Mulkiy va ekologik soliqlar fanidan mustaqil ish

Uglerod soligini bazasi, stavkasi va tolovchilari
Soliq solinadigan bazani aniqlash
Uglerod soligʻining obʼekti uglerod tarkibli yoqilgʻilar, subʼekti esa faoliyatida uglerod isteʼmol qiluvchi (emissiya qiluvchi) tarmoqlar va muayyan subʼektlardir. Soliq solinadigan bazani aniqlash uglerod soligʻini loyihalashda dastlabki va eng muhim qarorlardan biri hisoblanadi. Baza qanday aniqlanishi chiqindilarni kamaytirish darajasiga, hosil boʻlishi mumkin boʻlgan daromad miqdoriga va soliq solinadigan tarmoqlar va guruhlarga taʼsir qiladi. Bu, shuningdek, uglerod soligʻini joriy qilish boʻyicha qabul qilinishi kerak boʻlgan boshqa muhim qarorlarga taʼsir oʻtkazadi. Xususan, emissiyani qisqartirish yoki tushumni oshirish maqsadiga erishish uchun kerak boʻladigan soliq stavkasidan tortib, soliqni joriy etish uchun zarur boʻlgan institutsional kelishuvlar turigacha bunday qarorlar sirasiga kiradi.
Soliq solinadigan bazani turli yoʻllar bilan aniqlash mumkin boʻlsa-da, qazib olinadigan yoqilgʻilarni ishlab chiqarish, import qilish va sotish boʻyicha bevosita emissiya soliqlari (yoqilgʻiga asoslangan) ishlab chiqarish va oraliq ishlab chiqarish deb ataladigan soliqlar oʻrtasida katta farq boʻlishi mumkin. Masalan, elektr energiyasini ishlab chiqarish, sanoat jarayonlari va chiqindilarni yoʻq qilish kabilar shular jumlasidandir. Yonilgʻiga solinadigan soliqlar odatda eng sodda hisoblanadi va bugungi kunda ular uglerodga soliqning keng tarqalgan turidir (2-jadval). Bu turdagi uglerod soligʻi koʻpincha minimal qoʻshimcha boshqaruvni talab qiladi. Bundan tashqari, soliq toʻlash uchun masʼul boʻlgan yuridik shaxsni aniqlash odatda mavjud aksiz soligʻi qoidalariga muvofiq amalga oshiriladi.
2-jadval
Uglerod soligʻining yonilgʻi va emissiya turlari

Yonilgʻiga solinadigan soliqlar