|
§ 5. 3. Quramalılıqtı bahalaw usılları
Programmalıq támiynat sistema jaybarın ámelge asırıwda bul sistemasınıń quramalılıǵın bahalaw úlken áhmiyetke iye. Sistemanıń quramalılıǵı o'ndiriwshiler miynetiniń jemisdorligini, sonıń menen birge, jumıs ko'lemin, islep shıǵıw waqtın hám jaybardıń bahasın belgileydi. Sonıń menen birge, programmalıq támiynat sistemasınıń quramalılıǵı hám isenimliligi ortasında jaqın baylanıslılıq bar. Shubhasız, programmalıq támiynat sistemasınıń quramalılıǵı qanshellilik joqarı bolsa, onıń isenimliligin támiyinlew sonshalıq qıyın baladı. Programmalardıń quramalılıǵın bahalawda, qaǵıyda jol menende, ush tiykarǵı ko'rsetkishler taparı ajratıladı : programmalar ko'leminiń o'lshewleri, programmalardı basqarıw aǵımınıń quramalılıǵı ko'rsetkishleri hám programmalardıń maǵlıwmatlar aǵımı quramalılıǵınıń ko'rsetkishleri. Birinshi gruppa bahaları eń ápiwayı hám sal sebepli keń qollanıladı.
Programma o'lsheminiń dástúriy xarakteristikası - bul baslanǵısh jazılǵan programma kodı Qatarları sanı. Katar retinde hár qanday programma operatorı túsiniledi. Halsted metrikasini programmalar ko'lemin bahalaw taparına kirgiziw múmkin. Programmada isletiletuǵın operatorlar hám operandlar sanın esaplaw tiykar retinde alınadı, yaǵnıy.programma ko'lemin anıqlanadı. Programma ko'lemin tuwrınan -tuwrı o'lshew, ápiwayılıǵına qaramay, jaqsı nátiyjeler beredi. Programma ko'lemin shámbe qılıw onıń quramalılıǵı tuwrısında qarar qabıllaw ushın jetkilikli emes, lekin ko'lemi tárepinen bir- birinen parıq etetuǵın programmalardı klassifikaciyalaw júdá orınlı. Programma ko'lemindegi ayırmashılıqlar azayıwı menen quramalılıqqa tásir etiwshi basqa faktorlardıń bahaları ajıratıp ko'rsetiledi. Sanday etip, programma ko'lemin bahalaw - bul nominal shkala boyınsha bahalaw, onıń tiykarında hár bir taypaǵa baha ko'rsetilmasdan tek programmalar taypaları anıqlanadı.
Programmalastırıwdıń tiykarǵı qaǵıydalarınan biri onı ápiwayılastırıw bolıp tabıladı. Ápiwayı programma - bul kompilyatsiya, júrgiziw hám o'zgertiw ushın túsiniw ańsatlaw programma. Biraq, programmanı ápiwayılashtiradigan ulıwma qabıl etilgen pikir joq. Ápiwayı programma - bul belgi sistemasınan paydalanatuǵın programma. Kem sanlı ichma-jumıs jaylastırıw dárejeleri bolǵan programma, bunday dárejedegi kóp programmalarǵa qaraǵanda ápiwayı. Programmalardıń ápiwayılıǵına erisiw ushın bir Katar basqa qaǵıydalar ámeldegi, itimal, ápiwayı - bul puqta islep shıǵılǵan programmalıq támiynat sisteması. Biraq, hár qanday jaǵdayda, programmalıq támiynat sistemasınıń quramalılıq dárejesin anıqlay alıw maqsetke muwapıq bolıp tabıladı.
Ápiwayı jaǵdayda, sistemanıń quramalılıǵı onıń modullarınıń quramalılıǵı o'lshewleri jıyındısı retinde anıqlanadı. Moduldıń quramalılıǵın túrli usıllar menen esaplaw múmkin. Mısalı, M. Xolsted moduldıń N uzınlıq o'lshewin usınıs etti.
bul jerde n1 - hár túrlı operatorlar sanı, n2 - hár túrlı operandlar sanı.
Eginwi o'lshem retinde M. Xolsted moduldıń v ko'lemin (programma tekstiniń barlıq operatorları hám operandlarini jazıw ushın belgiler sanı ) ko'rip shıqtı :
Usınıń menen birge, ekenin aytıw kerek, hár qanday quramalı sistema elementler hám elementler arasındaǵı baylanısıw sistemasınan ibarat hám sistema ishindegi baylanıslardı itibarsız qaldırıw negizsiz bolıp tabıladı. Programmalardıń quramalılıǵın bahalawdıń eginwi taparı - bul programmalardı basqarıw aǵımınıń quramalılıǵı ko'rsetkishleri. Qaǵıyda jol menende, bul esap -kitaplar programmalar ishindegi basqarıw o'tiwleriniń qısıqlıǵı yamasa bul o'tiwlerdiń óz-ara baylanıslılıǵı ushın isletiledi. Programmalardıń quramalılıǵın eń ápiwayı, lekin júdá nátiyjeli bahalaǵanlerden biri bul T. Gilb metrikasi, bunda programmanıń logikalıq quramalılıǵı IF_THEN_ELSE ańlatpaları menen programmanıń to'yinganligi retinde belgilenedi. Bul eki o'zgeshelikti ko'rsetedi:
1. CL - shártli bayanatlar sanı menen xarakterlenetuǵın programmanıń tolıq quramalılıǵı ;
2. cl - programmanıń salıstırmalı quramalılıǵı, programmanıń shártli operatorlar menen to'yinganligi menen xarakterlenedi, yaǵnıy. cl CL dıń operatorlardıń ulıwma sanına qatnası retinde anıqlanadı.
Jilb metrikasidan paydalanıp, onı taǵı bir komponent penen toldırildi, yaǵnıy CLI operatorınıń maksimal ichma - jumıs jaylastırıw dárejesiniń xarakteristikası, bul bolsa Jilb metrikasini ciklik strukturalardı analiz qılıwda qollaw imkaniyatın berdi.
T. Makkeyb programmalıq támiynattıń quramalılıǵın bahalawda ishki jalǵanıwlar tapologiyasi tárepinen qarawdı usınıs etdi. Sal maqsette al udayı tákirarlanatuǵın quramalılıq (ciklomaticheskoy slojnosti) metrikasini islep shıqtı :
v (G) = E - N + 2,
bul jerde E - ayqulaqlar sanı, N - programmalıq támiynat basqarıw grafidagi shıńlar (túyinler) sanı.
Bul tuwrı baǵdardaǵı qádem edi. Quramalılıqtı bahalawdı jáne de jetilistiriw hár bir moduldı elementler hám alar arasındaǵı baylanısıwlardan sho'lkemlesken lokal struktura retinde ko'rsetiliwin talap etdi. Programmalardıń quramalılıǵın shegaralıq bahalar usılı menen bahalaw úlken qızıǵıwshılıq oyatadı. Bul usıl programma grafi menen baylanıslı bir neshe qosımsha túsiniklerdi kiritedi. Programmanıń tek bir baslanǵısh hám bir aqırǵı shıńǵa iye bolǵan G = (v, E) jo'neltirilgen grafi ámeldegi bolsın (5. 2-súwret).
5. 2-súwret. Programma grafi.
Bul grafda shıńǵa kiretuǵın ayqulaqlar shıńdıń keri dárejesi, shıńdan shıǵıp atırǵan ayqulaqlar bolsa shıńdıń oń dárejesi dep ataladı. Keyin grafning shıńlar kompleksin eki gruppaǵa bolıw múmkin:
oń dárejeli shıńlar <= 1; oń dárejeli shıńlar > = 2.
Birinshi gruppanıń shıńları qabıllaw shıńları, eginwi gruppanıń shıńları bolsa tańlaw shıńları dep ataladı. Shegaralıq bahalar usılı menen baha alıw ushın G grafni maksimal sandaǵı G' to'men graflarga bolıw kerek, alar to'mendegi shártlerdi qánaatlantirishi kerek:
- quyi grafga kirisiw tek tańlaw shıńı arqalı ámelge asıriladı ;
- har bir to'men grafda basqa to'men grafning hár qanday shıńınan erisiw múmkin bolǵan shıń (to'men grafning to'mengi shegarası dep ataladı ) bar.
Mısalı, túyin ayqulaqları arqalı ózi menen ózi baylanısqan tańlaw shıńları to'men grafni payda etedi. Bunday to'men grafni quraytuǵın shıńlar sanı saylanǵan shıńdıń maslastırılǵan quramalılıǵına teń. Mısal ushın, 5. 2 - suwretdegi graf boyınsha to'men graflarning xarakteristikaları kestein dúziw múmkin (5. 1-keste).
To'men graflarning xarakteristikaları
5. 1-keste
Do'stlaringiz bilan baham: |
