|
Kechiktirib bo‘lmaydigan yordam. Sil kasalligiga taxmin qilingan barcha bemorlar maxsus sil bo‘limi bor shifoxonalarga, qolgan bemorlar esa ko‘p profilli pulmonologiya va jarrohlik bo‘limi bor shifoxonalarga yotqiziladi.
Transportirovka mutlaq tinch holatni saqlagan holda zambilda amalga oshiriladi.Kichik qon aylanish doirasi tomirlarining qon bilan to‘lib ketmasligi uchun bemorning boshi va gavdasi bir oz yuqoriga ko‘tarib qo‘yiladi.Ko‘p miqdorda qon yo‘qotilsa va qon bosimi keskin tushib ketsa,bemor venasiga reopoliglyukin (400 ml gacha) tomchilab, kalsiy xlorid va glyukonat (10 % li 10 ml), vikasol (1 % li 2–4 ml), askorbin kislotasi (5 %li 4–8 ml) oqim bilan yuboriladi.
Astma (yunoncha asthma — halloslash, boʻgʻilib qolish) — bronxlar teshigining toʻsatdan torayib qolishi (qarang Bronxiol astma) yoki yurak kasalliklari natijasida (qarang Yurak astmasi) tutadigan boʻgʻilish xuruji. Astma tutganda darhol shoshilinch tibbiy yordam koʻrsatish zarur. Astma qanday sababga koʻra kelib chiqqan boʻlishidan qatʼi nazar, bemorni oyogʻini pastga osiltirib oʻtqazish va xona havosini yangilash zarur. Dori-darmon faqat shifokor ruxsati bilan beriladi Bronxial kanallarning qisqarishi va havo o’tishini kamayishiga olib keladigan bronxial astma nafas yo’llarining surunkali kasalligiga kiradi.
Astmaning eng ko’p uchraydigan simptomlari o’z ichiga quyidagilarni oladi: bronxospazm, yo’tal va xirillab nafas olish hurujlari oqibatida nafas olishning qiyinlashishi. Bu hurujlar ayniqsa tunda va erta saharda ro’y beradi. Agar bemor astmaga qarshi davolansa, uning simptomlari tamoman yoki qisman yo’q bo’lishi mumkin. Astma hurujlari allergen moddalar ta’sir qilganda(chang, o’simlik gullar changi, hayvonlar juni, patlari, ayrim oziq-ovqat turlari), jismoniy kuch ishlatilganda, sovuq havodan nafas olganda yoki nafas yo’llariga infektsiya yuqqanda ro’y berishi mumkin.
Astma kasalligiga moyil odamlar odatda ko’krak qafasi siqishi, meyyoridan ortiq so’lak ajrab chiqishi, uyquning bezovtalanishi yoki nafas olishning tezlashishidan shikoyat qiladilar.
Astmani qo’zg’atadigan omillardan ehtiyot bo’lish muhimdir(allergenlar va sovuq havo ta’siridan). Davlash o’z ichiga asosan yallig’lanishga qarshi dorilar bilan birga ishlatiladigan bronxlarni kengaytiradigan dorilarni qabul qilish(masalan, steroidlarni).Fizioterapiya muolajalari va nafas olish mashqlari xam e’tibordan chetda qolshishi kerak emas.
ASTMA KASALLIGI UCHUN BIRINCHI YORDAM
Bronxial astma huruji turli sabablarga ko'ra kelib chiqishi mumkin. Shu sababli, birinchi navbatda nima uchun hozirgi paytda kasallik kuchayganligini aniqlash kerak. Bu, ayniqsa, ob'ektga (polen, chang oqadilar, oziq-ovqat va boshqalar) alerjisi bo'lgan astmatiklar uchun to'g'ri keladi. Agar birinchi tibbiy yordam to'plamida antigistaminlar bo'lsa, ularni darhol bemorga berish kerak, shundan so'ng odamning allergen bilan aloqasi cheklanishi kerak.
Agar jabrlanuvchi yura oladigan bo'lsa, uni toza havoga olib chiqish tavsiya etiladi, agar bo'lmasa, uni deraza yoniga o'tirib, derazani oching. Bemorni oldinga burish bilan o'tirish kerak, chunki yotish nafas yo'lining yanada torayishiga olib keladi. Bundan tashqari, har bir astmatik odam o'zi yoki uyidagi tibbiyot kabinetida dori (salbutamol sulfat yoki boshqa) bilan birga maxsus inhalatorga ega bo'lishi kerak. Bemorga bir necha dozani berishni unutmang.
SHOSHILINCH YORDAM KO'RSATISH ALGORITMI
O'quvchilarimizga materialni tushunishni osonlashtirish uchun biz xatti-harakatlarning maxsus algoritmini tuzishga qaror qildik, unga ko'ra hujum paytida astmatiklarga favqulodda yordam ko'rsatilishi kerak. Ta'riflangan harakatlarda hech qanday qiyin narsa yo'q va hatto tibbiyotda tajribasi bo'lmagan odam ham ularga dosh bera oladi. Shunday qilib, bronxial astma xurujiga shoshilinch yordam ko'rsatish algoritmi shunday bo'lishi kerak
Biz tez yordamni chaqiramiz va bemorning ahvolini, shuningdek, yoshini tavsiflaymiz.
Biz hujumni qo'zg'atgan manbani aniqlaymiz va olib tashlaymiz (agar mavjud bo'lsa).
Biz bemorni qattiq yuzaga qulay sharoitda o'tiramiz.
Biz ko'krak qafasidagi qattiq kiyimlarning tugmachasini ochamiz va kislorod bilan ta'minlaymiz.
Vahima hujumini oldini olish uchun bemorni tinchlantirish.
Aerosoldan foydalanish variantini ko'rib chiqish.
Albatta, ba'zi odamlar uchun bunday manipulyatsiya juda ibtidoiy bo'lib tuyulishi mumkin, ammo aynan shu narsa shifokorlarning ishini engillashtiradi va ehtimol bemorning hayotini saqlab qoladi. Agar siz algoritmdagi barcha bosqichlarni to'g'ri bajaradigan bo'lsangiz, unda 15 daqiqadan so'ng bemorning ahvoli sezilarli darajada yaxshilanadi. Sizning vazifangiz vahima paydo bo'lishining oldini olishdir, chunki qo'rquv yurak urish tezligining oshishiga olib keladi va odam yanada ko'proq bo'g'ishni boshlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
