Namangan davlat universiteti tabiiy fanlar va ekologiyaga oid ayrim muammolar

Tabiiy fanlar va ekologiyaga oid ayrim muammolar (Ilmiy maqolalar to’plami) XVII
52 
mintaqasida uziliksiz namoyon bo’ladi.Andaluziya va Atlas tog’laridan boshlab to 
Himolay tog’larigacha bo’lgan masofada murakkab tuzilgan bukilmali tog’li o’lkalar 
vujudga keladi.Alp tog’ hosil bo’lishi bosqichida okeanlarning chuqurlashishi va 
kengayishi jarayoni davom etadi. Paleogen davri ohiridan boshlab shimoliy muz okeanida 
keng miqiyosdagi okeanik po’st o’lkalarining keyinchalik Arabiston va Qizil 
dengizlarining shakillanishi boshlanadi.Iqlimiga kelsak, dastlab iqlim hozirgiga 
qaraganda ancha iliqroq bo’lgan.Eosen oxiridan boshlab iqlimning sovuqlashishi avj 
oladi, oldin tog’li so’ngra shimoliy va janubiy yarimsharlardagi yirik o’lkalarning 
materikli qoplama muzlanishi rivojlanadi.Muzlanish darajasi bir necha marotaba 
o’zgaradi.Organik dunyosi jihatidan, yopiq urug’li o’simliklar mikroorganizm va 
sutemizuvchi hayvonlarning hukumronligi bilan tariflanadi. 
Foydalanilgan adabiyotlar
1.G’.A.Fatxullayev, S.T.Husanov “Tarixiy geologiya va paleantologiya asoslari” 
Toshkent 2004 2.Kious,W.Jacqulyne va Robert I.Tilling “Plitalar tektonikasi haqida 
hikoya” AQSH geologik hizmati 2016-yil 30-noyabr 3.L.P.Shubayev “Umumiy yer bilmi” 
Toshkent 1975 4.Unksov V.A. “Тектоника плита литосфери” Nedra 1981 5.Xojimatov 
A.X. Zokirov R.T “Strukturalar geologiyasi va geotektonik izlanishlar” Toshkent, 
ToshDTU. – 2004
АРИД ҲУДУДЛАРНИНГ ЛАНДШАФТ-ЭКОЛОГИК ШАРОИТИДАГИ 
ЎЗГАРИШЛАР (Марказий Фарғона чўллари мисолида) 
Норбоева З.М. 
Андижон давлат университети, 
География мутахассислиги 2-босқич магистранти 
Мамлакатимизда сўнгги йилларда олиб борилаётган кенг кўламли ислоҳотлар 
натижасида қишлоқ хўжалиги ерларидан, айниқса, суғориладиган ерлардан ва 
томорқалардан янада самарали фойдаланишда ҳам бир қатор чора-тадбирлар 
амалга оширилди. Аммо шу билан бир қаторда, тупроқлар унумдорлигини 
оширишга оид амалиёт таҳлили ушбу соҳада бир қатор тизимли муаммо ва 
камчиликлар мавжудлигини кўрсатди. Жумладан, ландшафт ва тупроқлардан 
фойдаланиш, унумдорлигини ошириш ва муҳофаза қилиш бўйича тизимли 

---