N. Husanov, S. Shokirova, K. Shayxova

‘
lsa, igna ham o
‘
sha yerda 
7. Qayerda xalq hukmron bo
‘
lsa, o
‘
sha yerda g
‘
alaba va ozodlik barqaror 
bo
‘
ladi. 
 
62–mashq.
Ko‘chiring, qo‘shma gaplarga e’tibor bering va rus tiliga tarjima 
qiling. 
Toshkent muhim savdo yo‘llari tutashgan yerda bunyod bo‘lgan. Sharq bilan 
G‘arb mamlakatlarini bir-biri bilan bog‘lagan tarixiy aloqa yo‘li-Buyuk ipak yo‘li shu 
yerdan o‘tganligi diqqatga sazovordir. 
Toshkentda ham qadimiy madaniyat va me‘moriy yodgorliklar saqlanib 
qolgan. Ular orasida eng mashhurlari Ko‘kaldosh madrasasi va Shayxontohur 
maqbarasi bo‘lib, ular XVI asrda barpo etilgan va hozir davlat muhofazasiga olingan.

---

 30
E’tibor bering: 
 
Tovar. Bu so‘z jonli va jonsiz mol ma‘nosida o‘zbek va boshqa turkiy tillarda 
qadimdan ishlatilgan. Mahmud Qo‘shg‘ariyning “Devoni lug‘atit–turk” (XI) asarida 
xabar berilishicha, tovar o‘g‘uz lahjasida ishlatilgan va tovar formasida bo‘lgan. 
Turk va ozarbayjon tillarida (dovar) shaklida yuritiladigan bu “tovar” so‘zi rus 
tiliga XII-XIII asrlarda o‘zlashgan.
Tovarish. Rus tilidagi bu so‘z asli turkiy “tovar” (mol-merek, va ish, turkiycha 
“o‘rtoq”, “yaqin”, “hamkor”) so‘zidan tashkil topgan va dastlab “savdo qiluvchi 
o‘rtoq, savdodagi hamkor” ma’nolarini bildirgan. U XIV asrdan ishlatila boshlandi, 
keyinchalik ma’nosi kengaydi. “Tovarish” so‘zi hamkor, hamdam ma’nolarida ham 
ishlatila boshlandi. 
 
63–mashq.
Berilgan maqollarni yod oling va rus tilidagi muqobil variantini 
toping: 
Nojo‘ya o‘yin - sindirar bo‘yin. 
Shirin so‘z - shakardan shirin.
Bemaza qovunning urug‘i ko‘p.
Bola aziz - odobi undan aziz.
Maqsadimiz - a’lo o‘qish.