2. Amaliy psixolog faoliyatining asosiy yo’nalishlari
. 3.Amaliy psixologiyani tuzilishi va bo’limlari
.
V. I. Slobodnikov va E. I. Isaevlar tomonidan “Amaliy psixolog” tushunchasini ikki jihatini ajratib ko’rsatadi: Amaliy psixolog-amaliy tartib sifatida “tabiiy-ilmiy tipdagi akademik tadqiqot psixologiyasiga yo’nalgandir Amaliy psixolog-maxsus psixologik amaliyot sifatida undagi asosiy yo’nalganlik psixikani tadqiq qilishga emas, psixika bilan ishlashga qaratilgandir.Amaliy psixolo g • “buyurtmachi”lar tomonidan qo’yilgan masalalarni hal qilishga yo’naltirilgan faoliyatAMALIY PSIXOLOGNING FAOLIYAT YURITADIGAN JABHALARI Ekstremal psixologiya Siyosiy psixologiya Sport psixologiyasi Savdo psixologiyasi San`at psixologiyasi Marketing psixologiyasi Mehnat psixologiyasi Pedagogik psixologiya Tibbiyot psixologiyasi Yuridik psixologiya Harbiy psixologiya
a) muhandislik psixologiyasi - inson bilan mashina o’rtasidagi vazifalarni taqsimlash masalalalarini hal qiladi va asosan operatorlarning faoliyatini o’rganadi b) aviatsiya psixologiyasiuchishga o’rganish jarayoni va uchish moslamalarini boshqarishda inson faoliyatining psixologik qonuniyatlarini o’rganadi MEHNAT PSIXOLOGIYASI: inson mehnat faoliyatining psixologik xususiyatlarini, mehnatni ilmiy asosda tashkil qilishning psixologik tamoyillarini o’rganadi. Mehnat psixologiyasining bir nechta bo’limlari mavjud • v) kosmik psixologiya - vaznsizlik holati, fazoviy tasavvurlar chalkashib ketgan vaqtda va organizmga juda ko’p ortiqcha ta`sirlar yuklangan paytda asab va ruhiy zo’r berish bilan bog`liq bo’lgan alohida holatlar tug`ilganda odam faoliyatining xususiyatlarini o’rganadi
Pedagogik psixologiya Tibbiyot psixologiyasi Yuridik psixologiya Harbiy psixologiya Sport psixologiyasi Savdo psixologiyasi • uning predmeti o’quvchilarga ta`lim-tarbiya berishning psixologik qonuniyatlarini o’rganish, o’quvchilar tafakkurini taraqqiy topishi, intellektual faoliyat malakalari va usullarini o’zlashtirish jarayonini boshqarish masalalarini o’rganadi • shifokor faoliyatining va bemor xulq-atvorining psixologik jihatlarini o’rganadi • xuquq tizimi bilan bog`liq bo’lgan psixologik masalalarni o’rganadi • kishining harbiy harakatlar sharoitidagi xulq-atvori bilan bog`liq hodisalar o’rtasidagi o’zaro munosabatlarini, psixologik targ`ibot metodlarini, harbiy texnikani boshqarishning psixologik muammolarini o’rganadi • sportchilar shaxsi va faoliyati xususiyatlarini, ularning psixologik jihatdan tayyorligining shartsharoitlari, musobaqalarni tashkil etish va o’tkazish bilan bog`liq psixologik omillarni o’rganadi • asosan rivojlangan
Fikrimizcha, amaliy psixologning vazifalari haqida fikr yuritilganda uning turli darajalarini ajratish lozim: Ilmiy-tadqiqotchilik vazifasi • shaxs shakllanishi va rivojlanishiga doir muammolarni hal qilishi bilan bog`liq Amaliy psixologiyaning amaliy vazifalari • muassasa va tashkilotlarda shaxs mehnati va alohida individumlarning qulay funktsiyalashuvini psixologik jihatdan ta`minlash bilan tavsiflanadi Amaliy vazifalar • aniq muammolar bilan belgilanadiG. S. Abramova psixologik ma`lumotlari sirasiga buyurtmachi, . mijoz, foydalanuvchi kabi tushunchalarni kiritadi MIJOZ • bu o’zi yoki boshqa shaxslar haqidagi bilimlarni psixologga etkazadi. SHunga ko’ra u o’zining bu psixologik ma`lumotlarni tarkibi uchun javobgarlikni his qiladi BUYURTMACHI • psixologga psixologik ma`lumot uchun murojaat qiluvchi shaxs (o’zi, tashkilot yoki boshqa shaxslar haqida). FOYDALANUVCHI • psixologdan psixologik ma`lumotlarni oluvchi shaxs.
Amaliy psixolog faoliyati 5 ta asosiy yo’nalishiga ajratiladi: PSIXOPROFILAKTIKA sog`lom psixologik muhitni yaratish uchun tushuntirish ishlarini olib borish bo’yicha tadbirlar o’tkazish faoliyatlari nazarda tutiladi. PSIXODIAGNOSTIKA uning asosiy maqsadi ma`lum bir shaxs yoki guruh haqida psixologik ma`lumotlar olish inson haqidagi aniq bilimlarni umumlashtirgan holda ilmiy nazariya asosida qo’lga kiritishdir. PSIXOLOGIK KORREKTSIYA mijoz ruhiyatining u yoki bu jabhasiga maqsadga yo’naltirilgan ta`sir sifatida tushuniladi, uning ko’rsatkichlarini yosh yoki boshqa me`yorlarga mos ravishda muvofiqlashtirishga yo’naltirilgan.
