Navoiy davlat pedagogika instituti umumiy tilshunoslik

magniy, Cl- hlor, N
2
+O=N
2
O-suv  ishlatiladi. 
Yuqorida ko`rsatilgan belgilar muallifning uslubiga, ilmiy uslubning mavzusiga, uni 
bayon qilish muhitiga bog‘liq holda namoyon bo`ladi. 

---

 
194 
Ilmiy uslubda emostionallik va uslubiy bo`yoqning bo`lishi fan sohalariga bog‘liq. 
Adabiyotshunoslik va tilshunoslik fanlarida bunday xususiyat mavjud. Tabiiy fanlarda bu 
nisbata kamroq uchraydi. Masalan, dengiz marjonlari , patsimon bulutlar, somon 
yo`li(yulduzlarga nisbatan), vulqon chambaragi, marjon qirg’oq, oy o`tovi, oq tuproq, qora 
tuproq, qizil tuproq, sariq tuproq, qush bozorlari, uchar yulduz, dumli yulduz, geografik 
burun kabilar.      
Butun dunyoga mashhur bo`lgan fizik olim Al`bert Eynshteyn ―Fizika va reallik‖ degan 
maqolasida ―men tushunchaning hissiy idrokdan mantiqan mustaqil ekanligini tan olmayman‖ 
degan edi. U ilmiy tushuntirishda hajv, hazil, askiya, qiziq o`xshatishlar qo`shib yuborardi. 
(R. Bekjonov. Al`bert Eynshteyn, ―Fan‖, Toshkent, 1966  ) Albatta, ilmiy va badiiy 
uslublardagi obrazlilik farqlanadi. Ilmiy uslubda Yuqorida keltiririlgan obrazli nomlar atash 
vazifasini, badiiy adabiyotda estetik ta‘sir ko`rsatish vaifasini bajaradi. Ko`rinadiki, ilmiy - 
tehnik bayon ilmiy - matematik bayondan Yoki qat‘iy ilmiy  bayon ilmiy - ommabop 
bayondan farqlanadi. Masalan, ilmiy- ommabop uslubda yozilgan biror fanga oid kitob, 
maqola yoki ma‘ruzalar shu fan bilan tanish bo`lmagan kishilarga tushunarli tarzda bayon 
etiladi. Fikr jonli va qiziqarli shaklda ifodalaniladi. Ilmiy terminlar kam ishlatiladi. Mavhum 
ma‘noli jumlalar va formulalar o`rniga tasviriy materiallar qo`llaniladi. Ba‘zan obrazli va 
emostional ifodalardan foydalaniladi. SHunga qaramay, ular ilmiy uslub` tushunchasining bir 
butunligiga, yahlitligiga putur yetkazmaydi 
Ilmiy uslub` fonetik xususiyatlarga ega emas. Chunki ilmiy uslub` adabiy me‘yorda 
yoziladi.