Мухаммад пайғамбар алайҳис-с-салом қиссаси

Ҳудайбияҳ сулҳи
Келаси, 628 йили Муҳаммадга яна ғойибдан ишора бўлади: у гўё ўз яқинлари билан Маккага кириб бораётганмиш… Муҳаммад буни худонинг хоҳиши деб билади ва бир минг тўрт юз одами билан Маккани зиёрат этгани жўнайди. Бироқ маккаликлар йўлни тўсиб, шаҳарга қўйишмайди.
Муҳаммад қурайшларга элчилар жўнатиб, улар билан музокара бошлайди. Музокара сўнггида Ҳудайбияҳ сулҳи тузилади. Ушбу яраш битимга кўра:
1) Муҳаммад Каъбани зиёрат этмай, дарҳол Мадинага қайтиши ва Каъба зиёратига у ўз яқинлари билан келгуси йилда келиши лозим эди;
2) келгуси йил зиёратга келаркан, қурайшлар Маккани уч кунга бўшатиб чиқишлари кўзда тутилади;
3) сулҳ давомида Мадинага борган маккаликлар изига қайтарилиб, маккаликларга қўшилган мадиналикларнинг Маккада қолиши талаб этилади;
4) қурайшлар ҳам, мадиналиклар ҳам истасалар бошқа қабилалар билан иттифоқ тузишлари мумкин эди…
Шундай қилиб, Муҳаммад Мадинага қайтади. Кўпларнинг ҳафсаласи пир бўлган эди. «Бизга ваъда этилган ғалаба қани?» –– деб сўрашади улар. «Ноумид –– шайтон, –– деб жавоб беради Пайғамбар. –– Худо бизга нималар насиб этганини қаёқдан биламиз». Мадинага қайтаркан, «Ғалаба» сураси унга аёнлашади.
Аслини олганда Ҳудайбияҳ сулҳи –– Муҳаммаднинг улкан ғалабаси эди. Унинг тарафдорлари сафи ортгандан ортиб бораверади. 628 йилда у Маккага борганда бор–йўғи 1400 одами бор эди. 630 йилда яна Макка томон йўлга тушаркан, унга кўп эмас, кам эмас, роса ўн минг киши эргашади. Маккадан Мадинага элчи бўлиб келган Урва изига қайтиб, қурайшларга шундай дейди: «Худо ҳақи, мен Қайсарни ҳам, Хусравни ҳам, Негусни ҳам кўрганман. Аммо Муҳаммаддек халқ меҳрини қозонган ҳукмдорни кўрмадим».
Жуҳудлар турли жанжал–низо чиқазиб, Муҳаммаднинг тинчини бузишади. Ниҳоят, улар Мадинага ҳужум қилишади. Милодий 629 йилда Муҳаммад ўз қўшини билан уларнинг Хайбар қалъасига қараб юради. Хайбар –– бир эмас, бир неча истеҳкомлардан иборат қалъа эди. Мадиналиклар уларни бирин–кетин қўлга киритишади. Жуҳудлар енгилиб, катта бож тўлашади. Шунда улар Пайғамбарни овқатига заҳар солиб ўлдирмоқчи бўлишади.
Ўша 629 йили Муҳаммад уч кунга Маккага зиёратга келади. Маккаликлар шаҳарни бўшатиб чиқишади ва теварак–атрофдаги тоғлардан Муҳаммаднинг тоат ибодатини кузатиб туришади.