N. R. Yusupbekov, D. P. Muxitdinov texnologik jarayonlarni modellashtirish va



Download 10,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet54/229
Sana23.09.2021
Hajmi10,21 Mb.
#183066
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   229
Bog'liq
Texnologik jarayonlarni modellashtirish va optimallashtirish asoslari (N.Yusupbekov)

2

.

6

)

Endi  (2.2) tenglamani quyidagi ko‘rinishga keltirish mumkin:



dp =

_ vCE(t)dt _  C(fC£(0  1  tdt

g



 = v

r E V

-

= Y^oJ_c(6)d6 =



g  

g

C o 


g  

i

r

—C(6)d6 = C(6)d6

(2.7)


Kiritilgan  indikatorning  umumiy  miqdori  quyidagi  ifoda  bilan 

aniqlanadi:



g = v \C E(t)dt.

(

2



.

8

)



U  vaqtda  (2,2),  (2.7)  tenglamalardan  quyidagi  ifoda  kelib 

chiqadi


C(6) 

vCrXOd'  _ v C*(t)t  _  CE(t)

g d d  

g

 







*  

\ C E(t)dt

(2.9)


0

66

www.ziyouz.com kutubxonasi




unda ifoda

(

2

.

10

)

c(0 =


Cr {t)

00

\ c E(t)dt

0

me’yorlangan C-egri chiziqni beradi.



(0)  koordinatalarda  tajriba  egri  chizigMni  quramiz  (2.2-rasm.). 

Bunday  egri  chiziq  C-egri  chizigM  deb  ataladi.  Uni  ostidagi 

shtrixlangan maydon quyidagiga teng

co

C(6)d6 



(2.11)

0

v;i  0  dim  0  gacha  o'zgarish  vaqtida  apparatdagi  oqim  ulushini 



hrlf'ihiydi.  Tahiiyki

o

\C(())dO = \ 

(2.12)


0

Slumday  qilib,  C-egri  chizig'i  apparatda  vaqt  bo‘yicha  oqim 

clnnenllarining taqsimlanishining tavsifidir.

< tqimning  apparatda  o‘rtacha  bo‘lish  vaqti  quyidagini  tashkil 

•1111111


oo

t = \tdp. 

(2.13)


o

6 7

www.ziyouz.com kutubxonasi




Bu  tenglamaga  (3,2)  tenglamadagi  dp  ni  qo‘yamiz  va

co

S ~ v\C E{t)dt  dan foydalansak, unda quyidagi  ifoda kelib chiqadi:

0

00

 



co

v\tC E{t)dt  \tC E{t)dt

--------- = 1 ---------- ■

 

(2-14)


v \C E{t)dt 

\C E{t)dt

o



1-misol.  Apparatdagi  oqimlarning  gidrodinamikasini  tadqiq 

qilishda  impulsli  usul  qo‘llaniladi.  Impulsli  g‘alayonni  berish 

(indikatorni  impuls  shaklida  kiritish)  natijasida  apparat  chiqishidagi 

indikatorning quyidagi  konsentratsiya qiymatlari olindi (2.1-jad.).



2.1-jadval

V aqt,  m in

0

5

10



15

2 0


2 5

30

35



In d e k a to rn in g

k o nsentratsiyasi,

g/m 3

0

3



5

5

4



2

1

0



C- egri  chiziqning taqsimlanishini qurish  kerak.

Yechim.  C(9)  funksiyani  aniqlash  uchun  dastlab  (2.9) 

tenglamadagi  C{t)  qiymatlarini  topamiz.  Buning  uchun  probalar 

(tahlil  uchun  namuna)  olish  vaqtining  intervalini  At = 5  daqiqa deb

faraz qilib,  ^ C E{t)At  qiymatlar yig'indisini  hisoblaymiz:

/

oo 



03

 

,



fCE{t)dt 

VfCf{t)At = (3 + 5 + 5 + 4 + 2 + l)-5 - 1 0 0 ^ 2 ^ £



i  0 

m

C{t) = C f{t)!'Y JC‘:'{t)At 

me’yorlangan 

funksiyani 

vaqtga 


/

bog‘Iiq qiymatlarini  2.2-jadval shakliga keltiramiz.



C (t)  me'yorlangan funksiyaning qiymatlari

______ ______ ______ ______ ______ _____2.2-jadval

t, daq.

0

5



10

15

20



25

30

C(0mirf'



min,

0

0,03



0,05

0,05


0,04

0,02


0,01

6 8

www.ziyouz.com kutubxonasi




C(0)  funksiyani  olish  uchun,  vaqtni  6  va  C  ni 

0

‘lchamsiz 



ko‘rinishga  keltiramiz,  ya'ni  C(0)  ko‘rinishga.  Buning  uchun 

apparatda o‘rtacha bo‘lish  vaqtini (2.14) tenglamadan topamiz. 

o ‘lchamsiz vaqt quyidagini tashkil etadi:

t

15

(2.9) tenglamadan foydalanib, quyidagiga ega bo‘lamiz



C(0) = tC (t)*

15 C f(t)



^ c f m t

va  tn  C{k 

qiymatlarni  qo‘ygandan  keyin, 

qiymatlarini olamiz (2.3-jad.).



C(&) 

muvofiq 


2.3-jadval

C(0)  o ' l c h a m s i z   f u n k s i y a n i n g   q i y m a t l a r i

0

0

1/3



2/3

1

4/3



5/3

2

7/3



C(0)

0

0,45



0,75

0,75


0,60

0,03


0,15

0

Bu  ma'lumotlar  bo‘yicha  taqsimlanishning  C  -   egri  chizig‘ini 



quramiz (2.3-rasm).

2.3-rasm. 0 ‘lchamsiz C-egri chiziq.



6 9

www.ziyouz.com kutubxonasi




Pog‘onali g ‘alayon  usuli.  Bu  usuldan  foydalanishda  apparatga 

kirayotgan  va  indikator  bo‘lmagan  suyuqlik  oqimiga  indikatoming 

ma'lum  miqdori  shunday  kiritiladiki,  kirayotgan  oqimda  uning 

konsentratsiyasi  sakrab  noldan  C0  ning  ma’lum  qiymatigacha 

o ‘zgaradi va  shu sathda ushlab turiladi.

Signalning  pog‘onali  shakliga  mos  keluvchi javob  egri  chizig‘i

2.4-rasmda  tasvirlangan  ko‘rinishga  ega.  Agar  vaqt  oMchamsiz 

birliklarda  ifodalangan  bo‘lsa,  unda  apparatdan  chiqayotgan 

oqimdagi  indikator  konsentratsiyasining  vaqt  bo‘yicha  o ‘zgarish 

bog‘liqligi    -   egri  chiziq  deb  ataladi.  Kirayotgan  oqimdagi 



F ! F(oo)  nisbatga teng miqdor 0 dan  1  gacha o ‘zgaradi.

2.4-rasm. Tipik tajribaviy  F — egri chiziq.

Oqim  elementlarining  apparatda  boMish  vaqti  9  dan  9 + d9 

gacha  oraliqda  bo‘lsa,  oqim  elementlarining  ulushi  quyidagiga  teng 

bo‘ladi:


d F (9 )-C (9 )d 9  

(2.15)


Oqim  elementlarining  apparatda  bo'lish  vaqti  9  dan  kichik 

bo‘lsa, oqim elementlarining ulushi  quyidagicha aniqlanadi:



e

F(9) = \C (9)d9 

(2.16)


0

Apparatdagi  suyuqlikning  barcha  ulushlarini  yig‘ indisi  1  ga 

tengligi  boMganligi  uchun  C-egri  chiziq  tagidagi  maydon  1  ga  teng 

v a # -> o o d a   f( 9 ) - > l, ya’ni



7 0

www.ziyouz.com kutubxonasi




( 2 . 1 7 )

0

\ d  dF(0) = \d  C(6) d0 = \ 

0



Oqimning  apparatda  o‘rtacha  boiish  vaqti  quyidagini  tashkil 

etadi:




\tC.(t)dt

J  


/* 


Download 10,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   229




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish