N. B. D ilm u r o d o V, M. G. Karimov, Z. F. Norm uradova «hayvonlar morfologiyasi»

bir qancha muskul tasmalaridan iborat
bo'lib, II—VI bo'yin umurtqalarining yon qovurg'asimon o'simta-
laridan boshlanib, kalla suyagining asosidagi muskul bo'rtig'ida
tugaydi. Bu muskul boshni va bo'yinni egish uchun xizmat qiladi.
Bo‘yinning uzun muskuli 
yaxshi rivojlangan bo'lib, hamma
bo'yin umurtqalari tanasining va dastlabki oltita ko'krak umurt-
qalarming ostida joylashadi. Bu muskul ikki qismga: ko'krak va
bo'yin qismlariga bo'linadi.
Boshning old tomonidagi to'g'ri muskul 
atlantning old tomon
bo'rtig'idan boshlanib, ensa suyagining muskul do'ngligida tugaydi.
Bu muskul bosh va bo'yinni egish uchun xizmat qiladi.
148

---

Belning kvadrat muskuli 
yaxlit muskul to'qimalaridan tuzilgan
bo'lib, bel umurtqalarining yon qovurg'asimon o'simtalari ostida
joylashadi. Bu muskul oxirgi ko'krak umurtqalaridan boshlanib,
keyingi bel umurtqasida, tos — yonbosh suyagi atrofida tugaydi.
Kvadrat muskul belni bukish uchun xizmat qiladi.
Belning kichik muskuli 
ham bel umurtqalari ostida joylashadi,
u keyingi 3 ta ko'krak umurtqasidan boshlanib, yonbosh suya­
gining bel bo'rtigida tugaydi. Bu muskul belni bukishda xizmat
qiladi.
Belning katta muskuli 
go'shtdor bo'lib, bel umurtqalarining
qovurg'asimon o'simtalari ostida joylashadi. Bu muskul oxirgi
qovurg'alardan boshlanib, son suyagining kichik bo'rtig'igacha
boradi. U tos — son bo'g'imini bukishda ishtirok yetadi.
Dumni tushiruvchi qisqa muskul 
qisqaroq va pay holida bo'lib,
dumning pastki yuzasida joylashadi. U dumg'aza suyagining
ko'ndalang o'simtasidan boshlanib, IV—V dum umurtqalarida