Наманган давлат университети

 
9.4. Инвестицияларнинг таваккалчилик даражаси 
 
Инвестициялар таваккалчилик даражаси бўйича юқори таваккалли ва 
паст 
таваккалли 
инвестицияларга 
ажратилади. 
Молия 
соҳасида 
таваккалчиликлик деганда инвестицияларга мутлоқ ѐхуд нисбий миқдордаги 
фойда кутилганидан анча кам бўлади, бошқача айтганда «таваккалчилик» 
атамаси кутилмаган натижа олиш имкониятини англатади. Қўйилма 
маблағларига фойдани мутлоқ ѐхуд нисбий миқдорларининг ѐйилиши 
қанчалик кенг бўлса таваккалчилик шунчалик катта бўлади ва аксинча. Якка 
инвестор энг кам таваккалчиликка эга бўлган давлат қимматли қоғозлардан 
тортиб энг юқори таваккалли товарларгача бўлган воситаларни кенг танлаш 
имкониятига эга. Албатта, таваккалчилик кўп холларда эмитентнинг, 
воситачининг 
ѐки 
муайян 
молиявий 
воситаларни 
сотувчисининг 
софдиллигига боғлиқ. Паст таваккаллик инвестициялар муайян даромад 
олишни хавфсиз воситаси ҳисобланади. Аксинча, юкори таваккалли 
инвестициялар хавфли ҳисобланади.
Қисқча хулосалар 
 
1. 
Ўзбекистонда 
хорижий 
инвестицияларни 
жалб 
этишни 
фаоллаштиришга катта эътибор қаратилиб, инвесторларга кўмаклашиш ва 

---

112 
кафолатлар бериш учун уларга инвестиция, солиқ тизимида ва божхона 
тўловлари соҳаларида маълум имтиѐзлар, шароитлар ва кафолатлар тизими 
шакллантирилди. Бундай тизимнинг таркибий қисми бўлган суғуртанинг 
шакллантирилиши хорижий инвесторларга сиѐсий ва тижорат хатарларидан 
суғурта кафолатини тақдим этиш имкониятини яратди. 
2. Ўзбекистон Республикасида чет эл инвестициясини ҳимоялаш расмий 
давлат суғурта агентлиги ҳисобланган суғурталаш тизими ва чет эл суғурта 
компаниялари иштирокидаги қўшма суғурта компаниялари орқали 
таъминланади. 
3. Халқаро кафолатлар товарлар ва капиталлар ҳаракатини узлуксиз ва 
доимий ҳаракат қилиниши таъминланишига хизмат қилади. Халқаро 
кафолатлар импорт қилувчиларни сифатсиз товарлар қабул қилишдан, 
экспорт қилувчиларни эса товарлар хақини ололмай қолиш хавфидан 
сақлайди.