Nazariy mexanika

Teng ta’sir etuvchining momenti haqida Varin’on teoremasi 
 
Biror nuqtaga nisbatan teng ta’sir etuvchining momenti bilan kuchlar 
sistemasini tashkil etuvchilari momentlari orasidagi munosabatini o’rnatamiz.
Fazodagi 


n
F
F
F
,...,
,
2
1
kuchlar sistemasi ta’sir chizig’i C dan 
o’tuvchi R kuchga keltiriladi deb qaraylik. Teng ta’sir etuvchini ixtiyoriy O 
nuqtasiga nisbatan momenti 
)
(
0
R
m
ni aniqlaymiz. Ixtiyoriy O markazga 
nisbatan
O 
C 
R 
0
M
R’ 
R’’ 
П 

---

99 
OC
R
R
m


)
(
0
modomiki
R
R


va 
R
M
OC


0
, 
u holda
0
0
)
(
M
R
m

ya’ni teng ta’sir etuvchining momenti berilgan kuchlar sistemasi bosh 
momentiga teng. Teng ta’sir etuvchining moment vektori yo’nalishi O keltirish 
markaziga nisbatan bosh moment vektorining yo’nalishi bilan bir xil. Teng ta’sir 
etuvchi kuchning momenti 
)
(
0
R
m
bosh moment 
0
M
ga geometrik teng ya’ni
0
0
)
(
M
R
m

yoki (6.13) ga binoan 
)
(
)
(
1
0
0
k
n
k
F
m
R
m



(6.23) 
(6.23) ifoda fazoda ixtiyoriy joylashgan kuchlar sistemasi uchun Varin’on 
teoremasini ifodalaydi: