Muqaddima

 
ME’DANING SO‘RISH, EKSKRETOR VA HAZMGA ALOQADOR 
BO‘LMAGAN FAOLIYATLARI 
 
Me‘dada  ovqatning  kimyoviy  qayta  ishlanishi  natijasida  so
‘
rilishi  mumkin  bo'lgan 
mahsulotlar  monosaxaridlar  va  aminokislotalar  malum  miqdorda  hosil  boladi.  Ammo, 
me
5
  daning  shilliq  pardasida  so'rilishni  ta‘minlaydigan  maxsus  mexanizmlar 
rivojlanmagan. Shuning uchun monomer moddalar оz miqdorda me‘dadan qonga o'tgani 
bilan,  bu  jar  ay  on  oziq-moddalarning  o'zlashtmlisshi  uchun  amaiiy  ahamiyatga  ega 
emas.  Faqat  ba‘zi  moddalar,  masalan,  et.il  spirti  me‘dadan  tez  so'riladi.  Bu  spirtlar 
yog'larda  erish  xususiyatiga  bog`liq.  Me‘daga  tushgan  spirt  epitelial  hujayralar 
membranasida erib, qonga о‗ta oladi. 
Yuqorida  .me‘da  shirasi  tarkibida  modda  almashinuvmmg,  xususan  oqsil 
almashinuvming  qoldiq  modda  lari  borligi  aytib  o
‘
tilgan  edi.  Bu  moddalar  va  me‘da 
shirasida  uchraydigan  boshqa  bezlaraing  fermentlari  masalan,  amilaza  faol  sekretsiya 
yo`li  bilan  emas,  ekskretsiya  yo'li  bilan  ajratiladi.  Me‘daning  ekskretor  faoliyati  asosiy 
ajratuv a‘zolari: buyraklar — faoliyati shikastlanganda kuchayadi. 
Me‘da bezlarining mukotsitlari ajratadigan shilimshiq moddalar — mukoidlar shilliq 
pardani  mexanik  va  kimyoviy  shikastlanishdan  saqlaydi  Bundan  tashqari,  shu 
mukoidlardan  bin  —  gastromukoproteid  —  eritropoez  uchun  juda  muhim.  qon 
yaratilishining  (Kaslning)  ichki  omili  nomini  olgan  shu  modda  bo`lmasa,  vitamin  В12 
(Kasl tashqi omilining) so
‘
rilishi yetarli bolmaydi va xavfli kamqonlik rivojlanadi,