Navoiy davlat pedagogika instituti tarix fakulteti “milliy g’oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi” kafedrasi

Adabiyotlar ro’yxati. 
1.
Sh.M.Mirziyoyev Xalqaro hunarmandchilikfestivalini o`tkazib borishga oid chora-
tadbirlarto`g`risida. T. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni. //Toshkent shahri, 
2019 y, 3-oktabr O’zbekiston Respublikasi «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi». -T.: Sharq, 
1997. 
2.
K.M.G’ulomov, S.S.Bulatov Sharqona usta shogird odobi. -O’zROO’MTV o’quv 
adabiyotlari, jurnal va byuletenlarni nashrga tayyorlash markazi, 2000. 120 bet. 
3.
M.Imomnazarov Ma’naviyatimizning takomil bosqichlari. –T.: Sharq, 1996, 46 bet. 
4.
O'zbekiston san'ati (1991-2001 yillar) // Tahrir hay'ati: H. Karamatov, N. Jo'raev, T. 
Qo'ziev va boshqalar: Ilmiy muharrir: A. Hakimov. – T.: “Sharq”, 2001. – B. 240. 
MARKAZIY OSIYO ILMIY MEROSIDA ADOLAT KOMPETENSIYASI VA 
UNING ZAMONAVIY YONDOSHUVLARI 
 
Sobirov Mirzohid Roziqovich 
Navoiy viloyati yuridik texnikumi
Ommaviy huquqiy fanlar kafedrasi mudiri, 
O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus,
kasb-haunar ta’limi a’lochisi 
 
Prezidentimiz 2020-yil 1-oktyabr “O’qituvchi va murabbiylar kuni” ga bag’ishlangan 
tantanali marosimda nutq so’zlar ekan, yunon faylasufi Aristotelning “Vatan taqdirini yoshlar 
tarbiyasi hal qiladi. ” – degan iqtibosni keltirdilar.
Darhaqiqat, yoshlar tarbiyasi jamiyat va davlat taraqqiyotini belgilovchi muhim omilligi 
davlat siyosati darajasiga ko’tarilganligidan ham bilish mumkindir. Uchinchi renesans 
poydevoriga zamin tayyorlayotgan yangi O’zbekistonda ko’plab sohalar qatorida ta’lim 
sohasida islohotlar chinakam o’zgarishlar davri bo’lmoqda. Mazkur islohotlarning o’ziga 
xosligi shundaki nafaqat ta’lim balki ta’lim bilan hamohang tarbiya berish chinakam 
komillikka erishish kabi ko’nikmalarni shakllantirishga amliyotda tatbiq etishga harakat 
qilinmoqda. 
Yoshlar madaniyati xususida so’z ketar ekan ularning huquqiy savodxonligi, huquqiy 
bilim va ko’nikmalari mahsuli hisoblangan huquqiy madaniyatini oshrish zamonaviy
kompetensiyalarni shakllantirish muhim ahamiyatlidir.
Huquqiy ong va huquqiy madaniyatni yuksaltirish pirovard mahsulida – qonun ustuvorligi 
ta’minlangan fuqarolik jamiyati mujasamdir. Zero, huquqiy madaniyatli avlodgina oldimizda 
qo’ygan ulkan maqsadlarni amalga oshirishda kamarbastadir. 
Huquqiy madaniyat masalasiga yondoshar ekanmiz – avvalo yoshlarimizni bilimli har 
tamonlama tafakkur egasi qilib tarbiyalashimizda xalqimizning alloma farzandlari yarangan 
ilmiy merosi mahsulidan bahramand bo’lish muhimdir.
Tarixiy taraqqiyotimizda bo’lib o’tgan har ikkala Renesans davrida boshqa ilm sohalari 
kabi huquqiy ilm rivojiga alohida yo’nalishlar shakllandi-ki bular nafaqat millatimizning 
balki islom sivilizasiyasi rivojiga ulkan xissa qo’shishdi. 
Markaziy Osiyo xalqlari huquqiy ilmlari hamda o’ziga xos ko’nikmalari madaniy 
qadriyatlari zamonaviy ilm-fan uchun dolzarbdir. Huquqiy madaniyat masdalasida yondoshar 
ekanmiz adolat kompetensiyasiga alohida to’xtalib o’tmoqchimiz.
Adolat bu huquqiy-siyosiy qarashlar zamirida jamiayat faravonligi belgilovchi muhim 

---

206 
kategoriyadir. Jamiyat faravonligi, uning barqarorligi jamiyat a’zolarining adolatlariga 
bo’gliqligi ajdodlarimiz tomonidan ta’kidlab kelingan. Misol uchun Nizommulkning 
“Siyosatnoma” asarida adolat tushunchasiga haqida to’xtatalib, hadislardan birida “adolat din 
izzati, sulton quvvati, raiyat totuvligi, hamma yaxshiliklarga tarozidir.”
175
- deb 
takidlagandir. Mazkur iqtibosning o’zi adolatni keng qamrovli ijtimoiy-falsafiy, ahloqiy va 
huquqiy tushunchaligining isbotidir.
Adolat kategoriyasi bilan bog’liq jihatlarga adolatli inson, adolatli jamiyat kabi 
tushunchalar ham kiradi. Adolat ilm-y- hayotda mushtark bo’lgandagina o’zining pirovard 
maqsadiga erishishi hech kimga sir emasdir. Buyuk sohibqiron bobomizning ilm-u amali 
hisoblangan “Kuch – adolatda” maslagi bunga yorqin dalildir. Amir Temur faoliyatidagi 
adolat mezonlari xalqimizning ongu shurida singib ketgan islom huquqning odobining 
hozirgi kunda ham ahamiyatli ekanligini ko’rastadi. Chunonchi biz aytayotgan inovatsiyalar 
raqamli texnalogiylarning barchasi inson hamda uning qadri-qimmatini barkamol tarqqiyoti 
uchun xizmat qiluvchi omildir. Hozirgi kun sivilizatsiyaning chinakam texnalogiyalar asrida 
inson uchun ta’lim-tarbiyaning o’rni oshib bormoqda.
Xalq faravonligini oshirish va mamlakatni modernizatsiyalashda inson fenomini uning 
ko’nikma malakalasi hamda ijtimoiylashuvi kabi muhim masalalar hozirgi kunda ta’limning 
barcha sohalarida o’z dolzrbligini namayon etmoqda. Endilikda huquqiy savodxon, huquqiy 
madaniyatli mutaxassislarni tarbiyalashga alohida e’tirof etilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi prezidentining “O‘zbekiston Respublikasida yuridik ta’lim va 
fanni tubdan takomillashtirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” farmonini 
qabul qilinishi ham so‘nggi yillarda mamlakatda o‘quv-pedagogik jarayonga innovatsion 
ilg‘or va xalqaro ta’lim standartlarini joriy etish, kadrlar salohiyatini oshirish va bir qator 
chora tadbirlar amalga oshirishni nazarda tutgandir. Mazkur farmonning mohiyati ham 
yuridik ta’lim va fanni tubdan takomillashtirish orqali bu sohada yangicha yondoshuv, ta’lim 
sifatini oshirish mamlaktimizda fuqarolik jamiyatini takomillashtirishdan iboratdir.