Жадвал Ўзбекистон Республикам Давяат статистика кўмитаси маълумотлари асосида ҳисоблаб чикилган.
қишлоқ туманларида инвестиция муҳитини яхшилаш, ижтимоий-иктисодий сохаларни жадал ривожлантириш талаб этилади.
Сирдарё вилояти
Сирдарё вилояти Ўзбекистон Республикасининг майдони ва аҳоли
сони бўйича энг кичик маъмурий бирликларидан саналади. У 1963-йил 16- 4
февралда ташкил этилган, майдони 4,28 минг кв. км ёки республика ҳудудининг бор-йўғи 0,95 фоизини ташкил этади, холос. Бу борада у мамлакатимизда охирги ўринда туради. Аҳолиси 2014-Йил маълумотларига Караганда, 763,7 минг киши. Бу Ўзбекистон жами ахолисига нисбатан 2,5 %, Мирзачул иктисодий районининг 39,0 фоизи демакдир. Ахоли сони бўйича хам вилоят энг сўнгти ўринда.
Мамлакатимиз ва иктисодий район худудий меҳнат тақсимотида бу минтақа аввало қишлок хўжалик маҳсулотларига, жумладан, пахта, полиз экинлари, дон ва бошка маҳсулотларни етиштиришга ихтисослашган. Хўжалиги, умуман олганда, ҳудудий агро-индустриал мажмуа шаклига эга. Колаверса, ушбу вилоятнинг ташкил этилишини асосий мақсади хам янги ерлар, яъни Мирзачўлни ўзлаштириш асосида пахтачиликни ривожлантириш бўлган. Бундан тахминан 100 йил муқаддам мазкур чўлнинг ўзлаштирилиши Чор Россияси томонидан бошланган ва ўша
вактда жуда катга майдонни эгалловчи Сирдарё вилояти (бўлими) хам ташкил этилган.
2013-йил якунларига кура, Сирдарё вилояти Ўзбекистон ялпи ички махсулотининг 1,9 фоизини берган, унинг саноат ишлаб чикаришдаги улуши - 2,4 % дир. Қишлоқ хўжалигининг ҳудудий мужассамлашув курсаткичи анча юқори, яъни 3,9 фоизга тенг. Қолган асосий ижтимоий-иқтисодий индикаторлар 1,5-1,9 % атрофида, экспорт-импорт салохияти эса бундан хам паст.
Сирдарё вилояти маъмурий жиҳатдан 8 та қишлоқ туманлари, 5 та тумаш а бўЙсинувчи шаҳар ва 25 та шаҳарчалардан иборат. Қишлоқ фуқаролар йиғинлари 69 та бўлиб, улар жами 257 та қишлоқ аҳоли пунктларини бирлаштиради. 25-жадвал маълумотларидан кўриннб турибдики, айрим қишлок туманлари вилоят ташкил топганидан олдин хам мавжуд бўлган. Масалан, Сирдарё тумани 1939-йилда, Гулистон 1952 йилда, Боёвут - 1961 йилда ажратилган. Энг сўнгти туман 1988-йилда ташкил этилган (Мирзаобод).
Вилоят майдони кичик, унинг туманлари хам шунта мое холда майда, ўртача ҳар бир қишлок туманларига 0,54 минг кв. км тўғри келади. Бироқ, бу кўрсаткичлар худуди бўйича деярли тенгдош Андижон вилоятига солиштирилса, улар нисбатан каттароқ туюлади. Маълумки, Андижон вилоятининг майдони 4,30 минг кв. км бўлиб, шундай кичик худудда 14 та қишлоқ туманлари бор, ҳар бир туманнинг майдони ўртача 0,31 минг кв км. Вилоятда энг катта туман билан энг кичик туман орасидаги нисбат (Мирзаобод ва Гулистон туманлари) 1,83 мартани ташкил килади.
Do'stlaringiz bilan baham: |