Narzulla Jo„rayev O„zbekiston tarixi

Mavzuga doir material 
 
Makroiqtisodiy vaziyatdagi o„zgarishlar 
* Islohotlarning jo„shqin rivojlanishi tufayli muayyan ijobiy makroiqtisodiy va 
ijtimoiy o„zgarishlar ro„y berdi. 
* Yalpi ichki mahsulot hajmlarining pasayishi sur‟atlari kamaydi. Chakana tovar 
aylanishi hajmi 8 foiz kamayganiga qaramay, 1995-yilda sanoat mahsulotlari va 
iste‟mol mollari ishlab chiqarish nisbatan barqaror bo„ldi. Iqtisodiyotning eng yirik 
sektori bo„lgan qishloq xo„jalik mahsulotlari ishlab chiqarish 2,3 foiz oshdi. Eksport 
ancha, deyarli 16 foiz ko„paydi va birinchi marta savdo balansida ijobiy saldoni 
ta‟minladi. 
* 1996-yilda 1994-yilga nisbatan pulning qadrsizlanish jarayonlari keskin 
ravishda, 3,7 baravar kamayib, asta-sekin moliyaviy barqarorlikka va aholi real 
daromadlarining oshishini ta‟minladi. Agar 1995-yilning birinchi choragidagi pul 
qadrsizlanishining o„rtacha oylik darajasi 11 foizni tashkil etgan bo„lsa, uchinchi 
chorakda u faqat 6 foiz bo„ldi. Yil oxiriga borib u yana birmuncha oshgan bo„lishiga 
qaramay, 1994-yil darajasidan ancha past bo„ldi. 
* Pul qadrsizlanishining kamayishi natijasida aholining real ish haqi va real 
daromadlari oshdi. 
* Investitsiya faoliyati faollashib, aholi bandligining qo„shimcha oshishini 
ta‟minladi. 1995-yilda islohotlar boshlangandan keyin birinchi marta investitsiyalar 
hajmi oshdi. 
* To„lov balansining sezilarli yaxshilanishiga erishildi, u milliy valyuta kursining 
mustahkamlanishiga va uning qisman ichki konvertatsiyalanishini joriy etishga ta‟sir 
ko„rsatdi. 
* Iqtisodiyot tarmoqlari strukturasida qayta qurish jarayonlari sezilarli bo„lib qoldi: 
ustun tarmoqlarga investitsiyalar hajmi ko„paydi, baza tarmoqlari va yuqori 
texnologiyali tarmoqlar tezroq rivojlana boshladi. 
* Ichki ishlab chiqarishning oshishi asosida aholining go„sht, mevalar, sabzavotlar 
kabi qimmatli oziq-ovqat mahsulotlarini iste‟mol qilinishi oshdi. 
* Noishlab chiqarish sohasi tarmoqlarida ish haqining ildamroq indeksatsiyalanishi 
hisobiga iqtisodiyot tarmoqlari bo„yicha o„rtacha ish haqining ish tabaqalanishi 
birmuncha qisqardi. 

---

301 
* Aholining 1992-yil 1-yanvargacha jamg„arma banklar depozitlariga qo„ygan pul 
omonatlarini 40 baravar indeksatsiyalash va 1996-yil 1-iyuldan boshlab bosqichma-
bosqich to„lash haqida qaror qabul qilindi. 
* 16 yoshgacha bo„lgan bolalarga pul nafaqalarini ko„paytirish haqida qaror qabul 
qilindi, bu oilalar, ayniqsa, ko„p bolali oilalar daromadlarining oshishiga 
ko„maklashadi. 
* Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik korxonalari soni ko„paydi, ular aholining, 
ayniqsa, qishloq joylaridagi aholining mehnatini sarflash sohalarini ancha 
kengaytirish imkonini beradi, shuningdek, aholining daromadlarini ko„paytiradi. 
Makroiqtisodiyot va statistika
vazirligining 1996-yilgi ma‟lumotlaridan.