105
i
i
T
i
i
n
x
x
n
Masalan,
x
i
1
4
5
9
n
i
5
4
10
1
qator uchun
4
20
80
20
1
9
10
5
4
4
5
1
T
x
1
20
5
10
50
5
20
4
9
1
4
5
10
4
4
4
4
1
5
О‘rtacha absolyut chetlanish variatsion qator tarqoqligining
xarakteristikasi
bо‘lib xizmat qiladi.
Variatsiya koeffitsenti
V
deb, tanlanmaning о‘rtacha kvadratik
chetlanishini
tanlanmaning о‘rta qiymati
ga nisbatiga aytiladi:
%
100
T
T
x
V
Masalan,
x
i
1
4
5
9
n
i
5
4
10
1
qator uchun,
4
T
x
,
20
20
1
81
10
25
4
16
5
1
2
T
x
2
4
16
20
2
2
T
T
T
x
x
variatsiya koeffitsenti
5
,
0
%
50
%
100
4
2
%
100
T
T
x
V
О‘
Z-О‘ZINI TEKSHIRISH UCHUN SAVOLLAR
1.Variatsion qator nima?
2.Teng uzoqlikdagi variantalar deb nimaga aytiladi.
3. Shartli variantalar nima?
4. Soxta nol nima?
5. Empirik momentlarga ta’rif bering.
6. Shartli empirik momentlarga ta’rif bering.
7.
Tanlanmaning о‘rta qiymati
va tanlanmaning dispersiyasini hisoblashning
kо‘paytmalar usulini tushuntiring.
8. Variatsion qatorning moda va medianasi deb nimaga aytiladi.
9. Variatsiya qulochi nima?
10. О‘rtacha absolyut chetlanish va variatsiya koeffitsiyenti deb nimaga aytiladi.
Mustaqil yechish ushun mashqlar
1.
n
=50 hajmli tanlanmaning teng uzoqlikda bо‘lmagan variantalari taqsimoti
106
x
i
6
8
11
13
15,5 17,5 20
23,5 24,5 26
n
i
1
9
6
6
4
6
8
5
4
1
bо‘yicha:
a
)
tanlanmaning о‘rta qiymati
va
tanlanmaning dispersiyasini
kо‘paytmalar usuli bilan toping.
b
) tanlanmaning dispersiyasini Sheppard tuzatmasini hisobga olgan holda
toping.
Kо‘rsatma
. 6-26 intervalni uzunligi
h
=4 bо‘lgan 5 ta qismiy intervalga
bо‘ling. J:
a
)
b
)
2.
n
=100 hajmli tanlanmaning teng uzoqlikda bо‘lmagan variantalari taqsimoti
x
i
10
13
15
17
19
23
24
26
28
32
34
35
n
i
2
4
6
8
9
6
20
15
10
8
7
5
bо‘yicha:
a
)
tanlanmaning о‘rta qiymati
va tanlanmaning dispersiyasini
kо‘paytmalar usuli bilan toping.
b
) tanlanmaning dispersiyasini Sheppard
tuzatmasini hisobga olgan holda toping.
Kо‘rsatma
: 10-35 intervalni uzunligi
h
=5 bо‘lgan 5 ta qismiy intervalga ajrating.
x
=15 variantaning chastotasini,
ya’ni 6 chastotani ikkinchi va uchunchi qismiy intervallar orasida baravardan
taqsimlang(chunki, 15 varianta intervalning chegarasiga tushadi).
J:
a
)
b
)
§ 14. Gipotezalarni statistik tekshirish
14.1. Statistik gipoteza
Kо‘pincha
X
belgili bosh tо‘plamning noma’lum taqsimot qonunini bilish
zarur bо‘ladi.
Agar taqsimot qonuni tayin kо‘rinishga ega (masalan, F(x) kо‘rinishda) deb
taxmin qilishga asos bо‘lsa, u holda quyidagi gipoteza ilgari suriladi:
X
belgili
bosh tо‘plam aniq F(x) kо‘rinishli taqsimot qonuniga ega.
Agar taqsimot qonuni ma’lum, ammo unda noma’lum parametr bо‘lsa,
noma’lum θ parametr tayin θ
o
qiymatga ega degan gipotezani qо‘yish mumkin,
bu gipotezada gap taqsimotning noma’lum parametri haqida boradi.
Statistik gipoteza
deb, noma’lum taqsimotning kо‘rinishi
haqida yoki
ma’lum taqsimotning parametrlari haqidagi gipotezaga aytiladi.
Masalan: 1) Bosh tо‘plam Puasson qonuni bо‘yicha taqsimlangan;
2) Ikkita normal tо‘plamning dispersiyalari teng kabi gipotezalar statistik
gipotezaga misol bо‘ladi.
Nolinchi (asosiy) gipoteza
deb,
ilgari surilgan
H
o
gipotezaga,
Do'stlaringiz bilan baham: