Mundarija kirish i-bоb. Cholg'uda ijro etishni o'rgatishning asosi

2. Avval o'tilgan materialni takrorlash va umumlashtirish darsi. Bilim va ko'nikmalarni takrorlash va umumlashtirish yuqorida ko'rib chiqilgan dars turlarida ham uchraydi. Bunda u bilimni o'zlashtirish jarayonining unsuri sifatida xizmat qiladi. Awal o'tilgan materialni navbatdagisi bilan bog'lash uchun takrorlash qo'llaniladi, lekin bunday takrorlashdagi o'quv materiali nisbatan kichik hajmga ega bo'ladi. Misol uchun
musiqa asarini o'rganish jarayoniga murojaat etamiz. Yangi materialni o'rganish darsida kuyni qismlarga bo'lib o'rganish maqsadga muvofiq keladi. Ayrim qismlar o'zlashtirilgandan so'ng, ularni yaxlit tarzda (to'xtamasdan) ijro etish vazifasi turadi. Bunga erishish uchun o'quvchi takrorlash va umumlashtirish ishlarini bajaradi. Musiqa asarini yaxlit tarzda ijro etishda musiqiy fikrlaming boshlanishi va tugashini, yo'nalishi va ayji(kulminatsiyasi)ni belgilab olish muhim ahamiyatga ega. Bundan tashqari, o'quvchida musiqa asarining shakli to'g'risida aniq tasawur bo'lishi kerak.

Bu tuidagi darsda o'quvchini musiqa asarini to'la tahlil eta olishga ham o'rgatib boriladi. Buning uchun ayrim savollaiga javob topish, so'z onqali musiqa asarining umumiy kayfiyati, shakli va yo'nalishini bayon eta olish vaztfalari qo'yiladi. Takrorlash va umumlashtirish darsida kerakli musiqa yozuvlarini tinglash ham o'zining yaxshi samarasini beradi.

Bundan ko'rinib turibdiki, o'qituvchi tanlab olgan dars turiga qarab takrorlash va umumlashtirish darsining tuzilishi turlicha bo'lishi mumkin. Ko'p hollarda darsning bu turi o'z ichiga quyidagilarni oladi: 1) Musiqa asarining umumiy tuzilishi to'g'risidagi suhbat va asarning tahlili; 2) o'quvchining ijro etishi uchun murakkab bo'laklarni alohida ko'rib chiqish; 3) asarni yaxlit ijro etish; 4) xulosa chiqarish;~5) uy vazifasini belgilash.

3.