N sh. Abdullayev, M. Z. Komilov, Q. X. Majidov, D. S. Murodov

1.3.  Meva danaklari
Meva danaklari konserva zavodlarida chiqindi sifatida hosil 
bo‘ladi. Yog‘ zavodlariga olcha, olxo‘ri, shaftoli, o‘rik va boshqa 
mevalarning danaklari aralashmasi keltiriladi. Ko‘p hollarda da-
nak turkumlari bir-biridan ishlov berish va mevadan danakni 
ajratib olish usuli bilan farq qiladi. 
Danaklar nafaqat sifati bilan, balki o‘lchamlari, qobig‘ining 
mexanik mustahkamligi va fizik-kimyoviy xossalari bilan farq 
qiladi. Meva danagining o‘ziga xosligi mag‘zi tarkibida glukozid 
moddalarning borligidadir.
O‘rik (Armeniaca) mamlakatimizda keng tarqalgan. O‘rik 
mevasi po‘stloqdan, qalin etdan va danakdan iborat. Mag‘zi da-
nak massasining 20–33% ini tashkil qiladi. Danak mag‘zi ach-
chiq yoki shirin bo‘lishi mumkin. Achchiq mag‘izda 8,8% gacha 
amigdalin mavjud. 
Yangi o‘rik moyi rangsiz, yoqimli ta’mli va hidli. Moyning 
asosiy tashkil etuvchisi triolein. O‘rik moyi dori-darmon, par-
fumeriyada va oziq-ovqat sanoatida ishlatiladi.