N. X. Ermatov, D. G‘. Azizova, N. M. Avlayarova, B. Yu. Nomozov, R. S. Bekjonov, A. I. Abdirazakov

}O 9 ^e==*
VII.4 - rasm. Gidrosiklon separator
1 - aralashmaning tangensial kirishi; 2 - gazning chiqishi; 3 - gidrosiklon boshchasi;
4 - gidrosiklon korpusi; 5 - tomchi tutgich setka; 6 - to'siq; 8, 10 - qiya tekislik;
9 - suyuqlik ustunini me 'yorlagich.

Separatorning ishlash prinsipi quyidagicha yig'uv kollektorlarida neft va gaz birga harakatlanadi. Uzoq masofa 1 -5 km gach harakati natijasida neft va gaz alohida ajralib qiya quvurda gaz yanada ko'p ajralib quvur 2 orqali separatorga, neft esa quvur 1 bilan separatorga kiradi. Neftdan ajralishga ulgurmagan gaz pufakchalari tekis diffuzor 4 orqali neftgaz oqimi sekinlashtirilib qiya tekislik 6 ga tushadi. U yerda neft tarkibidagi ahamiyatsiz gaz ajraladi. Neftdan ajralgan gazning asosiy qism quvur 2 dan diffuzor 3 orqali separatorga kiritiladi. Gazning tarkibiga qo'shilib ketayotgan suyuqlik kaseta 5 yordamida ushlab qolinadi.

Qiya tekislikka 1 -1,5 sm oraliq masofada o'rnatilgan plastinalar ko'pik tarqatish uchun xizmat qiladi.

VII.5- rasm. Neftdan gazni oldindan ajratuvchi gravitatsion separator tarxi.
1 - qiya kollektor; 2 - gaz kiruvchi kollektor; 3 - diffuzor; 4 - yalpoq diffuzor;
5 - gaz bilan ketayotgan suyuqlik tomchisini ushlovchi kaseta; 6 - qiya tekislik;
7- me 'yorlagich; 8 - sharnirli tortgich; 9 -po'kak; 10 - neftni separatordan chiqaruvchi quvur; 11 - ko'pik tarqatuvchi plastinalar; 12 - parafin qotganda erituvchi issiqlik yuboruvchi quvur.

Suyuqlikning yuqori va pastki sathi po'kak 9 bilan va me'yorlagich (zaslonka) 7 sharnirli tortgich 8 bilan yopiladi. Me'yorlagich yopilgandan so'ng separatorda bosim ko'tarilib separatordagi neftning pastki satxi oxirgi chegaraga kelguncha quvurcha 10 orqali suriladi va keyin me'yorlagich 7 ochiladi va yana shu holat qaytariladi.

VII.6 - rasmda STsI - 5 markali siklon separator keltirilgan, bu separator gaz va gazkondensat konlarida ko'proq qo'llaniladi.
Gidrosiklon va siklon separatorlarning gazdan suyuqlikni ajratish uchun ishlatiladigan markazdan qochma kuchdan foydalanishi bilan ish prinspi bir xil. Bitta farqi shuki siklon separatorida gaz oqimi tezligi tez tushishi orqali ajralgan kondensat quvur 2 orqali kondensat kollektoriga tashlanadi.
VII.6-rasmda STsB-6 markali qobiq siklon separator sxemasi keltirilgan. Bu separatorda gaz suyuqlik aralashmasini ikki tangensial 6 va 5 kirish ko'zda tutilgan bo'lib birinchisi aralashmani separator qobig'iga kiritsa, ikkinchisi siklonga kiritadi.
Bu separator qobig'ida gaz asosiy suyuqlik massasidan ajraladi va to'kuvchi quvur 8 orqali to'qiladi.

I *-GAZ

a