“Mutaxassislik fanlarini o‘qitish va ishlab chiqarish ta’limi metodikasi” fanidan

Analiz usullarining sinflanishi 

Analizni xar xil usullar bilan olib borish mumkin. 

I.Kimyoviy analiz usullari  -  reaktsiya  natijasida spetsifik o’zgarishlar 

kuzatiladigan (cho’kma hosil bo’lishi, rang o’zgarishi, gaz hosil bo’lishi va h.k.) 

kimyoviy reaktsiyalarga asoslangan. qo’llaniladigan reaktsiya analitik reaktsiya 

deyiladi, qo’shiladigan modda esa reagent deb ataladi. Bu  usul bilan ham sifat, 

ham miqdor analizni bajarish mumkin. 

Usulning kamchiligi -  sezgirligi va tanlovchanligi past, analiz ko’p vaqt 

davom etadi.Afzalligi - aniqligi yuqori va oddiy. 

II. Fizikaviy analiz usullari  -  mahsus uskunalar yordamida moddaning 

fizikaviy parametrlarini (hossalarini) -  elektr o’tkazuvchanlikni, potentsial 

qiymatini, zichlikni, yopishqoqlikni, sinish ko’rsatkichini, nurlanish spektrini va 

h.k.) o’lchashga asoslangan. Bu usul bilan ham sifat ham miqdoriy aniqlashlar olib 

borish mumkin, lekin chegaralangan darajada. Usulning afzalligi - yuqori sezgir va 

analiz tezkor. 

III. 

Fizik-kimyoviy usullar  -  kimyoviy reaktsiya jarayonida fizikaviy 

parametrlarni o’lchashga asoslangan. Metod yuqori universal, ham sifat, ham 

miqdoriy analizni olib borish mumkin, qo’llanish va rivojlanishda istiqbollidir. 

Fizik-kimyoviy analiz usullari quyidagicha sinflanadi: