|
MUNDARIJA:
Kirish ……………………………………………………………………… 3
I bob. Ekskursiyani olib borishning maxsus metodik usullari
1.1. Ekskursiyani olib borish texnikasining mazmuni ……………………… 7
1.2. Ekskursiya xizmatining tashkiliy masalalari ……….…………………. 13
1.3. Diqqat (e`tibor) krizisi va uni bartaraf etish yo`llari ………………… 18
II bob. Ekskursiya xizmatining funksiyalari, xususiyatlari va tasniflash
2.1. Ekskursiya rahbari - gidga qo‘yiladigan talablar …………………….. 23
2.2. Ekskursiya xizmatini tayyorlash texnologiyasi ………………..……... 36
Xulosa …………………………………………………………………….. 41
Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati ………………………………………. 44
Kirish
.
Kurs ishi mavzusining dolzarbligi. O`zbekiston Respublikasi turizmni rivojlantirishning istiqboldagi maqsadi – respublikaning milliy-madaniy tiklanishi, milliy iqtisodiyotning ustuvor tarmoqlaridan biri sifatida turizmni rivojlantirish borasidagi ijtimoiy-iqtisodiy va xo`jalik masalalarini hal qilishdir.
O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2003 yil 12-noyabrdagi «2006- 2010 yillarda O`zbekiston Respublikasida xizmatlar sohasi va servisni jadal rivojlantirish haqida» gi qarorlarining qabul qilinishi respublika hukumatida ushbu sohaga katta e`tibor qaratilayotganligini ko`rsatadi. O`zbekiston qulay tabiiy-iqlim sharoitlariga, boy tarixiy, madaniy merosga va ayni paytda ham ichki, ham xalqaro turizmni rivojlantirish uchun yuqori salohiyatga ega. O`zbekistonni sharq va g`arbni bog`lab turuvchi «Buyuk Ipak yo`li» dagi belbog` sifatida yaxshi bilamiz. Turizm sohasi oldida turgan asosiy vazifa – O`zbekistonning tabiiy iqlimiy, rekreatsion, ijtimoiy-iqtisodiy va tarixiy madaniy salohiyatini hisobga olgan holda ichki va xalqaro turizm ehtiyojini qondirishga yo`naltirilgan yuqori rentabelli turistlik tarmoqni yaratishdan iborat. Yurtimizda “Turizm” sohasini takomillashtirish borasida muayyan ishlar amalga oshirilgan bo`lsa-da, bu borada qilinishi lozim bo‟lgan ishlar dolzarb muammo bo`lib turibdi.
Oʻzbekistonda turizm sohasiga rahbarlikni "Oʻzbekturizm" milliy kompaniyasi (27-iyul 1992-yilda tuzilgan) olib boradi. Kompaniyaning asosiy vazifasi turizm infrastrukturasini rivojlantirish, chet el sarmoyasini jalb qilib zamonaviy turistik komplekslarni barpo etish, yangi turistik yoʻnalishlarni ishlab chiqish, xizmatlar doirasini kengaitirish va boshqalardan iborat.
Turizm sohasidagi munosabatlarni huquqiy jihatdan tartibga solish, turistik xizmatlar bozorini rivojlantirish, shuningdek, turistlar va turistik faoliyat subʼyektlarining huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish maqsadida Oʻzbekiston Respublikasining "Turizm toʻgʻrisida"gi qonuni kabul kilingan (20-avgust 1999). Shu bilan birga Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining "2005-yilgacha boʻlgan davrda Oʻzbekistonda turizmni rivojlantirish davlat dasturi toʻgʻrisida"gi farmoni (15-aprel 1999) sohani rivojlantirishda muhim omil boʻldi.
Turizm tashkilotlarini takomillashtirish hamda kichik va oʻrta turistik korxonalarning xizmat koʻrsatish bozorini faollashtirish, shuningdek, xorijiy sarmoyani turizm sohasiga jalb kilish maqsadida 1998-yilda Oʻzbekiston Respublikasi hukumati qarori bilan Toshkentda "Xususiy sayyoxlik tashkilotlari uyushmasi" tashkil etildi. U 300 dan ziyod turistik korxonalar bilan yaqindan aloqada boʻlib faoliyat olib boradi. Oʻzbekistonda "Kumushkon" turistik bazasi va "Sanzar" kemping majmuasi mavjud boʻlib, ular "Oʻzbekturizm" milliy kompaniyasi tizimi tashkilotlari hisoblanadi. Shu bilan birga Chorvoq, Chimyon, Beldersoy dam olish oromgohlari va yuzga yaqin xususiy mehmonxonalar ishlab turibdi. Oʻzbekistonda koʻplab turistlarni qabul qilish va ularga xizmat koʻrsatish imkoniyatiga ega boʻlgan mehmonxonalar soni tobora oʻsib bormoqda.
"Ekskursiya" so'zi lotin tilidan kelib chiqqan bo'lib, yurish yoki sayohat degan ma'noni anglatadi. Bu atama individual yurish yoki sayohatni anglatadi diqqatga sazovor joylar ilmiy, ta'lim yoki ko'ngilochar nuqtai nazardan qiziqish. Ekskursiyada uchta element ishtirok etadi: va ekskursiya ob'ekti (yoki predmeti).
Ekskursiya ob'ekti tarixiy, madaniy, estetik yoki ilmiy ahamiyatga ega bo'lgan ob'ekt yoki hodisadir. Diqqatga sazovor joyga tashrif gid tomonidan nazorat qilinadi. Bu berishga qodir bo'lgan malakali mutaxassis batafsil ma'lumot tashrif buyuruvchiga ob'ekt haqida. Ob'ektni ko'zdan kechirishda ekskursiya turiga qarab bir yoki bir necha ekskursionist ishtirok etadi.
Ekskursiyani o'tkazish maqsadi uning yo'nalishini belgilaydi. Ko'pincha sayohat qiziqarli bo'ladi. Bunday sayohatlar ajralmas qism hisoblanadi. Aks holda ekskursiya tarbiyaviy hodisaga aylanadi.
Ekskursiyaning muhim farqlovchi xususiyati ob'ekt haqida fikr yuritish va u haqida ma'lumot olish imkoniyatidir. Tafakkursiz ekskursiya ma'ruzaga, informatsion jihati bo'lmasa, ekskursiya tekshiruvga aylanadi.
Ko'pgina tarixchilarning fikriga ko'ra, birinchi ekskursiyalar muqaddas joylarga ziyorat qilish sayohatlarini o'z ichiga oladi. Sport ekskursiyalariga Olimpiya o'yinlari kiradi Qadimgi Gretsiya... Ammo faqat yigirmanchi asrning boshlarida ekskursiya faoliyati mustaqil yo'nalishga aylandi. Bunga transport yo'nalishlari, turizmning rivojlanishi katta hissa qo'shdi. Yuqori sinf vakillariga dunyoning turli burchaklariga bemalol sayohat qilish, shuningdek, farzandlarini boshqa mamlakatlarga o‘qishga yuborish imkoniyati berildi.
Sayohat bilan bir vaqtda ular bolalar bilan o'quv ekskursiya tadbirlarini o'tkazishni boshladilar. Ularning asosiy maqsadi talabalarni tanishtirish edi muhit, ya'ni ular edi har xil turlari tabiatga ekskursiyalar. Shu bilan birga, ekskursiya faoliyatining faol rivojlanishi tug'ildi va ekskursiyalarni tashkil etish va o'tkazish bilan shug'ullanadigan turli kompaniyalarning shakllanishiga olib keldi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
