N sh. Abdullayev, M. Z. Komilov, Q. X. Majidov, D. S. Murodov

34-rаsm. Gаrdishli pахtа chigitini chаqish qurilmаsi.
Ingichka tolali paxta chigitini maydalashda pichoqli guller-
lash qurilmasi ishlatiladi. Bu qurilma (35-rasm) ta‘minlagich 
1, pichoq li baraban 8 va 5 dekdan tashkil topgan. Ta‘minlagich 
taram-taram yuzli baraban 2 dan tuzilgan bo‘lib, uning vazifa-
si qurilmani bir xil me’yorda chigit bilan ta‘minlashdan iborat. 
Pichoqli baraban 4 o‘qqa o‘rnatilgan, barabanda vintlar yor-
damida butun aylanasi bo‘ylab 21 dona uch qirrali 3 pichoqlar 
o‘rnatilgan. Har qaysi pichoq olti tig‘li bo‘lib, qurilma ishlaganda 
ularning bittasi ishchi holatida bo‘ladi. O‘tmaslanish darajasiga 
qarab pichoqlarning tig‘lari aylantirib, kesish mexanizmi yangi-
lanib turiladi. Dek yarim doira shaklida bo‘lib unga 10 donaga-
cha 6 pichoqlar o‘rnatilgan, bu pichoqlarning har biri sakkiz tig‘li 
bo‘lib ularni to‘rt marotaba aylantirib qo‘yish mumkin. Baraban 

---

111
bilan dekning orasidagi oraliq richag 7 yordamida rostlab turila-
di. Bu o‘z navbatida sheluxani mayda yoki yirik bo‘lib chiqishi-
ni ta‘minlaydi. 
Pichoqli guller diskali gullerga nisbatan chigitni yaxshi chaqa-
di, sheluxada moyning yo‘qolishi kam bo‘ladi, ammo qurilmaga 
begona (tosh, temir bo‘laklari) moddalar aralashib tushib qolsa 
qurilma ishdan chiqadi, bu uning eng asosiy kamchiligi hisobla-
nadi.
1
2
8
3
a
4
5
6
7
9
  
b
1
2 3
4
35-rasm. Pichoqli gullerning ishlash sxemasi: 
a – tuzilishi: 1 – ta‘minlagich; 2 – baraban; 3, 6 – pichoq; 4 – o‘q; 5 – dek; 
 7 – rostlovchi richag; 8 – pichoqli baraban; 9 – korpus; b – ishlash sxemasi:  
1 – ta‘minlagich; 2 – pichoqli baraban; 3 – qo‘zg‘aluvchan dek; 4 – pi-
choqlar.