Муратбай нызанов ашык

fo
, 
сон д а д а апам менин 
бул к е л и с и м д и ерси к е р и п :
176

---

— «ж ам ан хаял — теркиншил» деген кызым, кунде келе 
берип куйеуине жек керинишли болып калма! — деп кояр 
еди-
А к ы р ы , 
бир куни оган сизин уйде 
уйыклай алмай 
^ургенимди айттым.
— От аласлап жиберсен кэйтер екен? — деди ол.
Мен ийнимди кыстым да, ундемедим. Хдяллар ырымра
исенги ш болады , отка мен де исенип турдым, лекин, 
белменин иш ин алан-буркан етип, аласлап атыута батылым 
бармады. Бир жарынан уялдым. Екинши жарынан сизден 
тартындым. 0 з белмемде де уйыклап FapK кылмас едим. 
Лекин, бул жерде Ханзада апанын руухы тынышымды алмас 
еди. Сонда да хеш кирпигим айкаспас, бул азаплы кунлердин 
кашан ада боларын ойлап, ез майыма езим ку, ырылар едим. 
Сирэ, бул коркынышлардан тирилей кутыла алмасам керек.
Сиз менин кеулимди хош етиу ушын узак тунге менин 
менен ойнап кулиуге умтылар единиз. Аяр едим мен сизин 
бул халатыцызды. Себеби, сиз ышкы-мухзббат ойынларынан 
тойрэн
адамсы з. М енин кумарлырым сизин жасынызга 
тууры келмес еди. Лекин, бул кумарлыкты Ханзаданын 
ты ны м сы з руухы кун санап сендирип атырранына бир 
жарынан кууандым.
Жас хаялра уйленген еркеклер хаккында кеп еситкенмен. 
Биразларын ушыратканман да. Олар суйикли келиншегинин 
к е у л и н е н ш ырыу ушын ез п ер зен тл ери н ен узакласа 
баслайды. Ж ас пенен жас болыу ушын езине жараспаран 
кылыкларды ислейди. Мен сизде бул ерсиликлерди кергим 
келмеди. Егер кергенимде сиз маран баяры Исмайыл емес, 
елле ким болып калар единиз. Суймей кояр едим сизди. 
Кудайга шукир, сиз менин кеулимде баярысынша, идеал 
азамат болып калдыныз. Лекин, перзентлериниз сизден 
узаклай баслады. Баска шыккан баланыз, узаткан кызларыныз 
бир келди де, кайтып тебелерин керсетпеди. MaFaH катты 
батты бул жардай. Оларды анасынан мен айыррандай болып 
туйиддим.
Ж асыратурыны жок, ез бахтыма ерисиу ушын сизин 
хаялынызга жаман нийетлер тилеген уактым да болтан еди. 
Хаялыныздын топа-торыстан елими хаккындагы хабарды 
еситкен уакта бирден журегим силкинип кетти. Лекин,
12 — М. Нызанов.
177

---

изинш е кеулимде умидиуар сезим лер о ян ы п , хаялынызды 
вл и м ге к е зи м кы й ды . Е сл есем х э зи р к о р к ы п кетемен. 
©зимди кеш ире алмайман.
Арзыгул бул нийетимди сезип кой гандай хэрекет етер 
еди. Азанда тур ганда селем бермес, кетсе кетип баратырганын, 
келсе келгенин айтпас еди. Асханага да менин, киргенимди 
келемейди. Бир ж акка кеткен уакытта болмаса, казанныц 
кулагын да маган услатпайды.
— Кеш ке не писирейин? — деп те сорамайды.
Ол не асса соны жеуге мажбур едик. С из маган билдир- 
меген жагдайда екеумизге де ж алтак единиз. К,ызыныздын 
да кеулине тийгиниз келмеди, м ен и н де!
Баягы айтканымдай, мен туни бойы дерлик уйыкламас 
едим. Сыртка шыгып ш амаллау уш ын сизи н шынт уйкьна 
кетиуинизди кутер едим. Лекин, сиз де кебинесе сергек жатар 
единиз.
Бир куни тамагым катты ауырды. Эсиресе, туннин бир 
мезгилинде каксап кеуе берди. Бундайда уйде бир кеса суг 
писирип иш сем, тамагым жумсап тыныш ланатугын едим.
Эсте сизин ж аныныздан сыпыры лып тустим де, асханага 
бардым. Киш кене сырлы кострюл алып, бир кеса сут куйдым. 
Газди жактым. Ш ы рпы ны орны н а койы п болып карасам, 
к о с т р ю л е к и н ш и ж а н б а й т у р г а н о ш а к к а ы с ы р ы л ы п
бар аты р ган ы н к ер д и м . Етим жуу ете калды . Кострюлди 
к у л а г ы н а н у с л а п , к а й т а о р н ы н а э к е л д и м . К,олымды 
ж ибериуим сол, кострюль ж эн е ы сы ры лып кете баслады.
Г азд и н ты кы р л ы сы м ен ен оян д ы ма, Арзыгул кирип 
ке л д и . Ол м ен н ен не кы л ы п аты р с а н д еп те сорамады. 
Ж окарыдан кдлайы кострюлди алып, сугги соган куйды. 0зи
пи сирди , сон кесага куйып маган берди.
— Анам услап-туткан ьщ ыслар сен и н хызметинди кыл- 
майды! — деди де кези н алартып бир карап шыгып кетти.
Сугги акы ры на дейин ише алмадым. Арзыгул маган усы 
уакы тка ш екем бундай н эзер менен караган ж ок еди. Бугин 
ол м а г а н к е у л и н д е г и ж ек к е р и у ш и л и к с е зи м и н аш ы к 
б и л д и р д и . О лар екеуледи. К о стр ю л ь екеуи маган карсы 
ш ы к т ы . М ен ж а л г ы з еди м . «С аган ш ай д ем л еп берген 
ш ай н е к л е р и м , ко ф е дем леген ч аш калары м кимдики екен 
онда?» деген о й келди маган. Б элки м , оларды тэнхэ езин 
услап тутты н ба екен?!
178

---

Бир куни мектепте:
— Б ердак кинотеатрына гипноз келипти, — деген ran 
шыкты. Анау-мынау бастагы ууайым-кайгыны жок ете алады 
екен. Адамларга кул десе куледи, жыла десе жылайды. Бир 
марте киремиз деп тамашага батып калдык.
Маган тамаша керек емес еди. Маган куни-туни тыныш- 
лык бермейтугын, кезиме уйкы келтирмейтугын ташуишли 
жагаайдан сол гипноз куткарама екен деген ой келди.
Сизге айтпай, гипнозга кирдим. Алдынгы катардан орын 
тийди. Мектепте айтыскан хэмме жавдайларды кордим. Бир 
махал гипноз киси ортага 13 — 14-жаслар шамасындагы еки 
баланы шыгарды.
— Ж асын нешеде? — деди биреуине.
— Елиу жетиде, — деди ол.
Хэмме дуу кулди.
— Неше балан бар?— деди сон.
— Ж етеу,—деди ол.
— Келин тусирдин бе, кыз узатгын ба?
— Еки келиним бар, уш кызымды узаттым,— деди жанагы 
бала.
Куле-куле ишегимиз ауырды.
— Бул б ал ан ы н жети перзентли болатугыны анык. 
Тусирген келини де, узаткан кызлары да рас. Лекин, булар 
келешекте болатугын уакыя. Ол гипноз жэрдеминде 40— 45 
жыл алдын керип тур.
Екинши бала да усындай тамаша берди.
— Сиз ujbiFbiH,— деди бир уакта гипнозшы киси маган.
— Як, мен шыкпайман, — дедим уялып.
— Ш ы гы н , LLibiFbiH! — Ол маган буйырып сейледи. 
— Сизин кезинизде дэрт керип турман.
Гипноздын тэсири ме, мен ортага шыкканымды билмей 
калдым. Ол он колын кез алдымда былай-былай жургизди. 
Мийим Fyynan, шексиз кенисликте ушып жургендей болдым. 
Тула бойым жеп-женил еди.
— Ж асын нешеде? — деди ол маган.
— Кыркта, — дедим.
Кайтармалап сорады. Мен жане сол жууапты кайтардым, 
Уш мэрте сораганда да «кыркта» дегеннен баска жууап ала 
алмады.
179

---

— А н ан ы з н еш ед е?, — д ед и с о н .
— С ек с ен алты да.
— К у й еу и н и з б ар ма?
— Б ар.
— Н еш еге ш ьи ад ы ?
— Ж е тп и с сегизге.
Зал к у л и п атты . Е м е с к и с е з е м е н , б и р а к , езиме келе 
алм ай м ан .
— Б алалы б олд ьщ ы з ба? — д ед и ол тары.
— Я к , — дедим мен.
К ей и н ол сорау б ер ген д и к о й д ы .
— Бул к е л и н ш е к т и н а н а с ы с е з с и з с е к с е н алтыга, ал 
куйеуи ж етп и с сегизге ш ы гад ы , — д ед и тамашагейлерге.
С о н м ени ез кэдд и м е келтирди. Гурлеген кол шаппатлау- 
Fa к ем и ли п , орны м а оты рды м. Ол ш апалаклар элбетге, маган 
ем ес еди.
М е н и н е м и р ж асы м ды ги п н о з б елгилеп берди. Мен уш 
м арте сораган да д а к ы р к т ан ары ете алм ады м . Анам енди 
алты жыл ем и р сурер екен. С и з м ен н ен к ей и н жигирма жыл 
жасайсыз! М енсиз ж асаган ж ы ллары ны зга мазмун тилеймен. 
М ендей болы п хиж ран азаб ы н д а кы й лан багайсы з. Бэлким, 
с и зи н кеулинизде енди у ш и н ш и мухаббат оянбас. Ондайда 
Х анзада екеу м и зд и н руухы м ы з сол бир бахы тсы з нашарга 
азап бериуи мумкин. С из енди ол жардайды кетере алмайсыз.
Эдиулим! С из ж етпи с сегизге элб етте ш ы гы н, яраткан 
ж ас берсе, сексен -то ксан д ы д а кер ге й с и з. Себеби, сиз елге 
к е р е к а д а м с ы з . М е н д у н ь я г а м э н и с и з к е л и п -к е т и п
бараты рм ан. Буган енди ек и н ге н м енен пайда жок.
Бугин м е н и н е м и р и м н и н акы ргы кун и. С из жумыска 
кеткен с о н дэптерди кол ы м а ал ы п , усы ж ерден басладым. 
Е ртен бундай уакы тта м ен Х ан зад ан ы н д эргай ы н д а бола­
ман. Бэлким , денем топырактан тыс болып турар. Лекин, руу- 
хы м уш ы п барады. Егер руухты езим баскара алатугын бол- 
с а м , о н н а н д и з ш еги п к е ш и р и м с о р а й м а н . Еткен хэмме 
а к м а к д ы к ислерим уш ын кеш ири м сорайман! Акыры, ашык 
б о л м аган ким бар? Хеш кай сы сы д а мендей болып биреу­
д и н б ах ты н а ж а р н ак болыу н и й ети н д е ж асам аган динар. 
Б и р еу д и н несийбесине к е з алартпаганды . М ен езимди жа­
м ан кер ем ен енди. Б элким , еслемесениз де капа болмайман.
180

---

Л екин, 
coHFbi 
етинишлеримди инабатка алыуынызды 
сорайман. Бул дэптер сизге бир хэптеден кейин келип 
жетеди. Сол куни Жупар да меннен хат алады. Хатларды 
менин матам мэресимимнен бир хэпте етип Жупардын 
бийкеши жибереди.
Сиз дэптерди окып болып, Жупарга берин- Себеби, оны 
уйинизде саклау кыйын болады. Балаларыныз я кызларыныз 
керсе жок етип жибериуи мумкин. Онда меннен путкиллей 
нышан калмайды.
Егер курбы ны з жетсе бирге тускен сууретимизди 
столынызга койьщ. Бугин екеумиз бирге сууретке тусемиз.
Мен бугин катты кайгы устиндемен. Ким акыры, дунья 
менен кулип хошласады?! Лекин, мен солай етпекшимен. 
Менин бул халатым жасалма. Сизин хэм анамнын алдында 
кулип тускен сууреттей болып калмакдшман. Лекин, ишим 
кан жылап тур менин! Мен сизин мухаббатынызга тоймай 
кетип б араты рм ан. С изин еркелетиулериниз, сизин 
аймалауларьщыз огада кыска болды! Бул азапларга жыллап 
кутип болса да тезер едим. Лекин, хэзир мен бийдауа дэртке 
жолыкканман. Кирпигим айкаспаганына жигирма еки кун 
болды. Бизин жакта дерлик ушыраспайтутын уйкысызлык 
кесели келип-келип мени тапты. Бунын изинде мийдин 
хызмети бузылар екен. Адам акылдан адасып, кейни кайгалы 
елим менен тамам болады делинген. Бул айтыушынын гэпи 
емес, китабын тауып окыдым. Менде хэзир сол акылы- 
зайыллыктын дэслепки белгилери билине баслады. Бир 
еситкен нэрсем есимде калмайтугын болды. Кетип 
баратырып каякка баратырганымды билмей калатугын 
жагдайга келдим. езимнин атымнын ким екени ядыма 
туспейди. Еки мэрте кешенин басынан кайтып келдим. 
Жалан аяк кетип баратыр екенмен. Жолда бул халымды ким 
керди, ким кермеди билмеймен. Кулласы, коркьшышлы елим 
изимнен куусырып киятыр. Оннан алдын акылы-зайыллык! 
Акыры, сиздей инсаннын жилли катыны болды дегенди 
еситтирмеуге карар еттим
М енин колымда бир кысым демидрол дэриси бар. 
елим ни н оннан баска жолын таппадым. Жанына каст 
еткенге намаз окылмайды деген мусылманшылыкта. 
Бийнамаз елгим келмейди. Бул дэри болса жаныма каст 
еткенимди журтка паш етпейди.
181

---

М ен усы ж аска ш екем с и зи н ы ш к ы н ы з бенен шийрин 
кыяллар кушагында жасаган е з белм ем де ж ан беремен. Апам 
б эл к и м , суйегимди с и зи н е р к и н и зге берер. П ерзентлерид 
ыразы болса мени ез кэуим инизге косы н. Х андазаны н руухы 
мени кеш иреди, билемен. А кы ры , ол периш тедей пэк, кед 
пейил каял еди 
рой
.
Эдиулим!
С и зд и к ы й м а й м а н ! С и з д и с у й е м е н ! Д у н ь я д а марад 
сизден к эд и р л и р ек , си зд ен с у й к и м л д р е к и и сан жок. Мен 
с и зи н ы ш кы ны зда дслбс б олы п ж асады м . Д слбслерш е етип 
бараты рм ан енди!
Хош, суйиклим! Сизге яраткдннан бийтэш уиш , узак емир 
тилеймен! Д ийдар кы ям етте корискенш е!
С е н и н Н урсулыуын!»
И с м а й ы л тун ж а р п ы н д а катты к ы с л ы гы п оян д ы . Ол 
муздай терге ш ом ы лы п аты р еди. Ж урек тусы н ан услаган 
катты ауырыу о н ы н хэм м е т еш у и ш и н умьггтырып жиберди.
© м ир хэм ел и м ар асы н д агы к о р к ы н ы ш о н ы н барлык 
сан а-сези м и н бийлеп алды. К им дур о н ы н ж урегине барып 
т у р я а н к а н т а м ы р ы н е к и б а р м а г ы м е н е н к ы с ы п кан 
ж и б е р м е й т у р р а н д а й , д е м а л ы у ы ж и й и л е с е б асл аган д а 
кайтадан ж азды ры п алгандай болар еди. Б ир дем етпей бул 
аухал ж э н е т эк и р а р л а н а д ы . Х эр кы сы лранда м анлайы нан 
м о н ш а к -м о н ш ак сууы к тер арады.
Ол эсте тургелип, ай н ан ы аш ты . С ы рттан сууы к самал 
ки р д и . Л е к и н , ол И см ай ы л д ы н ж у зи н д еги терди кептире 
ал м ад ы . Т е к , к е й л е к л е р и сууы к с а м а л д ы н т э с и р и менен 
муздай болы п етине ж абы сты .
— Хилал! — деди ол капы ны аш ы п. К дтты рак шакырыура 
н е г е д у р к а н т а м ы р ы к а й т а д а н к ы с ы л ы п к а л а т у р ы н д ай
к о р ы к ты .
Б ал а сы н ы н аты н айты п, ж э н е ш акы рды .
— AFa? — © зи н и н ж айы нан Арзыгул 
ш ы р ы п
келди. — Не 
б олд ы ?
— К ейлегим д и ш еш ип ал, кы зы м, етиме ж абысып калды.
А г а с ы н ы н ш ы п - ш ы п т е р г е т у с и п т у р га н ы н к е р г е н
А рзы гул б и р д е н ал б ы р ап калд ы . Ш а к к а н -ш а к к а н б ар ы п ,
182

---

ясайдагы хэмме светлерди жакты. Иштен стул экелип, агасын 
отыргызды. Сон кейлегин шешти.
С оны н арасынша Хилал да, келини де оянып сыртка 
шыкты.
— Не болды 
aF a ?!
— Хеш нэрсе! Хэзир етип кетеди.
Лекин, Исмайылдын журек тутыуы етип кетпеди. Муздай 
тер куйыуын дауам ете берди.
«Тез ж эрдем »нин серена дауысы тун 
т ы н ы ш л ы р ы н
бузып, кыска, басы берк кешени лэрзеге келтирди. Оны сол 
уакыттын езинде зэмберге жаткарып емлеуханара алып 
кетти.
— Кэуипли минутлар изде калды, — деди азанда кардио­
лог шыпакер. — Алдын инфаркт берди ме деп кэуетерленген 
едик. Журегиниз кушли екен. Уш мэрте кардиограмма адцык. 
Нэтийжеси жаман емес.
— Ж уреги м н и н тамы ры н барм ак пенен кысып- 
жаздырып тургандай болады...
— Хэзир койган жок па?
— Крйды.
— Сиз стенокардиянын ен ауыр стадиасын бастан ке- 
ширдиниз. Уйде яки жумысынызда катты кысыныспалы 
жардай болды ма?
— Як.
— Бизге туурысын айтын aFa! Бул емлеу ушын керек. 
Кандай да бир жогалтыуды бастан кеширмединиз бе? 
Кэдирдан достыныз, яки бир...
И см айы л бас уш ында турран кы злары менен 
балаларынан кысынып кетти. Олар хэммеси хабар тапкдннан 
тан атыура карамай жетип келген еди.
Ол шыпакердин сорауын жууапсыз калдырды.
— Аранызра тынышлык керек, кэп мазасын алман, — деп 
шыпакер 
ш ы р ы п
кетти.
Балалары, кызлары кимиси стулга, кимиси кэттин 
кырына аманат отырды.
— Ага, хеш нэрседен FaM жемен!
— Жумыстан дем алые алып санаторияга барасыз ба?
— Айтын aFa, кеулинизде не бар? Анамыз кетип сизди 
жеккесиретип койдык па?
183

---

У лкен к ы зы Гулзада у сы н ы а й т ы п б о л ы п , к а м с ы гы п , 
ж ы лап ж иберди. Ол уйге Н урсулы у к ел ген д е атасы м енен 
х о ш л а с п а с т а н к а й т ы п к е т к е н е д и . У сы и с и а т а с ы н ы н
ж урегине тусип, тесек к е ж ы к кан д ай б олы п сези л д и отан.
Б алалар ш ы п акер д и н с э зи н е и сен б еди .
— Атамды к о р к ы п к е т п ес и н д еп а й ты п ат ы р т ан болса 
керек, — дести олар сы ртка ш ытып.
— Х,илал, с ен и н к аты н ы н катты уй к ы ш ы л , ки й и м л ер и н
ж уум атан ш ьн ар , ж а й л а р ы н т э р т и п л е с т и р и п ж ы й н ам атан
ш ы тар. Э к е м и з б и зл е р д и к а н д а й к ы л ы п а с ы р а д ы . Е нд и 
к а р т а й г а н д а б э р и м и з ж ы й н а л ы п б и р э к е м и з д и
6 a F a
алм айм ы з ба?
О л а р э к е с и н и н а у ы р ы п к а л г а н ы н а б и р и н - б и р и
а й ы п л а г ы с ы к ел е р еди . А н а с ы н а н о й д а -ж о к т а а й р ы л ы п
кал ган п ер зен тл ер енди э к е с и н ж огалты п ал ы у д ан катты
ко р к ы сы п калды . С о н л ы к тан у л ы -к ы зы м е зги л м е -м езги л
аум асы п, эк е с и н и н ж ан ы н ан бир ели ж ы лм ады .
Ш ы пакерлер:
— Э кен и з и н ф аркт емес, багы уш ы ны н зэрурлиги ж ок, — 
десе де кетпеди. К эп айта бергеннен кей ин д октор к и я ты р - 
Fanaa 
суурылып ш ы гы п кетер еди.
И см ай ы л емлеуханада н а к еки хэпте ж атты . Ш ьн ар д ан
бир кун бурын оган бийтаны с бир хаялды н келип турканын 
айтты. К дсында Гулзада бар еди.
— Ш ыгып кор, — деди И смайыл OFaH. — М умкин куда Fa й 
ма, син ли лери ме...
Гулзада ш ы гы п кетип ири денели, караторы дан келген 
орта ж аслардаты бир келин ш екти ертип кирди.
— А ссалаум а элей к ум , — д еп сэлем берди кел и н ш ек .
— Уалейкум ассалам. К елин, отырьщ.
Гулзада е зи отырран стулды оган усынды.
— К длайсы з, ж аксы мы сы з?
— Рахмет, ж аксы ман.
К е л и н ш е к Г улзадага м а н и л и к а р а п к о й д ы . Бул о га н
«бизди ж екке калды рмайсы з ба» дегендей унсиз оти н и ш еди. 
Гулзада оны тусинди. У ндем ей ш ы гы п кетти.
Е сиктен ш ьн а берип, бийтаныс хаял 
Fa 
уры к е зл ен и п бир 
н э з е р т асл ад ы . Ол э к е с и н и н ж э н е к а й тал ап к а л ы у ы н а н
кэуетерде еди.
184

---

— Сизди танымадым, — деди Исмайыл.
— Танымауьщыз дурыс, —деди келиншек.
Сон егленип турды да: — Мен — Жупарман! — деди.
— Я? Жупарсыз ба?! Сиз Жупармысыз?! — Исмайыл 
бирден жанланып коя берди. Оган тап хэзир Нурсулыу 
тирилип келгендей, я болмаса «Нурсулыудын елгени жалран, 
ол сизди сынамакшы болып еди» дегендей бир озгеше хабар 
айтыуын куткенге уксап кетти. Лекин, Жупар сыр бермеди.
— Ж упарман! — деди сууык демин алып. — Сизди 
жигирма жети жыл кутип хэм суйип жасакан Нурсулыудын 
достысыман.
Исмайыл нэзерин томен алды. Бундай дэртлесиулерди 
хезир журеги кетермейтукынын еслеп, дэрхэл кыялын 
белиуге урынды.
— Кдйерде ислейсиз? — деди зэрур болмаса да.
— Мектептемен.
— Мугаллимсиз бе?
— Ауа, муталлиммен.
Екеуи де бир заман унсиз калды.
— Бир хэлтеликте мен Нурсулыудан хат алдым.
Исмайыл жэне оннан жаналык кутип кезлерине тигилди.
Лекин, жаналыктын утльныи сезбеди.
— Ол ез емирине акыркы нокат койыу себебин сизге 
жиберген дэптерде жазканын айтыпты. Сизге косыламан 
дегенше менин менен канша дэртлес болса да, кейинги еки 
айда дерлик ашылысып сойлеспеген едик. Оны узакларга 
алып кеттиниз, сэйир егтирдиниз. Бирак, неге бул шийрин 
арзыулардан демде уаз кешкенин тусине алмадым. Хат 
аркалы тек уйкысызлык кеселлигине шалынганын, бунын 
изи кайтылы елим менен жуумакланыуы мумкинлиги, оны 
акырры демге дейин куте алмаслыгын билдирипти.
Жупар бир заман тынып калды.
— Тууры, мен айыплыман! — деди Исмайыл оган. — Бир 
бийгуна нашардын бийуак елимине себепши болдым. Лекин, 
бул ушын макан жынайый жаза жокльпы жанымды егеудей 
кемирип атыр. Мен оны ертерек сезиуим хем уактында 
жолдан кайтарыуым керек еди. Оны балалык эрманлар 
жетегинде жургенде езимнен бездириуим керек еди. Мен 
оны сезбеплен.
185

---

— К р й ы н , иш ке сала бермец! Ж урегин из ж эн е кайталап 
калады . М ен сизге в зи м н и н м ак ан ж айы м ды хэм телефон 
ном ерим д и калды ры п кетейи н деп келдим. Д эп терд и окып 
б о лган н ан к ей и н маган табы с етерсиз.
— Окьгуын окып болдым, — деди Исмайыл оган. — Лекин, 
оны си зге бере алм айм ан. С из бенен уакты -уакты свйлесип 
т у р а м а н . Д е н с а у л ы г ы м н ы н ж агд а й ы н сезген д ей болсам , 
ш акы ры п берип ж иберермен. Егер айты>га мумкинш илигим 
болм ай калса, м ен и н озим ж азган м и й н етл ери м н и н касы н- 
да сакданады . Балалары м нан сорап аларсан. Оган дейин бул 
д эп тер хэр куни жазыу столымда, коз алдымда турыуы тийис. 
О нн ан айры лы п калыуды кэлемеймен. Мен калган емиримде 
Н урсулы у м енен усы д эп тер аркалы д эртлес болы п ж асай- 
ман. М ен уш ы н енди кы зы кл ы кунлер тамам болды.
С ы рттан ш ы п акер ки р и п келди де, оларды н гэп и бвли- 
ни п калды. Д октор м енен бирге Гулзада кирди. «Макау кыз, 
б ар ы п ерти п келди-ау» д еп ойлады Ж упар иш инен.
— Ж ак сы