Musiqa tarixi fanidan kurs ishi mavzu: shashmaqom, xorazm maqomlari toshkent maqomlari haqida bajardi

Musiqaga doir tayanch so’z va iboralar

“Qo’shiq” – keng ma’noda she’riy musiqiy janr, vakal musiqasining eng ommolashgan, ko’proq band shkliga asoslangan turi, shuningdek, kuylashga mo’ljallab to’qilgan she’riy asarlarning umumiy ifodasi
Orkestr – orkestr (yunoncha, orchestra – yunon teatrida sahnaning old maydonchasi) turli musiqa asboblarini chaluvchilardan tuzilgan va ular uchun yaratilgan asarlarni birgalikda ijro etuvchi sozandalar jamoasi.
- Xor - bu vokal musiqani cholg’u asboblar jo’rligida yoki jo’rsiz (A-kapella) ijro etuvchi xonandalar guruhi.
“Xor” atamasi yunoncha “choros”- so’zidan olingan bo’lib, “to’da”, “yig’in” degan ma’nolarni bildiradi. Ko’p vaqtlardan buyon xor opera, oratoriya, kantata, ba’zan sinfoniyada qo’llaniladi.
Tarbiya – inson shaxsining ma’naviy qiyofasini shakllantirishga qaratilgan tadbirlar tizimidir.degan edi I.Karimov.Ta’lim esa axloqli, odobli shaxsga hunar o’rgatish, bilim berishdir.
Opera – (ita.lot. opera – ijod, asar) – musiqali dramatik asar. Operada nutqning ma’lum bir qismi yoki deyarli hammasi kuylanadi. Unda musiqa san’atining bir necha turi bo’lishi mumkin. Boshlanishidagi uvertyura (muqaddima) si, pardalar oralig’ida chalinadigan antraktlaridan tashqari ariya, arioza, duet, terset, kvartet, xor, rechetativlarni o’z ichiga oladi. Dramaturgiya, tasviriy san’at, (dekaratsiya, kostyum) va xareografiya (raqs) orkestrda salmoqli o’rin egallaydi. Operaning tuzilishi asarning g’oyaviy maqsadi, syujet harakterini senariya rejasi bo’lgan libretto aniqlaydi, asosiy maqsadning to’la – to’kis badiiy gavdalantirilishi kompozitorlik mahoratiga bog’liq.
Fоydalanilgan adabiyotlar

1. 
   I.A.Karimov “Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch” asari. Toshkent, 2008.
   
2. 
   O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoevning mamlakatimizni 2016 yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning asosiy yakunlari va 2017 yilga mo’ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan Vazirlar Mahkamasining kengaytirilgan majlisdagi ma`ruzasi. “Xalq so’zi” gazetasi. 2017 yil 16 yanvar. 11-son.
   

3. A.Asqarov. O’zbekiston tarixi. Toshkent, 1994 y.
4. Арутин танбурист. Руководство по восточной музыке. Ереван, 1968 г, 57- ст.
5. Q.Hamidov. O’zbek an’anaviy qo’shiqchilik madaniyati tarixi. Toshkent, 1996 y.
6. A.Muhammadjonov. O’zbekiston tarixi. Toshkent, 1994.
7.Herman Vamberi. Buxoro yohud Movarounnahr tarixi. Toshkent. 1990 y. 23-24 b.
8. I.Rajabov. Noyob musiqa manbai. “O’zbekiston ijtimoiy fanlar jurnali” 1969 y. 8-9 sonlar.
9. И.Ражабов. Трактары о музыке. Тошкент, 1954 й. 295-296-б.
10. Shohnoma, III kitob, Toshkent., 1977 y. 558-564-betlar.
11. Abu Ali ibn Sino. “Javomi ilmi musiqa”, Qohira, 1956 y. 9-bet.
12. Abu Nasr Forobiy. “Katta musiqa kitobi”, Qohira, 1967 y.
13. Ibn Sino. Javomi ilmu musiqa. Qohira, 1965 y.
14. O’zbek musiqa tarixi. Toshkent, 1981 y. 17-b.
15. Q.Hamidov. Bir sehr bor ohanglarda “Sirli olam” jurnali. 1995 y. 1-son, 27-b.
16. Said Ahmad. Ilohiy Ne’mat. “Tafakkur” jurnali 1994 y. 1-son, 35-b.
17. Hasanxo’ja Nisoriy, Muzakkiri Ahbob. Toshkent. 1993 y.
18. Entsiklopediya adabiyoti va san’ati. Tojik Dushanbe, 1988
19. O’zbekiston tarixi, Toshkent. 1993 y.
20. A.Oripov. O’zbek xalq cholg’ularida ijrochilik tarixi. Toshkent, 1995 y.
21. O’zbekistonda musiqa ilmining muammolari. Toshkent. 1973 y.
22. Yunus Rajabiy. O’zbek xalq musiqasi. I – IX tomlar, Toshkent, 1956 – 1965 yillar.