Mundarija Kirish I. Bob. O’zbekistonda suv havzalari va ulardan foydalanish holati

Loran GI, Shveysariya hamkorlik byurosi mintaqaviy direktori:
– Toshkent anjumani suv resurslaridan oqilona foydalanish, mintaqaviy va global darajada gidrologik balansni saqlash, suv xo‘jaligi infratuzilmasini modernizatsiya qilish, bu borada xalqaro hamkorlikni yanada mustahkamlash kabi masalalarni xalqaro miqyosda muhokama etish uchun qulay imkoniyatdir.
Orolbo‘yida yuzaga kelgan nafaqat ekologik, balki dunyo miqyosida og‘ir oqibatlarga olib kelishi mumkin bo‘lgan murakkab ijtimoiy-iqtisodiy va demografik muammolarni zudlik bilan hal qilish lozim. O‘rta Osiyo mintaqasining ko‘p millionli aholisi uchun hayotiy muhim ahamiyatga ega ushbu jiddiy masalalarni bartaraf etish bugun jahon hamjamiyatidan birgalikda va hamkorlikda harakat qilishni talab etadi.
O‘zbekiston bilan aloqalarimiz izchil rivojlanmoqda. Ayni paytda mamlakatingiz bilan hamkorlikda suv ta’minoti masalalariga qaratilgan loyihalar ustida ish olib boryapmiz.
Keti Unger Shayestex, Germaniya geofanlar bo‘yicha tadqiqot markazining CAWa loyihasi muvofiqlashtiruvchisi (Germaniya):
– Bizning markazimiz O‘zbekiston bilan “Markaziy Osiyoda suv” loyihasi bo‘yicha ish olib bormoqda. Ekologik, ayniqsa, transchegaraviy muammolarni hal etish uchun ochiq muloqot zarur. O‘zbekistonda o‘tkazilgan ushbu xalqaro konferensiya bunday yondashuvga yaxshi misol bo‘la oladi.
Orol inqirozini bartaraf etish, dengiz havzasida barqaror rivojlanish va bu yerda yashaydigan barcha odamlar farovonligini oshirish maqsadida ekologik ahvolni yaxshilash uchun O‘rta Osiyo mamlakatlari va xalqaro tashkilotlar vakillari birgalikda harakat qilishi, o‘zaro hamkorlikni yanada faolroq yo‘lga qo‘yishi zarur.
O'zbekistonda suvdan foydalanish va suv iste'moli tartibi ishlab chiqildi
2013 yil 19 mart kuni O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi 82-sonli qarori bilan “O'zbekiston Respublikasida suvdan foydalanish va suv iste'moli tartibi to'g'risidagi nizom (keyingi o'rinlarda – Nizom) tasdiqlandi.
Suv resurslaridan oqilona foydalanish maqsadida qabul qilingan ushbu Nizom 2013 yilning 1 aprelidan boshlab amalga kiritildi. Suvdan foydalanish sohasida davlat boshqaruvi O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, mahalliy davlat hokimiyati organlari, shuningdek suvdan foydalanishni bevosita yoki havza (hududiy) boshqarmalari orqali tartibga soluvchi maxsus vakolatli davlat boshqaruvi organlari tomonidan amalga oshiriladi.
Qishloq va suv xo'jaligi vazirligi (yer usti suvlari), Davlat geologiya va mineral resurslar qo'mitasi (yer osti suvlari) hamda Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Yer qa'rini geologik o'rganish, sanoatda, konchilikda va kommunal-maishiy sektorda ishlarning bexatar olib borilishini nazorat qilish davlat inspeksiyasi (yer osti issiq suvlari va mineral suvlar) o'z vakolatlari doirasida suvdan foydalanishni tartibga solish sohasida maxsus vakolatli davlat boshqaruvi organlari hisoblanadi.
Suvdan foydalanish va uni muhofaza qilish ustidan davlat nazoratini mahalliy davlat hokimiyati organlari; tabiatni muhofaza qilish Davlat qo'mitasi; Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Yer qa'rini geologik o'rganish, sanoatda, konchilikda va kommunal-maishiy sektorda ishlarning bexatar olib borilishini nazorat qilish davlat inspeksiyasi; Sog'liqni saqlash vazirligi; Qishloq va suv xo'jaligi vazirligi tomonidan amalga oshiriladi.
O'zbekiston Respublikasi va Orol dengizi havzasidagi boshqa davlatlar hududida joylashgan transchegaraviy suv ob'ektlaridan (Amudaryo, Sirdaryo, Zarafshon daryolari, Orol dengizi va boshqa transchegaraviy suv ob'ektlaridan) foydalanishni tartibga solish O'zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalariga muvofiq amalga oshiriladi.