N. B. D ilm u r o d o V, M. G. Karimov, Z. F. Norm uradova «hayvonlar morfologiyasi»

1
) kvadrat suyak to'rtta bo‘g‘im yuzasi bilan chakka, qanotsi- 
mon, kvadrat, yonoq va pastki jag‘ suyaklariga birlashadi; 
2
) juft 
tanglay suyagi xoana bilan chegaralanib, yuqorigi jag
4
va qanotsi- 
mon suyak bilan qo‘shiladi; 3) qanotsimon suyak tanglay, 
ponasimon va kvadrat suyaklar bilan harakatchan birikadi. Undan 
juft: yuqorigi - burun yoki peshana, pastki - jag" o‘simtasi chiqadi.
Yuqorigi tumshuqda kesuvchi suyak yaxshi rivojlangan, tishlari 
yo‘qligi sababli yuqorigi jag‘ suyagi rivojlanmay qolgan. U yuqorigi 
tumshuqni hosil qilishda qatnashadi.
Ko‘pchilik qushlarda yuqori jag
4
va bosh suyagi orasida 
kraniofassial deb ataluvchi harakatchan birikish joyi bo‘ladi. Bu 
oziqlanishda tumshuqning harakatchanligini oshiradi
.1
Burun suyagi yuqori tumshuqda joylashib, orqa qismida teshik 
hosil qiladi. Burun bo‘sh!ig‘i tor bo‘lib, burun to‘sqichi orqali 
bo‘linib turadi. Tumshuq usti qismi harakatchan, doimo miya 
boiim suyaklari tomon ko‘tarilib-tushib turadi.
Tanglay suyagi harakatchan bo‘lib, qattiq tanglay asosini hosil 
qilib, dimog‘, yuqorigi jag‘ va qanotsimon suyaklarga qo‘shilishib 
turadi.
Qanotsimon suyak oldingi tomoni bilan bo‘g‘im orqali tanglay 
suyagining keyingi tomoniga va ponasimon suyak bilan birlashgan 
keyingi tomoni bilan bo‘g‘im orqali kvadrat suyagiga birikadi.
Kvadrat suyak to‘rtburchak shaklda bo‘lib, to'rtta o‘simtasi 
mavjud. Shundan bittasi muskul va qolgan uchtasi esa bo‘g‘im 
o‘simtasi hisoblanib, qanotsimon, pastki jag‘, chakka va kvadrat- 
yonoq suyaklari bilan birikadi. Tumshuq osti suyagi pastki jag‘ni 
hosil qiladi va 
6
ta suyak qo‘shilishidan kelib chiqadi. Bundan 
oldingi qismida tish suyak va orqa qismida bog‘lovchi suyak 
joylashadi. Qush orbitasi katta va devori yupqa bo'ladi, bu bosh 
suyagini yengillashtiradi va unga katta ko‘zlar sig‘adi. Qush