Muhandislik geologiyasi va gruntlar mehanikasi 2-on javoblari gruntshunoslik fani nimani o`rgatadi?

4.Kristall bog`lanishlar va ularning turlari?
J: Mustahkam kristall bog'lanishli sun’iy gruntlar:Agar qoya tog' jinslarida yoriqlar bo’lsa bu tog' jinslarining mustag'kamligin oshirishi va suv o’tkazuvchanligini kamaytirishi uchun bu yoriqlarga har xil sementlar, silikatlar, gilli-silikatlar, betonlar yuboriladi va mahkamlanadi. Tog' jinslari yoriqlariga har xil eritmalar yuborish yo’li bilan ularda turli bog'lanishlar hosil qilinadi. Masalan, sement yordamida suvning kristall bog'lanishlar hosil qilinsa, glinalar yordamida esa ionli-elektrostarik bog'lanishlar hosil qilinadi. Shu yo’l bilan dispers gruntlarda har xil usullar yordamida sun’iy yo’l bilan mustahkam kristall tuzilishi bog'lanishlar hosil qilish mumkin. Natijada gruntlar “to’planib” sun’iy qoya tog' jinslari g'osil bo’ladi. Bunday usullarga: 1.Dispers gruntlarini sement, kultutgich mahsulotlari, ohak, suyuq silikat, katron va boshqa moddalar yordamida mahkamlash; 2. Lyossimon va gilli gruntlarni kuydirish kiradi. Yirik bo’lakli, qumli,lyoss va gili tog' jinslarini portlandsem ent yordamida maxkamlash usuli qurilishda keng qo’llaniladi. Lyossimon va gilli gruntlarni kuydirish 700-900 gradus va undan yuqori bo’lgan haroratda olib boriladi. Kuydirish natijasida mineral donalarining qisman kuyishi va ularda yangi ichki tuzilishli kristall bog'lanishlar hosil b o’ladi. Bunda gruntlarning mineralogik tarkibi ham o’zgaradi. Gruntning xossalari butunlay o’zgarib ketadi. Ularning mustahkamligi suvga chidamliligi oshadi, issqlikning kam o’tkazuvchan bo’ladi.
5.Suvli kolloidli bog`lanishlar va ularning xossalari?
J: Cho’kindi tog’ jinslaridan ba’zi qoyatosh jinslardagi kristall bog’lanishlar suvda ivitilganda bo’shashib, suv kolloidli bog’lanishga o’tadi. Bu guruhdagi jinslar yarim qoyatosh jinslar deb ataladi. Qoyatoshli bo’lmagan tog’ jinslari zarralari orasidagi bog’lanishlar siljuvchan, suvli kolloidli bo’lsa, ularga bog’langan gruntlar, qoyatoshli bo’lmagan va zarralari orasidagi bog’lanishlar bo’lmasa, bog’lanmagan yoki ayrim – donali deb ataladi