N. I. SodIqova, E. a. KorNIyenko, M. d. XoShimxodjayEva Shaxsiy KoMPyuter va ofis qUrilmaLarIGa texnik xizmat ko‘rSatish

8.3-rasm.
 Kompyuterning tashqi qurilmalar bilan o‘zaro aloqasi.

---

138
– ilova operatsion tizimga (OT) ma’lumotlarni kiritish-
chiqarish operatsiyalarini bajarish uchun so‘rov (so‘rovda 
TXQdagi ma’lumotlar manzili, TQ identifikatori va kiritish­
chiqarish operatsiyasining turi) bilan murojaat qiladi;
– OT olingan so‘rov bo‘yicha mos bo‘lgan TQning 
drayverini ishga tushiradi;
– TQ drayveri «belgini bosmaga chiqarish», «keyingi 
qatorga o‘tkazish», «karetkani qaytarish» kabi buyruqlarga 
tayangan holda harakat qiladi. Drayver bu buyruq va 
ma’lumotlarning (matn) kodlarini aniq bir ketma-ketlikda 
tezkor xotira qurilma sidan (TXQ) interfeysli karta buferiga 
yuklaydi, bu o‘z navbatida ularni tarmoq orqali TQ 
kontrolleriga baytma-bayt uzatadi;
– interfeysli karta drayverdan navbatdagi baytni olganidan 
so‘ng, aloqa liniyasiga bitlarni ketma-ketlikda uzatadi;
– kontroller navbatdagi baytni olishi bilan, printerning 
operatsiya 
sini ishga tushirada va bu operatsiya 
bajarilib bo‘lgandan so‘ng, OTga so‘rovni bajarilganligi 
haqida xabar beradi, u o‘z navbatida bu haqda ilovani 
ogohlantiradi.
8.4-rasmda tarmoqda masofaviy printerdan foydalanish 
strukturasi keltirilgan.
Tarmoqning umumiy printerdan foydalanish tartibi:
– A ilova B ilova uchun matnni bosmaga chiqarishga so‘rov-
xabarni shakllantiradi va uni o‘z buferiga joylashtiradi. 
So‘rov lokal OTga uzatiladi, com- port drayveri ishga 
tushiriladi va unga so‘rov saqlanayotgan bufer manzili 
xabar qilinadi;
– A com-portning drayveri va kontrolleri B com-portning 
drayveri va kontrolleri bilan o‘zaro aloqa qilib, B kompyu-
terga xabarni uzatadi;
– com-portning drayveri navbatdagi baytni olishi bilan uni B 
kompyuter ilovasi buferiga joylashtiradi;

---

139
8.4-rasm.