N. B. D ilm u r o d o V, M. G. Karimov, Z. F. Norm uradova «hayvonlar morfologiyasi»

.1
♦ Skelet muskullari 
(109-rasm)
Parrandalaming skelet muskullari har xil rangda: uchmaydigan 
va kam uchadiganlamiki oqish-qizg‘ish, uchadiganlarniki qoramtir- 
qizil boladi.
Teri muskullari yaxshi rivojlangan bolib, ular ayniqsa qanot 
parlarini harakatga keltirishda katta ahamiyatga ega. Ular gavda 
va bo‘g‘imdan tashqari, ensa va peshana sohasida ham boladi, 
yuz muskullari mavjud emas.
,Tag‘ning chaynash muskullari sut emizuvchi 
1
arnikiga qara- 
ganda ancha differensiallashgan bocladi. Yuqorigi tumshuqni 
ko‘taruvchi va tushiruvchi muskullar bor, chaynash muskullaridan 
tashqari, kvadrat, ponasimon-jag‘ muskullari, kvadrat suyakni 
ko‘taruvchi muskullar ham bo‘ladi. Til osti muskuli yo‘q, tilni til 
osti suyagini harakatlantiruvchi muskullar harakatga keltiradi.
Parrandalaming tana muskullari juda nozik, ko‘krak va bel- 
dumg‘aza bo‘limi kam harakatchan bo‘lganligi uchun dorsal 
muskullari juda kam rivojlangan, faqat bo'yin muskullari yaxshi 
rivojlangan.
Ko‘krak devori muskullaridan qovurg‘aning ichki va tashqi 
muskullari, qovurg‘ani ко‘taruvchi ko‘ndalang to‘sh va narvonsi- 
mon muskullari bo‘lib, ko‘krak qafasini harakatga keltiradi va 
nafas olishda qatnashadi. Diafragma kuchsiz rivojlangan bo lib, 
faqat pastki tomonida pay burmalar shaklida bo‘ladi. Qorin devori 
muskullari juda nozik va yupqa.
Parrandalaming qanot muskullari kuchli rivojlangan, ularning 
soni ham ко‘p. Ulardan ko‘krak muskullari hamma qanot 
muskullari vaznining 45 foizini tashkil etadi. Qolgan hamma 
bo‘g‘imlarga ta ’sir quluvchi muskullar sut emizuvchilarnikiga
1 Victoria Aspinall. Veterinary anatomy and Physiology. Textbook. New-
York, 2015.
393

---

109-rasm.