Mustaqil ish mavzu: Nikel ishlab chiqarishning gidrometallurgik texnologiyasi

NAVOIY DAVLAT KONCHILIK INSTITUTI
KIMYO – METALLURGIYA FAKULTETI
“Gidrometallurgik jarayonlar nazariyasi”
FANIDAN


MUSTAQIL ISH
Mavzu: Nikel ishlab chiqarishning gidrometallurgik texnologiyasi


Topshirdi: 7^b-20Met guruh talabasi
Isroilova.I
Qabul qildi: Rajabboyev . I

REJA:

1. 
   Nikel olish texnologiyalari
   
2. 
   Oksidlangan nikel rudalarini qayta ishlash
   
3. 
   Sulfidli nikel rudalarini qayta ishlash
   
4. 
   Boyitma va boy rudalarni eritish
   

Nikel olish texnologiyalari

Nikel oq rangli metall, atom massasi 58,69, erish harorati 1455℃, zichligi 8,8 g/sm³. Nikel boshqa metallardan pishiqlik va yuqori plastik xususiyatlari bilan ajralib turadi. Nikel po‘lat­ning xususiyat­larini yaxshilaydigan elementlarga kiradi. Uning yaxshi xususiyatlaridan biri kimyoviy inertligidir. Sulfat, uksus va bir qancha boshqa kislo­talar unga ta’sir qilmaydi. Oddiy harorat­lar­da nikel oksidlanmaydi. Oksidlanish 500℃ dan yuqori harorat­larda boshlanadi.Nikel oksidi quyidagicha ajraladi:

Ni₂O₃ = 2NiO + 0,5O₂

Nikel oltingugurtga nisbatan yuqori tortishish kuchiga ega. Uning past sulfidi Ni₃S₂ erish harorati 788⁰S bo‘lib, turg‘un birikmalar guruhiga kiradi. Nikelning ikkinchi oltingugurt bilan birikmasi NiS yuqori haroratlarda ajraladi:

3NiS = Ni₃S₂ + 0,5S₂


Dunyo amaliyotida 70 % nikel sulfidli mis-nikel rudala­ri­dan olinadi. Oksidlangan nikel rudalari AQSh, Yaponiya, Kuba va bosh­­qa davlatlarda qayta ishlanadi. Bir yilda taxminan 1mln. ton­na­ga yaqin nikel ishlab chiqariladi. O‘zbekistonda mustaqil nikel zaxiralari hali topilgani yo‘q. Oz miqdorda nikel Olmaliq tog‘-me­tallurgiya kom­bi­na­tining rudalarida va boshqa xomashyo, yarim mah­sulotlarda qisman nikel birikmalari bor, lekin alohida ajratib olin­maydi. Zarur bo‘l­gan nikel xorijiy davlatlardan import qilinadi.