Nazariy materiallar 1- mavzu: kirish. O’simliklarni himoya qilish fanining maqsadi va vazifasi

Hasharotlaming ichki tuzilishi. A—orqa tomondan ko’rinishi,

B — yon tomondan ko’rinishi: 1—so’lak bezi rezervuari,

2 —so’lak bezi, 3—jig’ildon, 4 — muskulli oshqozon, o’rta ichak, 6 —malpigi naychalari, 7 —keyingi ichak, 8 —9 —traxeya, 10—qorin nervzanjiri, 11— urug’don,

12 —jinsiy bezlar, 13—yurak, 14 —bosh miya, 15—simpatik nerv sistemasi, 16 —orqa ichakning ko’r o’simtalari.

Hasharotlarning nafas olish organlariga to’qima va hujayralarni havo bilan ta’minlovchi traxeya sistemasi kiradi. Traxeya ikki qavatdan: ichki juda yupqa kutikula qavatidan va uning ustidagi- gipoderma qavatidan iborat. Kutikulaning ichki tomoni xitinli qoplama bilan qoplangan bo’lib, gipoderma qavatining hosilasidir. Traxeyalar butun uzunasiga bo’ylab xitindan iborat spiralsimon iplar - tenidiyalar bilan o’ralgan. Bular atrofdagi to’qimalar ta’sirida traxeyaning kuchayishiga yul qo’ymaydi. Tenidiyalar traxeyalarning umumiy xitinli qoplamining qalinlashishidan hosil bo’ladi. Traxeyalar juda ingichka kapillyarlar tormoqlari traxeolalarga ajraladi. Bularga tennidiyalar bo’lmaydi. Traxeyalar tashqi muhitga maxsus teshiklar - stigmalar orqali ochiladi.

Savollar:

1. Hasharotlar tanasi necha qismga bo’linadi?

2. Boshning tuzilishi?

3. Hasharotlarning ovqat – hazm qilish sistemasi tuzilishi?

4. Hasharotlar qaysi bo’limga mansub?