Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti farg'ona filiali

EHMda bilimlar ma’lumotlar kabi belgili ko’rinishda – formulalar, matnlar, fayllar, axborot massivlar va sh.k. ko’rinishida tasvirlanadi.

Bilimlarning tiplari va bilimlarni sinflash

Bilimlarni ikkita: obyektiv va subyektiv (inson bilimlari) bilimlarga ajratish mumkin.

Bilimlarni ikkita: obyektiv va subyektiv (inson bilimlari) bilimlarga ajratish mumkin.

Obyektiv bilimlar aniq obyekt yoki obyektlar sinfini (narsalar, jarayonlar, hodisalar va h.k.) tavsiflash bilan bo’g’liq. Metabilimlar esa tabiyat, jamiyat va fikrlashning umumiy tushunchalari, prinsiplari va qonuniyatlarni tvsiflaydi.

Subyektiv bilimlar inson, insonlar guruhi yoki sun’iy bilimlar manbalaridan (kitob, o’quv kursi, gazeta, ilmiy jurnal,videofilm va boshqalar) olinadi. Inson yordamida olingan subyektiv bilimlarni izohlashda ushbu insonning dunyoqarashi, qobilyati, xulq-atvori, hayotiy tajribasi, professional faoliyat sohasi va h.k. kabi xususiyatlari e’tiborga olinishi lozim.

Bilimlarni olishning manbalariga qarab ular aprior va hosil qilinadigan bilimlarga bo’linadi. Aprior bilimlar MBni o’z ichiga olgan intellektual tizim(IT)lar o’z faoliyatini boshlanguncha undagi MBda aniqlanadi va to’planadi. Aprior bilimlardan farqli ravishda, hosil qilinuvchi bilimlar MBdan foydalanish jarayonida shakllantiriladi.

Ushbu bilimlarning manbalari sifatida exspertlar, tashqi sun’iy kuzatuvchi qurilmalar (turli xildagi datchiklar, timsollarni angllash mexanizmlari va h.k) hamda intellektual tizim doirasida bilimlarni hosil qilish va xulosalash qoidalari hamda protseduralari bo’lishi mumkin.

Bilimlardan foydalanish aspektlariga qarab ularni deklarativli (faktlar, ma’lumotlarning tavsifiy tipi), protsedurali (qandaydir muammoli sohada bir xil tipdagi masalalarni yechish uslublari haqidagi axborotlar) va metabilimlarga (bilimlar haqidagi bilimlar) ajratish mumkin .

Deklarativ bilimlar obyektlarni va ular orasidagi munosabatlarni tavsivlash uchun qo’llanildi.

Deklarativ bilimlar obyektlarni va ular orasidagi munosabatlarni tavsivlash uchun qo’llanildi.