Moliyaviy hisobotning asosiy vositalarga doir hisobot shakllari ko’rsatkichlarining o’zaro mosligini tekshirish.
№
|
Ko’rsatkichlar
|
Ming sum.
|
№
|
Ko’rsatkichlar
|
Ming sum.
|
Farqi
|
ming so’m
|
%
|
1
|
Asosiy vositalarning boshlang’ich qiymati:
a)yil boshiga (010-satr, 3-ustun)
b)yil oxiriga (010-satr, 4-ustun)
|
143261, 0
149118, 0
|
3
|
Asosiy vositalarning boshlang’ich qiymati:
a)yil boshiga (130-satr, 3-ustun)
b)yil oxiriga (130-satr, 4-ustun)
|
143261, 0
149118, 0
|
-
|
-
|
2
|
Asosiy vositalarning eskirishi:
a) yil boshiga (011-satr, 3-ustun)
b)yil oxiriga (011-satr, 4-ustun)
|
17776, 0
26009, 0
|
3
|
Asosiy vositalarning eskirishi:
a)yil boshiga (130-satr, 7-ustun)
b)yil oxiriga (130-satr, 10-ustun)
|
17776, 0
26009, 0
|
-
|
-
|
3
|
Asosiy vositalarning qiymati:
a) yil boshiga (012-satr, 3-ustun)
b)yil oxiriga (012-satr, 4-ustun)
|
125485, 0
123109, 0
|
3
|
Asosiy vositalarning qiymati:
a) yil boshiga (130-satr, 11-ustun)
b)yil oxiriga (130-satr, 12-ustun)
|
125485, 0
123109, 0
|
-
|
-
|
Buxgalteriya hisoboti va Bosh daftar (yoki tegishli hisob registrlari) ko’rsatkichlarining mosligini tekshirishda №3 shakldan foydalaniladi.
Ushbu amallarni bajarish natijalari quyidagi tarzda rasmiylashtiriladi.
Moliyaviy hisobotning asosiy vositalar bo’limi bo’yicha ko’rsatkichlarni Bosh daftar bilan taqqoslash.
Hisobot
|
Bosh daftar
|
№
|
Satr nomi
|
so’m.
|
Schyot shifri
|
Schyot nomi
|
So’m
|
Farqi
|
1
|
|
|
|
|
|
So’m
|
%
|
2
|
Jami asosiy vositalar yil boshiga boshlang’ich qiymati (130-satr, 3-ustun)
|
143261, 0
|
0110-0190
|
Schyotning hisobot yilining 01. 01. ga qoldigi
|
143261, 0
|
-
|
-
|
3
|
Jami asosiy vositalar yil oxiriga
boshlang’ich qiymati (130-satr, 6-ustun)
|
149118, 0
|
0110-0190
|
Schyotning hisobot yili 31. 12 ga qoldigi
|
149118, 0
|
-
|
-
|
4
|
Asosiy vositalar eskirishi, yil boshiga
(130-satr, 7-ustun)
|
17776, 0
|
0210-0290
|
Schyotning hisobot yili 01. 01. ga qoldigi
|
17776, 0
|
-
|
-
|
5
|
Asosiy vositalar eskirishi yil oxiriga (130-satr, 10-ustun)
|
26009, 0
|
0210-0290
|
Schyotning hisobot yili 31. 12 ga qoldigi
|
26009, 0
|
-
|
-
|
6
|
Asosiy vositalar kirimi (ishga tushirilishi) (130-satr, 4 ustun)
|
12730, 0
|
0110-0190
|
Schyotlarning hisobot davridagi debet oborotlari summasi
|
12730, 0
|
-
|
-
|
7
|
Asosiy vositalar chiqimi (130-satr, 5-ustun)
|
6873, 0
|
0110-0190
|
Schyotlarning hisobot davridagi debet oborotlari summasi
|
6873, 0
|
-
|
-
|
- tegishli schetlar qoldiqlarining yigindisi olinadi.
Keyinchalik Bosh daftar ma’lumotlarini sintetik va analitik hisob registrlari ko’rsatkichlari bilan solishtirish natijalari bo’yicha tekshiruv davom ettiriladi. Asosiy vositalar analitik hisobining inventar kartochkalari ma’lumotlari bilan taqqoslanadi. Auditor asosiy vositalar guruhlari bo’yicha harakat ko’rsatkichlarini inventar kartochkalar bo’yicha analitik hisob ma’lumotlari bilan mosligini tekshirishi mumkin. Auditor tekshiruvning mazkur bosqichida kuzatib chiqish amallari yordamida dastlabki hujjatlar ma’lumotlarining analitik va sintetik hisob registrlarida aks ettirilishini, Bosh daftar yozuvlarini tekshiradi. Natijada u asosiy vositalar harakatiga doir muomalalar buxgalteriya hisobi schyotlarida to’g’ri aks ettirilganligiga ishonch 13yot yoki san’at asarlarining yaratilishi bilan vujudga keladi va uni himoyalash sud orqali amalga oshiriladi.
Shunday qilib, sanoat, intellektual mulklar auditining boshqa aktivlar auditidan farq qiluvchi tavsiflovchi xususiyatlari ob’ektlarni eks’ertiza qilish va ulardan kelib chiqadigan huquqlarni tahlil qilishdan iboratdir. Shuning uchun ushbu ob’ektlar auditida bu ob’ektlarga egalik huquqini tasdiqlovchi hujjatlarni texnik tahlil qilish zarur. Buning uchun sanoat va intellektual mulk ob’ektlaridan foydalanishni yuridik rasmiylashtirish va huquqiy muhofaza qilish sohasida ishlaydigan, ‘atent bilan ishonch bildirilgan mutaxassislarni konsul’tant sifatida jalb etish kerak.
Avval aytib o’tilganidek, bulardan tashqari, nomoddiy aktivlarga er uchastkalari va tabiiy resurslardan foydalanish huquqi, ilmiy-tadqiqot va tajriba - konstruktorlik ishlari uchun qilingan uzoq muddatli xarajatlar va firmaning amaliy shuhrati (mavqeyi) kiradi. Er uchastkalari va boshqa tabiiy resurslardan foydalanish huquqlari ular egalarining tegishli ravishda xo’jalik faoliyati uchun yoki boshqa maqsadda foydalanishga alohida huquqqa egaligini nazarda tutadi. Shuni nazarda tutish kerakki, erdan foydalanish huquqiga egalik mazkur er uchastkasining mulk qilib olinishini bildirmaydi. Korxona ushbu erdan sotish huquqiga ega bo’lmasdan foydalanishi mumkin.
Ilmiy tadqiqot va tajriba - konstruktorlik ishlanmalari u yoki bu muayyan amaliy maqsad yoki qo’llash sohasiga tegishli bo’lmasdan butkul bilimlarni oshirishga ko’maklashadigan, asosan ilmiy - tadqiqotlar natijasida olingan bilimlardan foydalanish uchun yo’naltirilgan amaliy tadqiqotlar: muayyan buyumlar yoki jarayonlar sifatini yaxshilash, joriy qilish uchun o’tkaziladigan tajriba - konstruktorlik ishlari.
Nomoddiy aktivlar haqidagi ma’lumotlarni balansda aks ettirish borasida har xil mamlakatlarda turlicha yondoshuvlar mavjud, shuningdek bir xil iqtisodchilarning o’zlarida bu mablag’larga nisbatan qarama-qarshi tushunchalar uchraydi. Milliy va xalqaro standartlarda ko’rsatilishicha, u yoki bu birliklarni balans aktiviga qo’shish shunday hollarda bo’lish mumkinki, agar u to’g’risidagi ma’lumotlar ishonchli va uning ‘ulda baholanishi asoslangan bo’lsa, agar shu birlikdan iqtisodiy resurslar yoki iqtisodiy foyda olish ehtimoli mavjud bo’lsa.
Do'stlaringiz bilan baham: |