N. B. D ilm u r o d o V, M. G. Karimov, Z. F. Norm uradova «hayvonlar morfologiyasi»

♦ Bosh bo‘lim ichaklari
Og‘iz bo‘shlig‘i 
— og£iz bo‘shlig‘i dahlizi va xususiy og£iz 
bo£shlig£iga bo'linadi. Og'iz bo£shlig‘i dahlizi bir tomondan esa — 
tishlar va milk oralig£idagi bo£shliqdir.
1 
Victoria Aspinall.
Veterinary anatomy and Physiology. Textbook. New-
York, 2015.
193

---

Xususiy og‘iz bo'shlig'i oldingi tomondan kesuvchi tishlar, 
orqa tomondan yumshoq tanglay, yon tomonlardan — oziq tishlar, 
yuqoridan — qattiq tanglay va pastdan - og‘iz bo'shlig'i tub! 
bilan chegaralanadi.
Og'iz bo'shlig'ining kirish qismi og'iz teshigi yuqorigi va pastki 
lablar oralig'ida joylashgan, yumshoq tanglay cheti hamda til ildizi 
oralig'ida esa og'iz bo'shlig'idan chiqish qismi joylashadi.
Lablar 
teri muskul burmasidan iborat bo'lib, og'iz teshigini 
chegaralab turadi. Yuqorigi hamda pastki lablar farqlanadi. 
Boshning yon yuzasida, lab burchagi bir-biri bilan qo'shilishib, 
o'ng va chap lablar qo'shilgan joyi va o'z navbatida u og'iz 
burchagini hosil qiladi.
Yuqorigi lab burun teshigiga tegib turadi va kesuvchi tishlarga 
birlashadi. Yuqorigi lab terisida junsiz qismi bo'lib, u burun-lab 
yaltirog'ini hosil qiladi. Unda burun-lab bezlarining yo'llari ko'rinib 
turadi. Bu bezlar suyuqlik ajratib chiqaradi va burun-lab yaltirog'ini 
namlab turadi.
Pastki lab pastki jag' suyagining oraliq qismiga birlashib turadi. 
Ikkala lablar ham tashqi tomondan dag'al, uzun sezuvchi junlar 
bilan o'ralgan.
Lablarga og'iz bo'shlig'i tomonidan ko'p qavatli qalin epiteliy 
hujayrasidan tuzilgan shilliq parda chiqadi. Shilliq parda bilan 
teri oralig'ida muskullar va bezlar joylashadi. Lab bezlari lab 
burchagining shilliq osti qavatida joylashadi va ko'p sonli 
teshikchalari og'iz dahliziga ochiladi. Pastki lab iyakga o'tadi. 
Yuqorigi labning shilliq pardasida konussimon so'rg'ichlar mavjud.