Muhandislik geologiyasi va gruntlar mehanikasi 2-on javoblari gruntshunoslik fani nimani o`rgatadi?

MUHANDISLIK GEOLOGIYASI VA GRUNTLAR MEHANIKASI 2-ON JAVOBLARI
1.Gruntshunoslik fani nimani o`rgatadi?
J: Gruntshunoslik – gruntlar haqidagi fan bo’lib, inshoot zaminini tashkil etuvchi, qurilish materiali bo’lib xizmat qiluvchi tog’ jinslarinng tarkibi, tuzilishi va xossalarini o’rganadi. Gruntshunoslik tog’ jinslarining tarkibini, tuzilishini va xossalarini o’rganuvchi fan bo’lib, muhandis – geologiyasining asosiy bo’limlaridan biri hisoblanadi. gruntshunoslik fanining asosiy vazifasi yer qobig’ining yuqori qavatlarini tashkil etuvchi gruntlarni o’rganishdir. Gruntshunoslik fanining asosiy vazifasi bu gruntlarning tarkibi,ichki tuzilishi va teksturasiga asoslanib, ularning xossalarini o’zgarishini aniqlab berishdir. Gruntlarning tarkibi, ichki tuzilishi va teksturasi, xossalari o’z navbatida tog’ jinslarining hosil b o’lish jarayonida namoyon b o’lib, keyingi turli xil hodisalar natijasida o’zgarib turadi
2.Grunt nima va uning turlari?
J: Grunt – bu insonning qurilishidagi muhandis faoliyatining asosiy manbai bo’lib xizmat qiluvchi, bir necha murakkab tarkibli h ar qanday tog’ jinsidir. Gruntlar tarkibida qattiq, suyuq va gazsimon qismlarning borligiga asoslani bir fazali, ikki fazali va uch fazali b o’lishi mumkin. Bir fazali gruntlar – quruq gruntlar bo’lib, (masalan qumlar) qattiq va gazsimon moddadan tashkil topgan. Bir fazali deb atalishiga sabab, bu holda gazsimon faza gruntning mexanik xossasiga ta’sir etmaydi. Ikki fazali – gruntlar amaliy jihatdan qattiq qism va suvdan tashkil topgan bo’lib, ularga suvga to’yingan tog’ jinslari misol bo’ladi. Uch fazali – bu shunday gruntlarki, ularning g’ovaklarida suv va havo bo’lib, bu yerda havo gruntning mexanik xossasiga ma’lum miqdorda ta’sir etadi. Bularga misol qilib aeratsiya qavatining pastki qismida yotgan tog’ jinslarini olish mumkin. Hozirgi vaqtda olimlarimiz to’rtinchi modda, ya’ni ko’pincha tuproqning tarkibida uchrovchi mikroorganizmlarning grunt xossasiga ta’sir etishini aniqladilar.
3.Gruntlardagi ichki bog`lanishlar va ularning ahamiyati?
J: Gruntlarning mustahkamlik ko’rsakichlari ularning ichki bog’lanishiga bog’liq bo’lib, ular 2 guruhga bo’linadi. 1)Kristallbog’lanishlar 2)Suvli- kolloidlibog’lanishlar Kristallbog’lanishlar-gruntning kimyoviy tarkibiga bog’liq bo’lib, judamustahkam, lekin mo’rt bo’ladi, ular buzilganda qayta tiklanmaydi. Bu bog’lanishlarning mustahkamligi minerallarga bog’liqdir. Suvli- kolloidli bog’lanishlar - suvning miqdoriga bog’liq bo’lib, buzilgandan so’ng ko’p yoki oz miqdorda tiklanishi mumkin, yopishqoq,plastic, yyumshoq, qaytuvchan hisoblanadi