning tinish tezligi yuqori bo’lib, u reagent yoki suv bilan emulsiya hosil 
qilmaydi. Benzin, suv va gaz singari qorishmalarni bir vaqtning o’zida 
gazoseparator va suv ajratgich bo’lgan qurilma yordamida ajratadilar. (2a-rasm ) 
Benzinni suvdan ajratish uchun vertikal tindirgich – suv ajratgichlardan 
foydalaniladi. (2b-rasm) . Tindirgichlarda tinadigan suv yoki reagent zarralarining 
diametri haqida ma’lumot yo’qligi sababli tinish tezligini stoks qonuni bo’yicha 
aniqlash mumkin emas. Shuning uchun vertikal tindirgichlarni tajriba 
ma’lumotlariga asoslangan holda hisob-kitob qiladilar. 
Vertikal tindirgichlar hisob-kitobida quyidagi amaliy ma’lumotlardan 
foydalanish mumkin: 
1.
Benzin va suvning to’liq ajralishi uchun 20 minutdan kam bo’lmagan 
vaqt kerak. 
2.
tinishni ta’minlash uchun oqim tezligi 0,002 – 0,005 mG’sek atrofida 
bo’lishi kerak. 
Diametr. 
Suv ajratgich diametrini unga kirib kelayotgan mahsulot hajmidan kelib 
chiqqan holda aniqlash mumkin. Agar suv ajratgich bir vaqtning o’zida 
gazoseparator ham bo’lsa, unda uning kesimini gaz oqimi va suyuqlik oqimiga 
qarab hisoblaydilar va kesimning katta miqdoriga ko’ra diametrni aniqlaydilar. 
Topilgan diametr zarur bo’lgan minimal diametr hisoblanadi. 

---

10 
Gaz oqimining yo’l qo’yilishi mumkin bo’lgan tezligi (
i
r
,. 
mG’s) ni quyidagi 
Obryadchikov va Xoxryakov formulasi yordamida aniqlash mumkin: 
bunda r
j 
–suyuqlik zichligi (kondensat),
kgG’m
3
; r
p
-berilgan sharoitdagi gaz 
zichligi, kgG’m
3
(
ρ
P
Q
GG’V
P
). 
Gaz hajmini quyidagi formuladan aniqlaydilar: gaz hajmi (V
g
,
 
m
3
G’s). 
Gazoseparatorning zarur bo’lgan erkin kesimi (F
1
, 
m
2
). 
Suyuq oqim bo’yicha qurilmaning zarur bo’lgan kesimi (F
2
, 
m
2
) ni uning hajmi 
(V
j
qV
benzin
Q V
suv
) va tezlik u
j
ni bilgan holda aniqlaymiz: 
Qurilma diametrini (D, m) eng katta kesim orqali aniqlaydilar.