Н. Қ. ЙЎлдошев, Г. Э. Захидов

 
8.3.
 
Низоларни бошқариш
Кўпинча меҳнат жамоаларида у ѐки бу низоли вазиятлар даврий 
равишда вужудга келади. 
Низо 
– иккита ѐки кўпроқ томонлар, яъни аниқ шахслар ва гуруҳлар 
ўртасидаги ҳақиқий курашдир, бунда ҳар бир томон ўзининг нуқтаи назари 
ѐки мақсадини қабул қилишига ва бошқа томонни ушбу нарсани қилишига 
халақит беришга ҳаракат қилади. 
Шундай фикр борки, низо бу ҳамма вақт ҳам исталмаган ҳодиса, ундан 
қочиш ва уни вужудга келган пайтдаѐқ дарҳол ҳал қилиш керак. Ҳақиқатда 
эса низолар ташкилот фаолияти самарадорлиги ошишига олиб келувчи 
вазифавий ѐки гуруҳли ҳамкорлик ва улар фаолияти самарадорлигини 
пасайишига олиб келувчи дисвазифавий бўлишлари мумкин. Аниқроғи, 
низолар ҳам ижобий ва ҳам салбий вазифаларни бажаришлари мумкин (8.3.1-
жадвал). Низоларнинг у ѐки бу вазифаларини устунлик қилиши асосан 
уларни бошқаришга боғлиқдир. 
Низоларни тўртта асосий тури мавжуд: 
8.3.1- жадвал 
Низоларнинг вазифалари 
 
Ижобийлар 
Салбийлар 
Низолашувчи 
томонлар 
ўртасидаги 
кескинликни камайтириш 
Низода иштирок этишга катта моддий, руҳий 
харажатлар
Эътироз 
билдирувчилар, 
низонинг 
сабаблари 
ҳақидаги 
янги 
ахборотларнинг олиниши
Ходимларнинг ишдан бўшатилиши, интизом 
пасайиши, 
жамоадаги 
ижтимоий-руҳий 
муҳитнинг ѐмонлашуви 
Ташқи 
душман 
билан 
курашда Мағлуб 
гуруҳлар 
ҳақида 
душманлар 

---

336 
ташкилот жамоасининг жипслашиши
ҳақидаги каби тасаввур 
Ўзгариш 
ва 
ривожланишга 
рағбатлантириш 
Ишга зиѐн ѐтказган ҳолда низони ўзаро 
ҳамкорлик 
жараѐнига 
ғоятда 
берилиб 
кетиши 
Қўл 
остидагиларда 
тобелик 
синдромининг пасайиши
Низо тугагандан кейин – иштирок- чилар 
ўртасидаги ҳамкорликнинг камайиши ѐки 
тугаши 
Муаммоларнинг аниқланиши 
Ишга доир низоларнинг қийинчилик билан 
тикланиши 
Биринчи тур