«neft gazni qayta ishlash kimyoviy texnologiyasi»

2. Rektifikasion qurilmaning texnologik sxemasi 
 
2.1 rasmda rektifikasion qurilmaning prinsipial sxemasi berilgan: 

---

28 
1 - issiqlik almashtirib beruvchi isitgich; 
2,6 – nasoslar; 
3 – boshlang’ich qorishma uchun sig’im; 
4 – qaynatgich (kipyatilnik); 
5 – rektifikasion ustun; 
7 – deflekmator; 
8 – destellyat sovutkichi; 
9 – kub suyuqligi sovutgichi; 
10 – kub suyuqligi uchun sig’im (idish); 
11 – destellyatni yig’ish uchun sig’im. 
Boshlang’ich qorishmani oraliq sig’imdan 1 markazga o’tish nasosidan 2 
issiqlik almashtirib beruvchi isitkich 3 ga beradi. Bu erda u qaynash darajasigacha 
isitiladi. Isitilgan qorishma rektifikasion ustun bo’linmalariga kelib tushadi 5, 
bunda suyuqlik tarkibi boshlang’ich qorishma tarkibiga teng
 x
F
bo’ladi. 
Suyuqlik ustun bo’ylab pastga oqayotib, yuqoriga ko’tarilayotgan, 
qaynatgichdagi kub suyuqlikning qaynashidan hosil bo’lgan bug’ bilan o’zaro 
g’arakatda bo’ladilar. Bug’ning boshlang’ich tarkibi, taxminan, kub qoldig’i 
tarkibiga teng
X
W
, ya’ni oson uchuvchi komponenti kam. Suyuqlik bilan massa 
almashish natijasida bug’ oson uchuvchi komponent bilan boyiydi. Yanada 
to’liqroq boyitilish maqsadida ustunning yuqori qismi ustidan chiqayotgan bug’ni 
deflegmator 6 da kondensasiya qilish yo’li bilan olingan x
r
tarkibli berilgan 
miqdordagi flegma bilan sug’oriladi. Kondensatning bir qismi deflegmatordan 
tayyor ajralgan mahsulot – destellyat ko’rinishida chiqariladi. U 7 issiqlik 
almashtiruvchi qurilmada sovutiladi va oraliq sig’im 8 ga yuboriladi.
Ustunning kub qismidan 9 nasos yordamida kub suyuqligi – qiyin uchuvchan 
komponentlar bilan boyitilgan mahsulot uzluksiz ravishda chiqarilib turiladi va u 
10 issiqlik almashtiruvchi qurilmada sovutiladi, so’ngra 11 sig’imga yuboriladi.