Namazın Adabı Merhum İmam Humeyni (r a)

İşrakî Uyarı

Bu kitaptaki açıklamalardan da, gaybetten hitaba geçisin nüktesi açıklığa kavuşmuştur. Bu sanat, sözün güzelliklerinden ve belagatın süslerindendir. Fesahat ve belagat alimlerinin sözlerinde çok görülmektedir ve sözün güzelliğine sebep olmaktadır. Bir halden bir hale iltifat, muhataptan dalgınlığı giderir ve ruhuna yeni bir sevinç verir. Ama namaz Hz. Kuds’e ulaşma ve üns makamının husul merdiveni olduğu hasebiyle, bu sure-i şerifede de bu ruhani yüceliş ve irfani yolculuk emredilmiştir. Kul Allah’a doğru seyrin başlangıcında, tabiat aleminin zulmanî hicaplarında ve gayb aleminin nuranî örtülerine mahpus kaldığı ve de Allah’a doğru yolculuk manevi sülûk adımıyla bu örtülerden çıkış olduğu sebebiyle ve hakikatte Allah’a doğru hicret; nefis ve yaratıklar evinden, Allah’a doğru dönüş, kesretleri terk etmek, gayriyet tozunu silmek, tevhitlerin husulü, halktan uzak durmak, rab nezdinde huzura erişmek olduğundan ve de “maliki yevmiddin” ayet-i şerifesindeki kesretleri, Allah’ın kahiriyet ve malikiyet nuru ışığında gördüğünden, kesretten mahv ve Hak Teala’dan huzur haleti ortaya çıkar. Huzuri muhataplık, cemal ve celali müşahade ile ubudiyeti öne geçirir. Allah’ı istemeyi ve Allah’ı görmeyi, mukaddes huzura ve ünsiyet mahfiline ulaştırır.

Bu maksadın “iyyake” zamiriyle eda edilişinin nüktesi de, bu zamirin kesretlerin içinde fenaya erdiği zata irca etmesidir. O halde bu makamda sâlike zatî tevhid makamı hasıl olabilir. Esma ve sıfat kesretinden yüz çevirebilir ve kalbin yüzü kesretler örtüsü olmaksızın Hz. Zat’a yönelebilir. Bu da muvahhitlerin imamı, arifler halkasının başı, aşıkların önderi, meczub ve mahbublar silsilesinin başı olan Müminlerin Emiri (a.s) ve masum evlatlarının buyurduğu tevhid kemalidir. “Tevhidin kemali O’ndan sıfatları nefyetmektir.”¹

Zira sıfatın gayriyet ve kesret boyutu vardır. Bu kesrete teveccüh –esma-i kesret bile olsa- tevhidin sırlarından ve tecridin gerçeklerinden uzaktır. Bu yüzden belki de Adem’in (a.s) hatasının sırrı da, yasaklanmış ağacın ruhu olan esmai kesrete teveccühtü.