Oʻzbekiston respublika tovar xom ashyo birjasi — yuqori xaridorgir tovarlar, xom ashyo mahsulotlari savdosini amalga oshiradigan yetakchi birja. 1994 yil 8 aprelda "Toshkent" universal tovar-fond birjasi (1991) ning "Toshkent" respublika fond birjasi va tovar-xom ashyo birjasiga boʻlinishi natijasida tashkil topgan. Boshqaruvi Toshkent shahrida. Qoraqalpogʻiston Respublikasi, Toshkent viloyatidan tashqari barcha viloyatlar markazlari va Toshkent shahrida filiallari bor. Barcha filiallari yagona elektron tizim bilan bogʻlangan. Birjada mamlakatdagi va chet ellik xaridorlar uchun neft mahsulotlari, koʻmir, paxtani qayta ishlash mahsulotlari (paxta tolasi, lint, shrot, shulxa), rangli va qora metallar, sement, mineral oʻgʻitlar, oziq-ovqat mahsulotlari va boshqalarning muntazam savdosi oʻtkaziladi. 2004 yildan respublika ichki bozorida talab yuqori boʻlgan tovarxom ashyo mahsulotlarining limit fondlar boʻyicha taqsimoti tizimi tugatildi va mazkur birjada bu resurslarning muntazam ochiq va raqobatli birja savdosi yoʻlga qoʻyildi. Birja savdolarida har bir xoʻjalik yurituvchi subʼyektlar uchun oʻziga kerakli tovarxom ashyo resurslarini milliy valyutaga va asosli narxlarda sotib olish imkoniyatlari yaratildi. Muntazam va kundalik birja savdolarining butun respublika hududini qamragan yagona elektron tizimi barpo etilgan. Birjada akkreditatsiya qilingan 1000 ga yaqin brokerlar ishlaydi. Birja huzurida savdolarda tuzilgan shartnomalarning sotuvchilar va xaridorlar tomonidan bajarilishini kafolatlaydigan hisobkliring palatasi faoliyat koʻrsatadi (2004). Respublikaning barcha viloyatlarida, ayniqsa, qishloq joylarida dehqon va fermer xoʻjaliklariga resurslar sotish bilan ularning oʻz mahsulotlarini ham birja koʻrgazmalariga qoʻyadigan 37 ta maxsus savdo maydonchalari tashkil etilgan. Birjada koʻrgazmayarmarka savdolari elektron tizimi joriy etilgan boʻlib, tovarlar birja listingta fototasvirlari bilan birga kiritiladi. Bu esa milliy eksporterlarning jahon bozorlariga chiqishiga yordam beradi. 2004 yilda birjada 150,5 ming t paxta tolasi, 63,8 ming t shrot, 137,7 ming t avtomobil benzini, 346,6 ming t dizel yonilgʻisi, 136 ming t sement, 37,2 ming t qora metallar prokati, 43,9 ming t koʻmir, 19,1 ming t mineral oʻgʻitlar va boshqalar mahsulotlar sotildi. 2004 yilda birjaning umumiy tovar aylanmasi 450,1 mlrd. soʻmni tashkil etdi (2000 yilda 65,8 mlrd. soʻm; 2003 yilda 288,3 mlrd.soʻm).
Men tanishuv amaliyotini birja savdolarida qatnashuvchi “Best Group Smart-M” MCHJda olib bordim. MCHJ ish vaqti soati 9:00dan boshlanib 18:00 gacha o'z ish faoliyatini olib borar ekan. MCHJ haftaning dushanba, sechanba, chorshanba, payshanba, juma va shanba kunlari faoliyat olib bordi, yakshanba esa dam olish kuni ekan. MCHJ ining oʻziga yarasha tartib intizom qoidalari mavjud boʻlib, unga barcha birdek boʻysunadi. Men ham MCHJ ofisiga tartibga koʻra 9:00 da yetib bordim. Meni MCHJda dastlabki kunimda menga amaliyot rahbar tayinlandi. Amaliyot rahbarim meni firma faoliyati bilan tanishtirib chiqdi. Menga firmaning ishlash jarayoni yoqdi. MCHJ ichki tartib qoidalariga koʻra men har kuni oʻz vaqtida bordim. Amaliyotim davomida firmaning sir asrorlarini bilib oldim.
Men amaliyot dasturida berilgan mavzularga muvofiq bo'limlarda amaliyot o'tay boshladim. Birinchi Tovar xom ashyo birjasining davlat buyurtmachilari auksionida qatnshishni sinab ko'rdim . Bunda davlat buyurtmachilari auksionida tovar yoki xizmat kursatishni davlat byudjet tashkilotlari buxgalteriya xodimlari tomonidan auksion savdolariga quyilar ekan. Bu auksion narxi tushib tartibida olib borildi. Auksion shartlariga ko’ra har bir bosilgan qadamda auksionga quyilgan boshlang’ich narxning 2% miqdorida Tovar yoki xizmatning narxi tushib borishini va 7-qadamgacha auksionda qatnashgan firma yoki korxona xisobidan boshlang’ich narxning 3% miqdorida garov summasi olib qolinishini guvohi buldim.
Menejer - bu maxsus tayyorgarlik ko'rgan boshqarishning sir - asrorini qonun qoidalarini chuqur biluvchi mutaxassisdir . Menejerlar yollanma boshqaruvchilar bo'lib , aholining alohida ijtimoiy qatlamini tashkil etadi Boshqaruv funktsiyalarini bajarishda va jamoat ishlab chiqarishda zamonaviy menejer
1. rahbar - boshquruvchi ;
2. rahbar - diplomat
3. rahbar - murabbiy , turbiyachi :
4. rahbar - inson ;
5. rahbar innovator sifatida maydonga chiqadi . Har bir menejer o'ziga xos boshqaruv uslubiga ega . Uslub - bu ishlash boshqarishdagi o'ziga xos yo'l , usul ma'nosini anglatadi . Shu nuqtai nazardan quyidagi tushunchalarni ajrata bilish lozim.
6. boshqaruv uslubi
7. ish uslubi :
8. rahbarning ish uslubi .
9. mamlakat boshqaruv organlarining ish uslubi :
10. vazirlik , qo'mita , hokimiyatlarning ish uslubi :
11. sud , prokuraturalarning ish uslubi :
12. korxona , tsexlarning ish uslubi ;
13.ayrim rahbarlarning ish uslubi va hokozolar. Boshqaruvning turli pog'ona va bosqichlarida turgan boshqaruv organlari va rahbarlarning ish uslublari har xildir. Shu nuo tai nazardan ish uslubi g'oyat ko'p qirrali tushunchadir.
Respublika banklari reytingi
Do'stlaringiz bilan baham: |