Muhammadyoqub ostonaqulov budjet hisobi

(G'aznachilikka
o'tish sharoiîida: 147-«Budjet mablag'lari bo'yicha budjet
mablag ‘lari oluvchilar oldidagi majburiyatîar» subschyoti)
yoki
K red it 1 0 0 - « T ashkilot xarajatlari uchun talab qilib olgunga qadar depozit 
hisobvaragM » su b sch y o ti 
(G'aznachilikka o'tish sharoitida:
I47-«Budjet m ablag'lari bo'yicha budjet m ablag'lari oluvchilar
oldidagi majburiyatîar» subschyoti).
173-«B udjet toMovlariga d o ir hisob-kitoblar» subschyoti passiv 
subschyotdir. 173-«B udjet toMovlariga doir hisob-kitoblar» subschyotida,
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

odatda, ishchi va xizm atchilardan ushlangan darom ad solig‘i, h am da 
foydalanilm ayotgan 
mol-m ulkni 
ijaraga 
berishdan tushgan 
ijara 
sum m asining 50 foizi b o ‘yicha budjctdan b u d jet tashkilotining qarzini 
ko‘rsatadigan kreditli saldosi b o ‘lishi m um kin.
Y agon a ijtim o iy to ‘lov b o ‘y ich a p e n s iy a fondi bilan 
h iso b -k ito b la r h iso b i
Yagona ijtim oiy to ‘lov m oliyalashtirish m anbalaridan q at’iy nazar, 
soliq ushlanm alarini hisobga olm agan holda, b arch a ish haqi (darom ad) 
to‘lov turlariga hisoblanadi. Yagona ijtim oiy to ‘lovni ham da davlat 
ijtimoiy su g‘urtasiga m ajburiy badallar va ajratm alam i hisoblash, to ‘lash 
va taqsim lash to ‘g ‘risidagi Nizom 0 ‘zbek isto n R espublikasi A dliya 
vazirligida 2004-yil 6-aprcIda 1333-son bilan r o ‘yxatga olingan.
Budjet tashkilotlarida yagona ijtim oiy to ‘lov b o ‘yichahisob-kitoblam i 
buxgalteriya hisobida hisobini olib borish uchu n 175-«Yagona ijtim oiy 
to ‘lov bo ‘yicha hisob-kitoblar» subschyoti qoU laniladi. 175-«Yagona 
ijtim oiy to 'lo v b o 'y ic h a hisob-kitoblar» subschyotining kreditida 
hisoblangan yagona ijtim oiy to ‘lov sum m asi, u n in g debetida esa davlat 
soliq nazoratiga (pensiya fondiga) o ‘tkazib b erilgan yagona ijtim oiy 
to ‘lov summasi aks ettiriladi. 175-«Yagona ijtim oiy to ‘lov bo‘yicha 
hisob-kitoblar» subschyotining debeti b o ‘y ich a qoldiq summasi budjet 
tashkilotining davlat soliq nazoratiga o rtiqch a o'tkazilg an m ablag4 
summasini ko'rsatsa, uning kredit b o ‘yicha q o ld iq sum m asi esa budjet 
tashkilotining davlat soliq nazoratidan yagona ijtim o iy to ‘lov b o 'y ich a 
qarz summasi k o ‘rsatiladi.
2004-yil yanvar oyidan boshlab budjet tashkilotlari pensiya fondiga, 
aholini ish bilan ta ’m inlashga k o ‘m aklashish fondiga va kasaba 
uyushm alari kengashiga ajratm alarqilm asdan, balki ajratm a sum m asining 
hammasini faqat yagona ijtim oiy to ‘lov sifatida o ‘tkazib bera boshladi. 
A jratm a 
m ablag‘lari 
soliq 
organlarining 
b an k
m uassasalaridagi 
hisobvaraqlariga tushadi. Bank m uassasalari h a r kuni kelib tushgan 
yagona ijtim oiy to ‘lov sum m alarini shu k u n n in g o ‘zida belgilangan 
m e’yorlar b o ‘yicha tum an (shahar) ijtim oiy t a ’m ino t boMimlariga va
231
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

t u m a n ( s h a h a r ) a h o l i n i is h b i l a n t a ’m i n l a s h g a k o ‘m a k l a s h i s h b o 'l i m l a r i g a
h a m d a Q o r a q a l p o g ‘i s t o n R e s p u b l i k a s i , v i l o y a t l a r v a T o s h k e n t s h a h a r
k a s a b a u y u s h m a l a r i k e n g a s h l a r i g a a j r a t m a q i l i b o tk a z i b b e r a d i.
Y a g o n a i j t i m o i y t o l l o v n i h i s o b l a s h b a r c h a is h c h i v a x i z m a t c h i l a m i n g
m e h n a t h a q i s u m m a s i g a n is b a t a n h a r y il n i d a v l a t b u d je t i ta s d iq l a n g a n d a
b e l g i l a n g a n f o i z d a a m a l g a o s h i r ila d i.
Y a g o n a i j t i m o i y t o ‘l o v m o l i y a l a s h t ir i s h m a n b a l a r i d a n q a t ’i y n a z a r , 
s o l iq u s h l a n m a l a r i n i h i s o b g a o l m a g a n h o ld a , b a r c h a is h h a q i ( d a r o m a d )
t o ‘lo v t u r l a r i g a h i s o b l a n a d i . B u n d a q u y id a g i t o ‘ lo v tu r l a r i d a n y a g o n a
ijti m o i y t o ‘l o v h i s o b l a n m a y d i :
1. F o y d a l a n i l m a g a n t a ’ti l u c h u n k o m p e n s a t s i y a ;
2 . I s h d a n b o ‘ s h a s h c h o g ‘id a g i is h d a n b o l s h a s h n a f a q a s i;
3 . M o d d i y y o r d a m s i f a ti d a b e r i l a d i g a n p u l n a f a q a l a r i n i n g t u r li 
x il la r i;
4 . K o m p e n s a t s i y a t o 'l o v l a r i ( x i z m a t s a f a r l a r i g a o i d s u t k a lik p u l l a r v a
s u t k a li k p u l o ‘m i g a t o ‘l a n a d i g a n t o ‘lo v l a r , is h b i l a n b o g 'l i q s h i k a s tl a n i s h
y o k i b o s h q a x i l d a g i s o g M iq q a y e t k a z i l g a n z a r a r n a ti j a s i d a k o ‘r i l g a n
z a r a m i n g q o p l a n i s h i g a o i d t o ‘lo v l a r ) ;
5 . 
A y r i m
t o i f a d a g i
x o d im l a r g a b e p u l
b e r i l a d i g a n k v a r t i r a l a r , 
k o m m u n a l x i z m a t l a r , y o q i l g ‘i, o y l i k y o ‘l c h i p t a l a r i q i y m a ti y o k i u l a m i
q o p la s h q i y m a t i ;
6 . B e r il g a n m a x s u s k i y i m - b o s h , m a x s u s p o y a f z a l v a y a k k a ta r ti b d a g i 
b o s h q a h i m o y a v o s i t a l a r i , s o v u n , y o g ‘s i z l a n t i r i s h v o s i ta l a r i, s u t v a
d a v o l a s h - p r o f i l a k t i k a o v q a t l a n i s h i n i n g q i y m a t i ;
7 . B e p u l o v q a t l a n i s h q iy m a ti ;
8. T u s h l i k l a r g a o i d d o ta t s i y a l a r , s a n a t o r iy - k u r o r t l a r d a d a v o l a n i s h g a , 
d a m o li s h u y l a r i g a y o ‘ l l a n m a l a m i n g q i y m a t i , s t a t s i o n a r v a a m b u l a t o r i y a d a
d a v o l a n i s h u c h u n t o ‘ lo v l a r ;
9 . I s h l a s h u c h u n b o s h q a h u d u d g a o ‘t k a z i s h y o x u d k o c h i b o t i s h
c h o g 'i d a b o r i s h , m o l - m u l k n i ta s h is h v a x o n a n i ij a r a g a o l i s h b o ‘y i c h a
x a r a j a t l a m i n g q o p l a n i s h i ;
10. D o i m i y i s h i y o ‘l d a o ‘ta d i g a n y o k i s a y y o r tu s g a e g a b o ‘lg a n
y o x u d x i z m a t s a f a r l a r i m u n o s a b a ti b i l a n b o g 'l i q h o l l a r d a i s h h a q i g a
s u t k a l i k t o ‘l o v p u l i o ‘m i g a q o * s h im c h a t o 'l o v v a u s t a m a l a r ;
232
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

11. M ehnat uchun taqdirlashlarsiz ishlangan kunlar (shanbaliklar, 
yakshanbaliklar va sh.k.) uchun tegishli budjet yoki x a y riy a fo nd lan
hisobiga o ‘tkaziladigan ish haqi;
12. Ish haqi fondi (m eh n atg a haq to 'lash fo nd i) hisobidan 
o ‘tkaziladigan yubiley sanalari, tu g ‘ilgan kunlar m unosabati b ilan, uzoq 
yillik va nuqsonsiz m ehnat faoliy ati uchun, faol jam o atch ilik ishi uchun 
va boshqa shunga o ‘xshash h o llard a rag'batlantirish to 'lo v la ri (bunga
m ukofotlar ham kiradi);
13. M usobaqalar, ko'riklarda, tanlovlar va shu k ab ilard a sovrinli
o ‘rinlar uchun beriladigan pul m ukofotlari;
14. K orxonalar va tashkilotlar tom onidan ishlab chiqarishdan 
ajralgan holda o ‘qish uchun y uborilg an o'qu v ch ilarg a toManadigan 
stipendiyalar;
15. K orxona, m uassasa va tash k ilo tlar hisobidan yosh m utaxassislarga 
oliy yoki o ‘rta maxsus o ‘quv y u rtin i tam om laganlaridan s o ‘n g ta 'til vaqti
uchun to ‘lanadigan nafaqalar;
16. D avlat ijtimoiy sug‘u rtasi b o 'y ic h a nafaqalar, ish siz lik b o ‘yicha 
nafaqalar, ijtim oiy nafaqalar va pensiyalar.
Yagona ijtimoiy to‘lovni hisoblash mehnat haqi va stipendiyalar hisob- 
kitob vedomostlari yoki hisob-kitob vedomostlarining y ig 'im i (705-shakl) 
asosida hisoblangan mehnat haqining butun summasidan kelib chiqqan 
holda oyda bir marta amalga oshiriladi. Yagona ijtimoiy to ‘lovning analitik 
hisobi 283-shakldagi ko‘p ustunli kartochkalarda yuritiladi.
Hisoblangan yagona ijtimoiy to ‘lov summasiga budjet tashkilotlarimng 
buxgalteriya xizmatida quyidagi buxgalteriya provodkasi tuziladi:
D eb et 200 - «Tashkilotni s a q la sh g a va boshqa tad b irlarg a b u d je t b o 'y ic h a
xarajatlar» su bschyoti