Мундарижа банк иши

7. Бизнес-менежерларни бошқарувчи сифатида қаранг 
Таваккалчиликни таҳлил қилиш менежерлар тасаввуридаги кутилган келажак 
ҳақида ҳаққатга яқинроқ кўринишни таъминлаши керак, бошқача айтганда, улар 
имкониятларни ўз ичига олиши керак. Катта менежерлар ёрдамчи функцияларни 
таваккалчиликни камайтиришни энг муҳим стратегия сифатида қарашига тўсқинлик 
қилиши даркор. Улар, кўп сонли назорат воситаларини қўллагандан кўра, турли 
профилактик бошқариш воситалари ва таваккалчиликни бартараф этишнинг янада 
самарали усуллари ёрдамида бизнес жараёнларини ҳимоя қилишнинг қўшимча 
алтернативалари мавжудлигини тушунтиришлари керак. Тармоқ менежерлари 
рискларни бошқариш бўйича мажбуриятлар иккинчи даражали масала ёки ўзларининг 
"ҳақиқий ишларидан" чалғитадиган нарса деб тушунмасликлари керак. Директорлар 
кенгаши, мавжуд стратегияни, режаларни ва лойиҳаларни "дастлабки" кўриб чиқишни 
ташкил қилиши керак, мавжуд бизнесни бошқариш тизими ташкилотнинг қўйилган 
мақсадларига эришиш учун этарлича ишончли ёки йўқлигини аниқлаши керак. 
Директорлар кенгаши юқори раҳбариятдан мақсадга эришиш аниқ бўлмаган (сифат, 
вақт ва пули нуқтаи назаридан) даражани тушунтиришларини сўраши керак. Бу 
манфаатдор томонлар учун асосий муаммо саналади. Шу пайтда, юқори раҳбарият 
корхона раҳбарларини хатарларни бошқариш бўйича экспертлар ва назоратчиларнинг 
тажрибасидан фойдаланишга ундаши керак. Бу "универсаллар" сотиб олиш 
режалаштирилаётганида, янги маҳсулот тури ишлаб чиқилаётганида ёки янги бозорлар 
пайдо бўлаётганида стол атрофида ўтиришлари керак. Тадбиркорлик соҳасидаги янги 
имкониятлар ортидан қувиш аниқ ваъда қилинган натижалар билан боғлиқ бўлган 
таваккалчилик борасидаги жиддий мухокамалар асосида босқичма-босқич олиб 
борилиши керак. 
8. Яхлит бошқарув маълумотларини талаб қилиш 
Юқори раҳбарият кўп сонли функсияларни бажарувчи бўлимлар биргаликда 
ишлаши натижасида тузиладиган яхлит интеграллашган ҳисоботни талаб қилиши 
керак. Унинг олдига қўйилган мақсад аввалги даврда бизнес мақсадларига қай 
даражада эришилганлиги ва кейинги даврда уларга қай даражада эришиш кераклиги 
ҳақида умумий тасаввурни шакллантиришдан иборат бўлиши керак. Юқори раҳбарият 
маълумотларни тақдим этувчилардан мавжуд, олиш мумкин бўлган бизнес 
маълумотларини таҳлилнинг замонавий воситалар ва методлар асосида тайёрлашни 
талаб этиши керак. Улар бошқарув тузилмасининг самарадорлигини, авваламбор, 
танлама текшириш асосида эмас, балки катта ҳажмдаги битимлар таҳлили асосида 
кузатиши керак. Улар қоидабузарликларни ва салбий ҳолатларни ўз вақтида аниқлаш 
ва бошқарув қарорларини қабул қилишда ноаниқликни камайтириш учун бизнес-

---

97 www.journal.bfa.uz 
аналитикларнинг имкониятларини ошириш мақсадида битимлар бўйича ўтказмалар 
оқимининг доимий мониторингидан фойдаланишлари керак.