Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti kimyo -metallurgiya fakulteti

5.2-rasm. Suyuq holdagi konverter toshqolini ochiq nov orqali yallig‘ qaytaruvchi pechga quyish payti aks ettirilgan.

Hosil bo‘lgan sulfidli shteyn sifon yoki maxsus quvursimon metal­li shnur orqali yon devorlarining har ikkala tomonidan cho‘yan idishga oqiziladi. Toshqolni oqizish uchun esa pechning gaz quvuri qismi­dan pech tubidan 0,8–1,0 m balandlikda vannaning deyarli ustki qismida, yon devo­rining har ikkala tomonida toshqol tuynugi joylashgan.

Hosil bo‘lgan ikkilamchi gazlar pech tubida joylashgan gorizon­tal vannaga nisbatan 7–15⁰ burchak bo‘yicha qurilgan gaz mo‘risi (apteyk) va baland vertikal quvur orqali ochiq havoga chiqarib yuboriladi.Gaz mo‘risi shamot g‘ishtlarda qurilgan bo‘lib, qisman yirik chang­lar ushlab qolinadi. Yallig‘ qaytaruvchi pechning afzalliklari quyi­dagilardir:

- yuklanayotgan xomashyoga, shixta qorishmasiga unchalik yuqori talab qo‘yilmaydi (masalan, ashyoning namligi, uning mayda yoki yirikligi, changning ko‘pligi va hokazo);
- misning shteyn tarkibiga o‘tish foizining yuqoriligi (96–98%);
- changning pechdan ajralib chiqishining kamligi (1–1,5%);
- umumiy unumdorlikning yuqoriligi (sutkasiga 1200–1600 tonna ashyo eritish mumkin);
- yoqilg‘ining pechda joriy qilish koeffitsiyenti 40–45%;
- pechning tuzilishi, konstruksiyasi, qurilishi juda oddiy.
Pechning asosiy kamchiliklari:
- sulfidsizlashtirish darajasi ancha past;
- yoqilg‘i ko‘p sarflanadi, masalan, 1 tonna xomashyoni eritish uchun 150–200 kg shartli yoqilg‘i sarflanadi;
- chiqindi, oqova gaz to‘g‘ri ochiq havoga, atrof-muhitni bulg‘agan holda chiqarib yuboriladi;
- oqova gazni sulfat kislotasi olish uchun ishlatib bo‘lmaydi, sababi tarkibida sulfid angidridi 1,0–2,0 % gacha bo‘ladi.






2.2 Ratsional tarkib
Cu-24%, Fe-17.5%, S-25%, SiO₂- 16.5%, Al₂O₃- 8.5%, CaO-2.8%, MgO-1.5%
Q=600t/sut
Qolgan 4.2% ko'p miqdordagi oksidlarni o'z ichiga oladi, odatda ularning oz miqdori tufayli metallurgiya hisob-kitoblarida hisobga olinmaydi. Bunday holda, bu Na₂O, K₂O, MnO, BaO va boshqalar. Bundan tashqari, bu yerda olingan CO₂ dan tashkil topgan 2,8% miqdoridagi kontsentratlar (azot atmosferasida) kalsinatsiyasi paytidagi yo'qotishlar ham kiritilgan. Parchalanish CaCO₃ va MgCO₃. Moddalarning berilgan foiz konsentrat miqdoridan foydalanib biz birikmalarning ratsional tarkibini aniqlaymiz.