N. M. Alovddinova Ilmiy va pedagogik xizmatlar markazi direktori

Ishning maqsadi:
elektr kuydirgich yordamida yog‘och materiallarga badiiy 
ishlov berish orqali turli naqsh elementlarini chizishni o‘rganish.
Jihozlar:
elektr kuydirgich (vijigatel), faner, qalam, o‘chirg‘ich, chizg‘ich, PVA 
yelimi, oq akril bo‘yog‘i, cho‘tka.
Ishning bajarilish tartibi. 
Ish berilgan texnologik xarita asosida amalga 
oshiriladi.
Elektr kuydirgich yordamida panno tayyorlashning
TEXNOLOGIK XARITASI
T/r
Ish ketma-ketligi
Ish eskizi
(yoki texnik rasmi)
Asboblar
Jihoz va 
moslamalar
o‘lchov va 
rejalash
ish
1.
Doira ko‘rinishidagi 
faner tanlab 
olinadi, qalam 
yordamida daraxt 
va uning shoxlari 
chizib chiqiladi.
–
qalam
–
2.
Elektr kuydirgich 
yordamida 
daraxtning asosiy, 
qalin va kichik 
shoxlari ingichka 
qilib kuydirib 
chiziladi.
–
–
elektr 
kuydirgich
2-amaliy mashg‘ulot
@edurtm_uz

---

30
TEXNOLOGIYA VA DIZAYN YO‘NALISHI
3.
Yupqa fanerdan 
turli shakllardagi 
uychalar kesib 
olinib, deraza 
va eshiklar 
elektr kuydirgich 
yordamida chizib 
chiqiladi. 
–
–
elektr 
kuydirgich
4.
Uychalar oq 
akril bo‘yog‘i 
bilan bo‘yaladi 
va pannoga 
PVA yelimi bilan 
yopishtiriladi.
–
cho‘tka
PVA yelimi, 
bo‘yoq
8-§. YOG‘OCH BUYUMLARNI BO‘YASH TEXNOLOGIYASI
Yog‘ochdan yasalgan buyumlar har doim 
tabiiyligi, ekologik tozaligi, chidamliligi hamda 
go‘zalligi bilan ajralib turgan. Buyumlarni turli 
xil ranglardan mosini tanlab bo‘yash ham 
o‘ziga xos bilim va mahoratni talab qiladi. Bir 
qarashda, bo‘yash jarayoni juda oddiy bo‘lib 
ko‘rinishi mumkin, ammo bo‘yash ishlarini 
sifatli bajarishning ham o‘ziga xos belgilangan 
talablari mavjud.
Yog‘och buyumlarini bo‘yash ishlarini 
amalga oshirishda gruntovka, lok, bo‘yoq, 
turli shakldagi cho‘tkalar, bo‘yoq purkagich, 
tampon, jilvir qog‘oz kabi asbob-uskuna va 
moslamalardan foydalaniladi.
Yog‘ochdan yasalgan buyumlar uchun lok 
tanlashda xato qilmaslik juda muhim. Buning 
uchun lok idishi yorlig‘ida berilgan ko‘rsatmalar 
bilan puxta tanishib chiqish lozim (20-rasm).
1
Ish joyini tayyorlash
Buyumni bo‘yash 
uchun tayyorlash
Buyum yuzasi 
tekisligini ta’minlash
Buyum yuzasini 
shpaklyovkalash
Buyum yuzalarini 
silliqlash
Buyum yuzasini 
bo‘yash
Bo‘yalgan buyumni 
pardozlash va loklash
3
2
4
6
5
7
Yog‘och buyumlarini bo‘yash ishlari 
quyidagi ketma-ketlikda amalga 
oshiriladi
@edurtm_uz

---

31
H
2
O
4
5
0 C
6
S1
3
2
80 %
+5 C
7
1
8 – 12
m2/I
8
20-rasm.
Lok idishidagi yorliq 
belgilarining nomlanishi:
1 – foydalanishdan oldin 
aralashtirish; 2 – bo‘yoq purkagich 
yordamida sepishga mo‘ljallangan; 
3 – cho‘tka yordamida bo‘yashga 
mo‘ljallangan; 4 – suv muhitiga 
asoslangan; 5 – uyning ichki 
fasadi uchun; 6 – past haroratda 
foydalanish uchun mo‘ljallangan;
7 – namlik darajasi 80 % dan, harorat 
esa +5 °C dan yuqori muhit uchun;
8 – lok sarfi 8–12 m
2
 uchun 1 litr.
Akril (suvga asoslangan) lok eng ekologik toza lok hisoblanadi. U hidining deyarli 
yo‘qligi bilan tavsiflanadi. Bunday lok bilan qoplangan sirt ishonchli himoyalangan 
sanaladi. Lok yuqori dekorativ xususiyatlarga ega, yong‘inga chidamli bo‘lib, 
tez quriydi. Uning o‘ziga xos xususiyati – ishlatish paytida uni oddiy suv bilan 
suyultirish mumkin.