Muqaddima

VENA PULSI 
 
     Vena  pulsi  deb  yurakka  yaqin  joylashgan  venalarda  bosim  va  hajm  o‘zgarishlariga 
aytiladi. Vena pulsining kelib chiqishiga asosan o‘ng bo`lmachada bosimning o‘zgarishi 
sabab bo`ladi. 
     Vena pulsining egri chizig‘i – flebogrammada uchta tish ajratiladi: a, c, v (39-rasm). 
a-tish o‘ng bo`lmachaninig sistolasiga to‘g‘ri keladi. Hademay vena pulsi egri chizig‘ida 

---

 
 
151 
 
c-tish paydo bo`ladi. Bu bo‘yinturuq venanin yonida va undan pastroq joylashgan uyqu 
arteriyasining  turtkisidir.  v-tishning  paydo  bo`lishi  qorinchalar  sistolasi  oxirida 
bo`lmachalar qonga toiib, ularga qon tushishi biroz to‘xtab qolishiga bog‘liq. Shu vaqtda 
venalarda bosim oshib,  v tishni paydo qiladi. 
     Qonning  aylanib  chiqish  vaqti.  Qon  aylanish  doiralarining  hamma  qismidan 
qonning  o‘tishi  uchun  zarur  vaqt  qonning  aylanib  chiqish  vaqti,  deb  ataladi.  Odamda 
qonning  aylanib  chiqish  vaqti  o‘rta  hisobda  27  sistolaga  teng.  Tinch  holatda,  yurak  bir 
daqiqada 70-80 marta qisqarganda, 20-23 sekundni tashkil qiladi. 
     Qon  aylanib  chiqadigan  vaqtning 1/5 qismi  kichik qon  aylanish  doirasiga, 4/5 qismi 
esa katta qon aylanish doirasiga to‘g‘ri keladi.