|
__ Наш ар баслары менен сонша хая л л ар жазган
f o !
Сен
кашанРЫ и й б е саклайсан! «Уялган еки дуньядан бос
калады»-
_ Я к . . . Бара алмайман.
— Бара аласан!
— Бара алыуым мумкин, бирак бармайман!
— О н д а с е н и н хэм м е сырьщды паш етип,
езим
хат
жазаман. Сарадай кыз женгеси боламан!
— Оны бийк еш ин иркип калады.
— Як, оны ез колым менен апарып беремен.
Екеумиз бирден кулип жибердик. Буннан буягын езин
жаксы еслесен керек. Кулласы, мен сизге турмыска шыгып
алдым.
— Биз з а м а х а аяк косып жасауымыз керек, — дединиз
сиз. — Пал айымызды саяхатта еткеремиз.
Биз саяхатка шыктык. Пал айымыз басланды. Эх, сол
каралы кунлер еди пал айы! Сен мени шад етемен деп
каякларга апармадын! Бэрибир мен шад бола алмадым.
Кунлерим азап пенен етти, танларым азап пенен атгы. Кез
алдымнан Ханзаданын келбети кетпеди. Мен мисли тун
K a p a H F b u ib iF b iH
жамылып,
6 a F K a
тускен урыга мегзеттим
езимди. Бирак, сиз менин бул ишки тэшуишлеримнен
бийхабар единиз. Менин алдамшы кезлерим сизге мени
бахытлы керсетиу ушын жортага жайнап турар еди. Сиз
еркеклер, садасыз! Хаяллардын мэккар кезлерине кеп
и сен еси з!
М е н и н ен бахытлы кунлерим сизин
мухаббатынызды кутип жасау екен. Крсылдым да, хэмме
эрманларым
cyyFa
шайылып кетги. Ууысымда калмады хеш
нэрсе. М ен сизи н ышкыныздан бийхуш бола алмадым.
Ханзаданын п эк руухы шырлап келип, езин ортага ура
берди. Ол caFaH керинбес еди, маган керинер еди ап-анык
болып. Ойламаган жерде аппак липаста кирип келер еди ол.
Мен
с о н д а г ы
коркы ны ш лары м ды сизден калай
жасырарымды билмей азапланар едим.
Б и р и н ш и са п ар ы м ы з Кавказга болды. Сиз маган
Минводы, Есентуки, Железноводск, Пятигорск, Кисловодск
калаларын кыдырттыныз. Машук тауынын басына шыктык.
Элбрус тауына алып бармакшы единиз, жол жабык екен.
О ны н е сеси н е бир топар саяхатшылар менен Домбай
тауына бардык. Жолда ГИД хаял:
165
— Он жагынызга каран , м ы нау к е р и н и п турран тау д и з-
беги «Уйкыдакы арыу» деп аталады. Егер д ы к к а т к о й ы п кара-
саныз, албетте, д у н ья н ы н а ж а й ы б а т л а р ы н а н л э з з е т л е н и п ,
бийгам уйыкдап аты рган сулы у х ая л к е з ал д ь щ ы зр а келеди,
— деди.
— К ара, — д е д и н и з с и з м е н и н б а р д ы к к а т ы м д ы сол
uioKKbiFa багдарлап. — Р а с -а к , бул у й ы к д а п ат ы р га н сен и н
-ууретин емес пе? Т эб ият деген ш еб ер сууретш и сен и оятып
алмай кези м енен су у р етк е а л га н д а , о н ы м а р м е р таслар
менен анау ш о к к ы н ы н б ас ы н а со гы п к е т к е н .
— Асырып ж и бердици з! — д ед и м к у л и п .
Х акы й каты н д а д а ол с у у р е т б и р к ы я л а п , б и р к о л ы н
бексесинин устине т асл а п , е к и н ш и к о л ы н б а с ы н а д асты к
етип у й ы к дап а т ы р г а н б ах ы т л ы х а я л г а у с а р ед и . С ен и н
дурыс с е з г е н и н д е й , м ен д е с о л а й у й ы к д а р е д и м . Расы н
айтсам, к е м н е н -к е м у й ы к д а р еди м с о н д а м е н . Б э р х э ояу
б о л ган м ан . С и зд и а л а г а д а е т п е у у ш ы н е з и м д и ж ортага
уйыклаганга салар едим, л ек и н , узы н к и р п и к л ер и м арасынан
си зи н хэр бир к ы й м ы л ы н ы зд ы , х э т т е , н е р е с т е д е й бийгам
уйкьщ ы зды да там аш алап ж атар еди м .
А зы рактан к ей и н б и з автобустан тусти к.
— Енди аспа ж ол м ен ен ен б и й и к ш о к к ы г а ш ы гамы з,
деди ГИД хаял.
Аспа жолда хэр адамга ж еке о р ы н л ы к екен . Орынлыклар
еки тау ортасына тарты лган жууан тр о с к а бекитилген. Билет
алып, арнаулы басты рм ага е тти к . Т рос усы ж ерд ен айланып
TaFbuiFaH. Аргы б и й и к таудан а й л а н ы п к и я ты р га н адамлар
аяры б а с т ы р м а а с т ы н д а г ы т е м и р б а с к а л д а к к а т и й г е н
! акытлары секи ри п туседи д е, о р н ы н н э у б е т кутип турган
е к и н ш и ад а м и й е л е й д и . У с ы л а й ы н ш а т е м и р а р к а н г а
бекитилген аспа о ры н л ы клар т ы н ы м с ы з х эр е к ет ге болады.
Б и з е к е у м и з о р ы н л ы к л а р г а и з б е - и з о т ы р д ы к . М ен
алдында, сен изимде.
— TayFa ш ы гы п б ар ат ы р га н д а т е м е н г е к а р а м а . Темен
тунгыйык хэм коркы ны ш лы б олы п к е р и н е д и , -д ед и н и з сиз
маган зинхарлап.
Б ерибир тем ен ге к е з и н туспей т у р м а й д ы е к е н . П ес-
теги TayFa ермелеп ескен карагайлар, багана ж ерден караган-
дай айбатлы ем ес, к ер и си н ш е, т а с л а р д ы н а р а с ы н а н зорга
кысылып шыгып турган ш еплерге уксап, тарбы йы п атыр еди.
166
I
Мен кезим ди ашып-жумып алдыма карадым. Жэне
пэске... Пэске нэзерим тусер екен, бирден хурейим ушып
к е т т и .
— Апа-а!— деп бакырып жибердим. Менин дауысымды
каптал даты тау шоккылары кайталап жантыртгы.
Тап хэзир темир аркан узилип жерге кулап тусетугындай
сездим эзимди. Лекин, кулап тусиу мен ушын коркьшышлы
емес еди. К,оркынышлысы — карагай агашлардын уша
басында бир агаштан бир агашка секирип, меннен кейинлеп
калмау ушын ентигип, Ханзада жууырып келер еди. Бир
мэхэл ол маган жудырыктай жуп-жумалак тас атты. Мен
кезимди жумып калдым. Тас кулагымнын тусынан «зуу»етип
сес шыгарып етип кетти. Ол жэне бир тас атты, жэне
б и р ..ж э н е ..ж э н е ... Енди мен басымды колым менен
келегейлеп, кезимди тарса жумып, мойнымды ишке тартып
отырып алдым. Сейлеуге, бакырыуга сесгим шыклады. Таслар
болса, соншелли жийи, соншелли тез пэт пенен гэ онымнан,
гэ солымнан зуулап етер еди дейсен, мисли, оны он-он бес
кол гезек бермей атып туррандай еди.
3opFa
екинши тау Fa жетип алдык. Орынлыктан секирип
тустим де, дус темениме куладым. Сиз жетип келип мени
кетерип алдьщыз.
— Не болды?
М ен сестимди ш ыгармай, ийинлерим селкилдеп
жыладым.
— Айт, корыкгын ба?
Унсиз бас ийзеп макулладым.
— Болды, езинди бас. Хэммеси етип кетти. Айттым
Foft,
пэске карама деп.
Биз тау басында бир сааттай дем алдык. Хеш нэрсе
сейлеспедик те. Тек, кийимлеримизди тесек етип, кол созым
жерде тургандай керинетугын акша бултларды тамашаладык.
Сиз маган кайтайык деуге бата алмадыныз.
Бизлерди ГИД хаял излеп келди. Хэмме саяхатшылар
автобуска минип, екеумизди кутип калган екен.
— Ж эне усы аркан менен тусемиз бе? — дедим мен
коркып,
— Баска жол жок, — деди ГИД хаял.
— М ен м и н б ей м ен ,—дедим азар-безер болып. —
Крркаман.
167
Хаял не ислерин билмей калды.
— Б и р и н ш и м эрте ме еди ? — д ед и ол си зге.С и з бас
ийзединиз.
— Онда былай етемиз, — деди ол бираз ойланы п турып.
— К осы нканы зды берин.
Хаял м енин косы нкам ды уш ели етип буклеп кезимди
байлады. С он колымнан услап келип, орынлыкка отыртызды
да ш ынжырды илдирди.
— А
ярын
темирге тийген уакта д эрхэл тусип ал! — деди
зинхарлап. Издеги оры нлы кларга сизлер екеуиниз избе-из
отырдыныз.
А ягы м ж ерге т и й м е й -а к ж ет и п к ел ген и м д и билдим.
К осы нка жука еди.
Ж ол бойы тау баурайы ндагы ауы лды н тусы нан еттик.
Автобус еки этажлы д укан н ы н алды нда токтады.
Do'stlaringiz bilan baham: |
