Наманган давлат университети педагогика факультети

Кутиладиган натижа
Асаб системасининг функционал анатомияси, паталогик ҳолатлар ва уларнинг оқибатлари, бош ва орқа миянинг тузилиши, автоном нерв системасининг вазифаси ҳақидаги билимларга таянган холда нерв системасининг организм фаолиятида тутган ўрнини аниқлайдилар.
Маъруза режаси	Олий нерв фаолияти ҳақида тушунча. Шартсиз ва шартли рефлекслар. Турли одамларда шартли рефлексларнинг хусусиятлари. Марказий нерв системасида тормозланиш.

4-Мавзу. Олий нерв фаолияти. Нерв системасини ўрганиш
Режа:

1. 
   Олий нерв фаолияти ҳақида тушунча.
   
2. 
   Шартсиз ва шартли рефлекслар.
   
3. 
   Турли одамларда шартли рефлексларнинг хусусиятлари.
   
4. 
   Марказий нерв системасида тормозланиш
   

Бош мия ярим шарлари ва уларнинг пўстлоғи марказий нерв системасининг юқори қисми бўлиб ҳисобланади. Одамнинг хулқ-атвори, фикрлаши, онги ва барча руҳий хусусиятлари олий нерв фаолияти бўлиб, у бош мия ярим шарлари ва улар пўстлоғида жойлашган нерв марказларининг нормал функциясига боғлиқ. Одамнинг олий нерв фаолияти мураккаб рефлекслар орқали намоён бўлади. Бу рефлекслар одамнинг ташқи муҳит билан боғланишини, унинг ҳар хил шароитга мослашувини таъминлайди.

Одамнинг барча ихтиёрий ҳаракатлари, фикрлаши ва руҳий ҳолатлари рефлекслар орқали содир бўлишини машхур рус физиологи И. М. Сеченов 1863-йилда ёзган «Бош мия рефлекслари» китобида б -инчи бўлиб кўрсатди. Унинг рефлекслар ҳақидаги фикрини таниқли олим И. П. Павлов у хақда ривожлантириб, шартли рефлекслар ҳақидаги таълимотни яратди. У одамнинг олий нерв фаолияти шартли рефлекслар орқали намоён бўлишини кўрсатиб берди.
Шартсиз ва шартли рефлекслар
Рефлекс - ташқи ва ички муҳит таъсирига одам организмининг нерв системаси орқали юзага келадиган жавоб реакциясидир. Марказий нерв системасининг қайси қисми иштирок этишига қараб, рефлекс ҳар икки хил: шартсиз ва шартли бўлади.