Navoiy Kon Metallurgiya kombinati Navoiy Davlat Konchilik instituti Konchilik fakulteti Noyob va radioaktiv metall rudalarini qazib olish va qayta ishlash kafedrasi

Ekstraksiya jarayonining material balansini hisoblash
Hisoblashlar sutkalik ishlab chiqarish unumdorligi bo’ýicha olib boriladi. Boshlang’ich eritmani zichligini1,05 г/см³ qabul qilamiz.
Ekstraksiyaga tushuvchi eritmani miqdori, 150000 ∙ 1,05 =157500 kg.
Bunda molibdenni tarkibi 150000 ∙ 0,01 = 1500 kg.
Amaliy ma’lumotlarga asosan organik va suvli fazani nisbati V_О: V_s = 1: 1; bunga muvofiq, 1 sut ekstragentni hajmi 150 000 l sarf bo’ladi.
Kerosinda di-2etilgeksilfosfor kislotani 8%-li eritmasidan foydalaniladi.0,99 г/см³,
di-2etilgeksilfosfor kislotani, kerosinni 0,8 g/sm³ zichligini qabul qilib, ekstragentdan foydalanib zichlikni aniqlaymiz:
0,08 ∙ 0,99 + 0,92 ∙ 0,8 = 0,815 g/sm³.
Sarf bo’luvchi ekstragentni miqdori: 150000 ∙ 0,815 = 122 250 kg.
Hosil bo’lgan rafinatni massasi ekstraksiya ushbu reaksiya bo’yicha organik fazaga o’tuvchi har bir boshlang’ich eritma va МоО massasi:
МоО + 2(HR₂PO₄)₂ MoO₂(R₂PO₄)₂ ∙ HR₂PO₄ + 2H⁺.
1500 kg kg eritmadagi molibdenni tarkibi va ekstraktga o’tgan МоО ajratib olish darajasi 90 %
МоО : 1500 kg ∙ 0,9 ∙ 128 / 96 = 1800 kg. Rafinatni massasi 157500 – 1800 = 155 700 kg. Rafinatni zichligini 1,01 г/см³ qabul qilamiz.
Olinadigan rafinatni hajmi: 155 700 / 1,01 = 154 158,4l.
Rafinatda qolgan molibden: 1500 – (1500 ∙ 0,9) = 150 kg.
Rafinatdagi molibdenni konsentratsiyasi: 10000 / 154 158,4l = 0,065 g/l = 65 mg/l.
Hosil bo’lgan ekstraktni massasi: 122 250 + 1800= 124 050 kg.
Ekstraksiya jarayonini material balansini jadval
1 sutka uchun ekstraksiya jarayonini material balansi

Kirgan				Sarflangan
Nomlanishi	miqdori, kg			Nomlanishi		miqdori, kg
	Jami	Shundan molibden	Jami			Shundan molibden
Boshlang’ich eritma	150 000	1500	Ekstrakt		124 050		1350
8 %-li di-2-etil geksilfosfor kislota	122 250	-	Rafinat		155 700		150
Jami	373000	1000	Jami		373000		1500